Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • QRADONAÇALNİK

    [rus. градоначальник] 1917-ci il inqilabından qabaqkı Rusiyada xüsusi əhəmiyyəti olan şəhərlərdə qubernator hüququnda olan polis rəisi

    Tam oxu »
  • QRAF

    [alm.] Qərbi Avropada və 1917-ci il inqilabından qabaqkı Rusiyada (knyaz ilə baron arasında orta) zadəgan rütbəsi və bu cür rütbəsi olan adam

    Tam oxu »
  • QRAFÁ

    [yun.] Cədvəllərdə iki vertikal xətt arasındakı sütun; bölmə

    Tam oxu »
  • QRAFÉM

    is. [yun.] Yazılı nitqin ən kiçik vahidi; hərf

    Tam oxu »
  • QRÁFİK₁

    [yun.] Qrafika mütəxəssisi olan rəssam. Qrafiklərin sərgisi

    Tam oxu »
  • QRÁFİK₂

    [yun.] 1. Müxtəlif proseslərin kəmiyyətcə vəziyyətinin cizgilərlə (xətlərlə) təsviri. Hava təzyiqinin dəyişməsini göstərən qrafik

    Tam oxu »
  • QRAFİ́K₃

    sif. Qrafikaya aid olan; qrafika əsasında təsvir edilən. Səslərin qrafik təsviri. Qrafik üsul

    Tam oxu »
  • QRÁFİKA

    [yun.] 1. Əşyanın şəklini boyasız olaraq xətlər, cizgilər vasitəsilə çəkmə üsulu. Qrafika əsərləri. Füzulinin qrafika üsulu ilə çəkilmiş şəkli

    Tam oxu »
  • QRAFİ́N

    is. [ital.] Su, içki və başqa mayelər tökmək üçün şüşədən, yaxud büllurdan dar, uzunboğaz qab. Şüşə qrafin

    Tam oxu »
  • QRAFİ́NYA

    [rus.] Qraf arvadı, yaxud qızı

    Tam oxu »
  • QRAFİ́T

    [alm.] 1. Qurğuşun parıltısına çalar qara rəngli mineral. 2. Karandaşın içərisinə qoyulan bu mineraldan, yaxud başqa rəngli maddədən ibarət mil

    Tam oxu »
  • QRAFLIQ

    is. 1. Qraf titulu, qraf ünvanı. 2. Feodalizm quruluşunda: qraf mülkləri, qraf malikanəsi. 3. İngiltərədə, İrlandiyada, ABŞ-da, Kanadada və bəzi başqa

    Tam oxu »
  • QRAM

    [fr.] Metr ölçü sisteminin çəki vahidi (1 kub santimetr suyun çəkisinə bərabərdir). ◊ Qram-atom kim. fiz

    Tam oxu »
  • QRAMMATİ́K

    sif. Qrammatikaya aid olan, qrammatikaya əsaslanan. Dilin qrammatik quruluşu. Qrammatik təhlil. Qrammatik qanunlar

    Tam oxu »
  • QRAMMÁTİKA

    is. [yun.] 1. Dilçilik elminin söz və cümlənin quruluşunu öyrənən və buna müvafiq olaraq iki hissədən – morfologiya və sintaksisdən ibarət olan bölməs

    Tam oxu »
  • QRAMMOFÓN

    [yun.] Xüsusi lövhəciklərə (vallara) yazılmış səsləri eynən təkrar edən borulu musiqi cihazı; borulu patefon

    Tam oxu »
  • QRAN₂

    is. [fars.] Bir riala bərabər İran gümüş pulu. Eybi yoxdur, Yusif əmi, beş-altı qran hazır elə ki, verək seyidlərə

    Tam oxu »
  • QRAN₁

    [lat.] riyaz. 0,062 qrama bərabər aptek çəki vahidi

    Tam oxu »
  • QRANÁT

    [ital.] 1. Partlayıcı top gülləsi; qumbara. □ Əl qranatı – əl ilə atılan kiçik qumbara. 2. idm. Yüngül atletikada: uzağa və ya hədəfə atılan idman alə

    Tam oxu »
  • QRANATATAN

    is. hərb. Qranat atmaq üçün silah

    Tam oxu »
  • QRANİ́T

    [ital.] Çox bərk süxur (daş). Daş qayaya baxdım, dedim: qranitin nə bərkdir; Dedi: sənin tanklarından mənim daşım köyrəkdir

    Tam oxu »
  • QRANLIQ

    is. Saylarla birlikdə qranın miqdarını bildirir. Düyünçədə ağır günlər üçün saxlanılmış on dənə iki qranlıq pul vardı

    Tam oxu »
  • QRANT

    “Kran” sözünün danışıq dilində işlənən forması. İki qrantdan su şırıltı ilə tökülürdü iki hovuza. C.Məmmədquluzadə

    Tam oxu »
  • QRANUL

    is. [lat.] Dənəvərləşdirilmiş qatışıq yem

    Tam oxu »
  • QRAVİTÁSİYA

    is. [lat.] fiz. Ümumdünya cazibəsi

    Tam oxu »
  • QRAVÜRA

    [fr.] Hər hansı bir bərk materialın (metal, ağac, şüşə və s.) hamar üzündə qazılmış və ya aşındırılmış şəkil, naxış

    Tam oxu »
  • QRAVÜRAÇI

    is. Qravüra ustası

    Tam oxu »
  • QRÉYDER

    [ing.] tex. 1. Yol saldıqda, yaxud təmir etdikdə torpaq laylarını kəsib kənara çəkmək, habelə suvarma kanalları çəkmək və s

    Tam oxu »
  • QREYDERÇİ

    is. xüs. Qreyder maşınında işləyən fəhlə. Qreyderçilər arasında yarış genişlənmişdi

    Tam oxu »
  • QRİ́FEL

    [alm.] Daşaoxşar xüsusi materialdan düzəldilmiş yazı taxtası üzərində yazmaq üçün daş qələm

    Tam oxu »
  • QRİM

    [ital.] Aktyorun səhnədə ifa edəcəyi rola görə üzünə lazımi şəkil verməsi üçün işlədilən vasitələr (boyalar, bığ, saqqal, saç və s

    Tam oxu »
  • QRİMÇİ

    is. Qrim hazırlayan və qrimləmə işində aktyora kömək edən teatr işçisi; qrim mütəxəssisi

    Tam oxu »
  • QRİMLƏMƏ

    “Qrimləmək”dən f.is

    Tam oxu »
  • QRİMLƏMƏK

    f. Qrim vasitəsilə üzünə lazımi surət vermək. Artistləri qrimləmək

    Tam oxu »
  • QRİMLƏNMƏ

    “Qrimlənmək”dən f.is

    Tam oxu »
  • QRİMLƏNMƏK

    qayıd. Üzünə qrim vurmaq. Artist güzgünün qabağında oturub qrimlənir

    Tam oxu »
  • QRİMLƏNMİŞ

    f.sif. Üzünə qrim vurmuş. Qrimlənmiş artistlər

    Tam oxu »
  • QRİMLƏTMƏK

    icb. Qrim vurdurmaq

    Tam oxu »
  • QRİMLİ

    sif. Üzündə qrim olan, üzünə qrim vurmuş

    Tam oxu »
  • QRİP

    [fr.] tib. Nəfəs yollarının iltihabı, qol və qıçların ağrıması, əzginlik və s. şəklində təzahür edən çox yoluxucu xəstəlik

    Tam oxu »
  • QRİPLİ

    sif. və is. Qrip xəstəliyinə tutulmuş (adam)

    Tam oxu »
  • QROSSMÉYSTER

    [alm.] Şahmat ustalarına verilən yüksək ad və bu adı almış şahmatçı

    Tam oxu »
  • QROSSMEYSTERLİK

    is. şahm. Qrossmeyster adı

    Tam oxu »
  • QRUP

    is. [alm.] 1. Bir yerdə, bir-birinə yaxın olan bir neçə adam, heyvan, şey və s.; dəstə. Bir qrup adam

    Tam oxu »
  • QRUPBAZ

    is. [alm. qrup və fars. …baz] Qrupbazlıqla məşğul olan adam; dəstəbaz

    Tam oxu »
  • QRUPBAZLIQ

    is. Ümumi mənafe ziddinə olaraq məhdud bir qrupun mənafeyini müdafiə etmə; hər hansı bir kollektivin işində vəhdət olmaması, dəstələrə ayrılma; dəstəb

    Tam oxu »
  • QRUPCUQ

    is. Kiçik qrup, balaca qrup, balaca dəstə

    Tam oxu »
  • QRUPLAŞDIRILMA

    “Qruplaşdırılmaq”dan f.is

    Tam oxu »
  • QRUPLAŞDIRILMAQ

    məch. Qrup-qrup düzəldilmək, qruplar şəklində birləşdirilmək, dəstə-dəstə edilmək; təsnif edilmək

    Tam oxu »
  • QRUPLAŞDIRILMIŞ

    f.sif. Qrup-qrup düzəldilmiş, qruplar şəklində birləşdirilmiş, dəstə-dəstə edilmiş; təsnif edilmiş

    Tam oxu »