Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • DEKRÉT

    [lat.] Ali hökumət orqanının qanun qüvvəsində olan qərarı; fərman, qanun. Neft sənayesinin milliləşdirilməsi haqqında iyulun 2-də verilən dekret Bakıd

    Tam oxu »
  • DEQAZÁSİYA

    [xar.] xüs. Qazdan təmizləmə, zərərsizləşdirmə, zərərsiz hala salma

    Tam oxu »
  • DEQAZÁTOR

    [xar.] 1. Zəhərli maddələrlə zəhərlənmiş yeri, paltarı, şeyləri və s.-ni zərərsiz hala salmaq üçün cihaz

    Tam oxu »
  • DEQUSTÁSİYA

    is. [fr.] xüs. İstehsal edildiyi zaman məhsulun (şərabın, çayın və s.-nin) keyfiyyətinin dadma yolu ilə müəyyən edilməsi

    Tam oxu »
  • DEQUSTÁTOR

    is. [fr.] xüs. Dequstasiya mütəxəssisi

    Tam oxu »
  • DELEQÁT

    [lat.] bax nümayəndə. [İkinci qadın:] …Cahan xala, biz bir çox qadınların tərəfindən buraya deleqat gəlmişik

    Tam oxu »
  • DELFİ́N

    is. [yun.] zool. Dişli balinalar qrupuna mənsub dəniz məməlisi. Delfinlər dişli və yırtıcı heyvanlardır

    Tam oxu »
  • DÉLTA₁

    [yun.] Yunan əlifbasının üçbucaq şəklində olan dördüncü hərfinin (“delta” işarəsi) adı

    Tam oxu »
  • DÉLTA₂

    [yun.] coğr. Çayların mənsəb hissəsində (dənizə töküldüyü yerdə) əmələ gətirdiyi qollar və onların arasında çöküntüdən ibarət sahə, çay töküntülərində

    Tam oxu »
  • DEMAQOGİYA

    is. [yun.] Öz məqsədinə çatmaq üçün hər cür yalan vədlər, yaxud böhtan və s. ilə adamların instinktinə qəsdən təsir etmə, kütlənin geridə qalmış hissə

    Tam oxu »
  • DEMAQOQ

    [yun.] Demaqoqluq üsulundan istifadə edən. demaqoqluq edən. Əşrəf kimi cahil sərvətdar övladı olan bu demaqoqlar hər bir məziyyət və qiyməti yalnız sə

    Tam oxu »
  • DEMAQOQCASINA

    zərf Demaqoqa xas olan bir tərzdə, demaqogiya üsulundan istifadə edərək. Demaqoqcasına çıxış etmək

    Tam oxu »
  • DEMAQOQLAŞMAQ

    f. Demaqoq olmaq, demaqoq kimi danışmaq

    Tam oxu »
  • DEMAQOQLUQ

    bax demaqogiya. Demaqoqluq etmək. – [Qulu:] Demaqoqluqla iş olmaz. İ.Əfəndiyev

    Tam oxu »
  • DEMARKASİYA

    [fr.] : demarkasiya xətti – mütarikə və ya sülh bağlayan iki ordunu bir-birindən ayıran xətt, zona; başqa-başqa dövlətlərə məxsus ərazi

    Tam oxu »
  • DEMARŞ

    [fr.] dipl. Müqabil tərəfin güzəştə getməsinə nail olmaq üçün edilən təşəbbüs, çıxış, hərəkət, tədbir

    Tam oxu »
  • DEMBLOK

    is. Demokratiya və blok sözlərinin birləşməsindən əmələ gələn ixtisar söz; abreviatura

    Tam oxu »
  • DEMƏ

    “Demək”dən f.is

    Tam oxu »
  • DEMƏ

    əd. Olmuş bir işin, hadisənin danışana sonradan məlum olduğunu bildirir. Demə, fərraşların kahıllarından yolda dustaqların biri əkilibmiş

    Tam oxu »
  • DEMƏK

    f. 1. Bir fikri şifahi surətdə ifadə etmək, bəyan etmək, söyləmək, bildirmək. Söz demək. Düzünü demək

    Tam oxu »
  • DEMƏK

    ara söz mənasında. Söylənmiş fikrə yekun vurmaq, onu xülasə etmək üçün işlənir; deməli, yəni bundan o nəticə çıxır ki

    Tam oxu »
  • DEMƏLİ

    sif. Deyilməsi, bildirilməsi lazım gələn, deyəcək; deyiləsi. [Zaman:] Zarafat qalsın kənarda, sənə bir neçə deməli sözüm var

    Tam oxu »
  • DEMƏLİ

    bax demək2. …İki adam əvəzinə bir adam işləyəcək, deməli, iki maaş əvəzinə bir maaş veriləcək. M.Hüseyn

    Tam oxu »
  • DEMİ

    is. məh. Qəlyan, çubuq. Süleyman … damağında bir uzunquyruq Şəki demisi, kəmali-istirahətlə əyləşib, … tüstüsünü halqa-halqa havaya buraxmaqda idi

    Tam oxu »
  • DEMİURQ

    [yun.] fəls. 1. Platonun idealist fəlsəfəsində Allah. 2. məc. Yaradıcı qüvvə, yaradan

    Tam oxu »
  • DEMOKRAT

    [yun.] 1. Demokratiya tərəfdarı. Rus inqilabçı demokratları. Demokrat yazıçılar. 2. Burjua demokrat partiyasının üzvü

    Tam oxu »
  • DEMOKRATİ́K

    sif. [yun.] 1. Demokratiyaya müvafiq olan, demokratiya əsasında qurulmuş, demokratiyanı həyata keçirən, demokratiya prinsiplərinə riayət edən

    Tam oxu »
  • DEMOKRATİKLƏŞDİRİLMƏ

    “Demokratikləşdirilmək” dən f.is. İctimai quruluşun demokratikləşdirilməsi

    Tam oxu »
  • DEMOKRATİKLƏŞDİRİLMƏK

    məch. Demokratik hala salınmaq, demokratizmə tabe edilmək, demokratizm həyata keçirilmək

    Tam oxu »
  • DEMOKRATİKLƏŞDİRİLMİŞ

    f.sif. Demokratik hala salınmış, demokratizm əsasında qurulmuş, demokratizmə tabe edilmiş

    Tam oxu »
  • DEMOKRATİKLƏŞDİRMƏ

    “Demokratikləşdirmək” dən f.is

    Tam oxu »
  • DEMOKRATİKLƏŞDİRMƏK

    f. Demokratik hala salmaq, demokratizm tətbiq etmək, demokratiya əsasında qurmaq, demokratiyaya tabe etmək

    Tam oxu »
  • DEMOKRATİKLƏŞMƏ

    “Demokratikləşmək” dən f.is

    Tam oxu »
  • DEMOKRATİKLƏŞMƏK

    f. Demokratik hala düşmək, daha demokratik olmaq

    Tam oxu »
  • DEMOKRATİKLİK

    is. Demokratiya prinsiplərinə əsaslanma. Seçkilərin demokratikliyi

    Tam oxu »
  • DEMOKRÁTİYA

    is. [yun.] 1. Dövləti idarə işi xalqın əlində olduğu idarə üsulu, siyasi quruluş; xalq hakimiyyəti. Xalq demokratiyası ölkələri

    Tam oxu »
  • DEMOKRATİ́ZM

    [yun.] 1. Demokratiyanı qəbul edib həyata keçirmə. // Demokratlıq. “Molla Nəsrəddin” inqilabi demokratizmin ifadəçisi və mərkəzi idi

    Tam oxu »
  • DEMOKRATLAŞMA

    “Demokratlaşmaq”dan f.is

    Tam oxu »
  • DEMOKRATLAŞMAQ

    f. Daha demokrat olmaq, həyat tərzi və s. cəhətdən daha da sadələşmək

    Tam oxu »
  • DEMOKRATLIQ

    is. bax demokratizm 2-ci mənada

    Tam oxu »
  • DEMOQRÁFİYA

    [yun. demos – xalq və grapho – yazıram] Statistikanın, əhalinin tərkibini, artımını, miqdarını və hərəkətini öyrənməklə məşğul olan şöbəsi

    Tam oxu »
  • DÉMPİNQ

    [ing.] iqt. Xarici bazarlarda rəqibləri aradan çıxarmaq məqsədilə malların maya qiymətindən və daxili bazardakından daha ucuz satılması

    Tam oxu »
  • DENATURÁT

    [lat.] Texnikada işlədilmək üçün hazırlanan zəhərli spirt

    Tam oxu »
  • DENDRARİ

    is. [yun.] Botanika bağının açıq sahələrində plan üzrə əkilmiş ağac və kol bitkiləri

    Tam oxu »
  • DENŞİ́K

    [rus.] Çar ordusunda zabitə xidmət edən sıravi əsgər. [Zurin] mənim denşikimi çölə çıxardı və mənimlə işi olduğunu söylədi

    Tam oxu »
  • DEPARTÁMENT

    [fr.] 1. İnqilabdan əvvəl Rusiyada və bəzi xarici ölkələrdə: nazirliyin, ali hökumət və ya məhkəmə idarələri şöbələrinin adı

    Tam oxu »
  • DEPÉŞA

    [fr.] 1. Təcili diplomatik, hərbi və s. məlumat. 2. Teleqram

    Tam oxu »
  • DEPÓ

    [fr.] 1. Vaqon və lokomotivlərin dayanması və təmiri üçün xüsusi yer, emalatxana. Dəmiryol deposunda da işi buraxıb tətilə başladılar

    Tam oxu »
  • DEPONÉNT

    [lat.] mal. Depozitə pul və ya qiymətli kağız qoyan

    Tam oxu »
  • DEPORTASİYA

    is. [lat.] Bir xalqın yaşadığı ölkə ərazisindən zorla çıxarılması, məcburi köçürülməsi və ya qovulması

    Tam oxu »