Molyuska
Molyusklar (lat. Mollusca) — heyvanlar aləminə aid heyvan tipi.Xaricdən çanaq ilə örtülmùşdür
Molyuskaların bədəni üçqatlı çanaq içərisində yerləşir. Bədən manti adlanan nazik dəri ilə örtülür. Manti hüceyrələrinin ifraz etdiyi mayedə olan kalsium duzlarından çanaq əmələ gəlir. Heyvanın bədəni ilə manti arasında manti boşluğu vardır. Bədən üç hissədən – baş, gövdə və ayaqdan ibarətdir. Molyuskalar həzm, ifrazat, qan-damar, tənəffüs və sinir sisteminə malikdir.
Molyuskaların bir hissəsi quruda, əksəriyyəti isə şirin sularda, dənizlərdə və okeanlarda yaşayır.
Hazırda 130000 növü məlumdur. Onlardan Xəzərdə 118 növü qeyd edilmişdir.
Vovnuşki
Vovnuşki (inquş Вӏо́внашке — müdafiə qalaları) — orta əsrlərə aid inquş mühafizə qalaları kompleksi. Bu, Ceyrax-Assa Dövlət Tarix-Memarlıq və Təbiət Muzey-Qoruğunun tərkibinə daxil olan unikal İnquş memarlıq abidəsidir. Müasir İnquşetiyanın yüksək dağlıq rayonu olan Ceyrax rayonunda yerləşir. "Vovnuşki" qalaları ənənəvi olaraq inquş çayının "Ozdoy" qalaları kimi də adlandırılır.
Vovnuşkinin ilk təsvirləri XVIII əsrin əvvəllərinə aiddir.
== Təsviri ==
Vovnuşki qədim İnquşetiyanın müdafiə strukturları arasında ən qeyri-adi və ekzotik qala komplekslərindən biridir. İnquş dilindən tərcümədə "Vovnuşki" (düzgün tələffüz "Vouvnuşke", birinci hecada vurğu ilə) adı "Döyüş qüllələrinin yeri" deməkdir. Arxeoloq və tədqiqatçıların fikrincə, bu qalla kompleksi, eləcə də digərləri (Tarqim, Egi-Kale, Xamxi) Böyük İpək Yolu yolunun qorunmasında mühafizəçi rolunu oynamışdır. Assinski dərəsi boyunca ticarət karvanları Böyük Qafqaz silsiləsinin şimal yamaclarına, Sunja çayı vadisi ilə Maqasa — "Günəş şəhəri"nə gedirdilər.
Vovnuşki abidəsi üç əsas qaladan ibarətdir, bunlardan ikisi bir qayanın üstündə, biri isə əks qayanın üstündə yerləşir.
