DULLUQ
DULUSÇU
OBASTAN VİKİ
Comon dulusçuluğu
Comon dulusçuluğu (縄文土器, Comon doki) – Yaponiyada e.ə. 10.000 – e.ə. 300-cü illərdə davam etmiş Comon dövrünün dulusçuluq sənəti. Comon dulusçuluğuna aid nümunələr Kuril adalarından Ryukyu adalarına qədər Yaponiyanın müxtəlif yerlərində tapılmışdır. Comon dövrünün dulusçuluq məmulatlarının növləri zamandan və yerdən asılı olaraq müxtəlifdir. Qəhvəyi rəng və sap naxışlar bu keramikaların tipik xüsusiyyətləri arasındadır. == Adlandırma == Bu dulusçuluq üslubunun adları əvvəlcə "Qabıq kurqanı dulusçuluğu" və ya "Aynu dulusçuluğu" idi. "Comon dulusçuluğu" termini isə ilk dəfə Edvard Morze tərəfindən 1879-cu ildə yazılmış bir bildirişdə işlədilmişdir. Morze Comon dulusçuluğunu kəşf edən arxeoloq olmuşdur və onu yapon dilindən tərcümədə "sap naxışlı" mənasına gələn "Comon" sözü ilə adlandırmışdır. Bu söz daha sonra Comon dövrünü adlandırmaq üçün də istifadə olunmuşdur.
Dulusçuluq
Dulusçuluq — gilin xüsusi formaya salınması və xüsusi bişirilməsi ilə bağlı peşə. Dulusçuluq istehsalatın üç istiqamətini əhatə edir: Adi tikinti kərpicinin istehsalı; Müxtəlif gil qabların və istehsalat məmulatlarının (odadavamlı kərpic, kafel, saxsı boru və s.) istehsalı; Fayans və farfor məmulatlarının istehsalı. == Azərbaycanda dulusçuluğun tarixi == Dulusçuluq Azərbaycanda sənətkarlıq istehsalının ən qədim sahələrindən olub bu günə qədər öz əhəmiyyətini saxlamışdır. Mütəxəssislər sənətin bu sahəsinin meydana çıxmasını neolit dövrünə aid edirlər. Əvvəlcə, əsasən qadınların məşğul olduğu dulusçuluq eneolit dövründə tətbiq edilən sırf texniki nailiyyətlər nəticəsində müstəqil sənət sahəsinə çevrilmişdi. İlk orta əsrlərin sonlarından başlayaraq Azərbaycanda dulusçuluq istehsalı daha yüksək səviyyəyə çatmışdı. Monqol işğallarına qədər davam etmiş bu yüksəliş dövründə dulusçuluqda güclü kəmiyyət və keyfiyyət dəyişikliyi baş vermişdi. Ayaqla hərəkətə gətirilən çarxın meydana gəlməsi, müxtəlif dulusçuluq mərkəzlərində şirli qablar istehsalının başlanması, dulus kürələrinin kütləvi şəkildə tətbiq edilməsi yüksək keyfiyyətli saxsı məmulatı istehsalı üçün daha əlverişli şərait yaradırdı. Bu dövrdə saxsı qabların yayılması arealı Azərbaycanın demək olar ki, bütün şəhər və vilayətlərini əhatə edirdi. Bir çox yaşayış məntəqələrində, o cümlədən Beyləqanda aparılan arxeoloji qazıntılar nəticəsində Azərbaycanda şirsiz və şirli qablar istehsalının yüksək səviyyədə olduğunu sübut edən çoxlul materiallar aşkar edilmişdir.
Dulusçuluqdan əvvəlki neolit A
Dulusçuluqdan əvvəlki neolit A (Pre-Pottery Neolithic A, PPNA) — Levant və Şimali Mesopotamiyanın erkən Neolitik mədəniyyəti, eramızdan əvvəl X-IX e.ə. minillik. Son buz dövrünün sonunda istehsal iqtisadiyyatına keçid nəticəsində yerli Natuf mədəniyyətindən inkişaf etmişdir. Əvvəlcə Fələstinin İerixon bölgəsində təsbit edildi. Yaxın Şərqdəki digər qab qabları və saxsı qablar Neolitik mədəniyyətlərdən əvvəl. PPNA və PPNB təyinatları (Dulusçuluqdan əvvəlki Neolitik A və digərləri üçün) ilk dəfə Ketlin Kenyon tərəfindən bəlkə də ən yaxşı tanınan PPN saytı olan İerixonda kompleks qazıntılarda istifadə etmək üçün hazırlanmışdır. PPNC, Erkən Neolit ​​dövrünə istinad edərək ilk dəfə Eyn Xazalda Geri O. Rollefson tərəfindən təyin edilmişdir. == Mənbə == Garrard AN və Byrd BF. 2013. Fertil Aypara'dan kənarda: İordaniya çölünün gec paleolit ​​və neolit ​​icmaları. Azraq hövzəsi layihəsi.
Talavera-de-la-Reyna dulusçuluğu
Talavera-de-la-Reyna dulusçuluğu (isp. Cerámica de Talavera de la Reina) — İspaniyanın Toledo əyalətinin Talavera-de-la-Reyna şəhərinə xas olan dulusçuluq. Son dövrlərində aparılmış arxeoloji qazıntılar zamanı bu dulusçuluq stilində hazırlanmış qablar, küpələr və digər əşyalar tapılmışdır. Bəzi materialların tarixi Qədim Roma imperiyasına qədər uzanır. Ərəblər şəhərə yeni dulusçuluq texnikaları (eləcə də, yeni növ dulusçuluq üçün yeni növ soba) gətirmişdilər. Bu dövr zamanı qabların üzərində abstrakt motivlər olurdu. XV əsrdə Jan Floris Hollandiyadan yeni stil gətirmişdir. Jan Floris burada dulusçuluq müəssisəsi açaraq şəhərin dulusçuluq ənənəsinin əsasını başlatmışdır. Talavera keramikasından fəvvarələrin hazırlanmasında istifadə olunmuşdu: nümunələr Kuba və Braziliyada mövcuddur. Həmçinin binaların tikintisində də bu tərzdən istifadə olunmuşdur: Nyu-Orlean, Paris və Tokio şəhərlərində nümunələrini görmək mümkündür.
Dulusçu orakulu
Dulusçu orakulu — ilk olaraq e.ə. III əsrdə Demotik Misir dilində yazılmış ellinistik Misir peyğəmbərlik mətni. Bununla belə, papirus üzərində sənədin yalnız beş yunan əlyazma nüsxəsi qalmışdır (iki əlyazmanın hissələri, ehtimal olunur ki, e.ə. 132–130-cu illərdə Hersezin uğursuz üsyanından sonra II əsrdə yenidən yazılmışdır) Misirdə Roma hakimiyyəti b.e. II və ya III əsrlərinə aiddir. Dulusçu peyğəmbər və hekayənin baş qəhrəmanıdır, Misir mifologiyasında dünyanı yaradan "dulus çarxının ağası" Xnuma işarədir. Mətn anti-Ptolemey təbliğatı kimi tərtib edilmişdir: dulusçu hər şeyi yazıb bütün insanlara açıqlayan padşah Amenhotepə Tifon/Setə ibadət edən "kəmər taxanlar"ın (yunanlar) ədalətsiz hakimiyyətinin ardınca gələcək xaos və dağıntılardan, çətin vaxtlarda bir-birlərini öldürdükdən sonra şəhərin (İsgəndəriyyə) boş qalmasından danışır. Hefest/Ptah kəmər taxanların şəhərini tərk edən Aqatademon/Şay (İsgəndəriyyənin himayədar tanrısı) ilə birlikdə Memfisə qayıdır. Hekayə üslub, ton və mövzu baxımından Neferti peyğəmbərliyi kimi Orta Misir padşahlığının peyğəmbərlik mətnləri ilə müqayisə edilir. == Həmçinin bax == Quzu orakulu == Mənbə == === İstinadlar === === Ədəbiyyat === Gozzoli, Roberto B. (2006).

Значение слова в других словарях