I
сущ. от глаг. çürümək :
1. сгнивание, гниение:
1) разложение, распад. Çürümə prosesi процесс гниения, çürümə məhsulları почв. продукты гниения
2) перен. упадок. İctimai quruluşun çürüməsi гниение общественного строя
3) жизнь в тяжёлых, нездоровых, невыносимых условиях. Həbsxanalarda çürümə сгнивание в тюрьмах
2. свёртывание, створаживание. Südün çürüməsi свёртывание молока
3. мед. гниль ( что-л. гнилое, разрушенное или испорченное гниением)
4. мед. омертвение. Toxumaların çürüməsi омертвение тканей
II
прил. гнилостный:
1. являющийся результатом гниения, вызываемый гниением. Çürümə qıcqırması физиол. гнилостное брожение
2. вызывающий гниение. Çürümə bakteriyaları гнилостные бактерии
Ağ çürümə
Ağ çürümə – bitkilərin göbələk xəstəliyi. Törədicisi Sclerotinia libertiana göbələyidir. İnfeksiya mənbəyi səpin və əkin materialı, torpaq , bitki qalıqlarıdır. Xiyar, kələm, qabaq, sarımsaq, yerkökü, günəbaxan, tütün, çətənə, paxla, tərəvəz və s. bitkilərə yoluxur. Əsasən, vegetasiya dövründə və saxlanma zamanı baş verir. Meyvə köklü bitkilərin toxumluqlarına böyük zərər verir. Zədələnən orqanlar üzərində əmələ gələn sulu, qonur ləkələr qara sklerosili pambıgabənzər ağ kiflə örtülür.
=== Mübarizə tədbirləri: ===
Düzgün növbəli əkinə riayət etmək, məhsulu vaxtında yığmaq və düzgün rejimdə saxlamaq; istixananın havasını rütubətləndirmək.
== Mənbə ==
Azərbaycan Milli Ensiklopediyası (25 cilddə).
Proton çürüməsi
Zərrəciklər fizikasında proton parçalanması protonun neytral pion və pozitron kimi daha yüngül subatomik hissəciklərə çevrildiyi hissəciklərin parçalanmasının hipotetik bir formasıdır. Proton parçalanması hipotezi ilk dəfə 1967-ci ildə Andrey Saxarov tərəfindən tərtib edilmişdir. Bir çox əhəmiyyətli səylərə baxmayaraq, proton parçalanması heç vaxt müşahidə edilməmişdir. Proton pozitron vasitəsilə parçalanarsa, protonun ömrünün yarısı ən azı 1,67×1034 il olmalıdır.Standart Modelə görə, baryonun bir növü olan protonlar sabitdir, çünki baryon sayı (kvark sayı) qorunur . Buna görə protonlar özünün digər hissəciklərinə parçalanmırlar, çünki onlar ən yüngül (və buna görə də ən enerjili) baryondur.