SENT

Sent (rayon) — Fransanın Yeni Akvitaniya regionun rayonlarından biri.

"99 sent. Diptix" — Andreas Qurski tərəfindən 1999-cu ildə yaradılan iki fotoşəkil. Bəzən onları "99 sent. 1999" da adlandırırlar. Fotoşəkildə 99 sent formatlı mağazalardan birinin interyeri təsvir olunub. Şəklin ölçüsü — 2,07×3,37 metrdir. == Qiyməti == Fotoşəkillər dünyanın ən bahalı fotoşəkilləri siyahısındadır. 7 fevral 2007-ci ildə "Sotbis" hərracında onlar 3,346 mln dollara ukraynalı iş adamı Viktor Pinçuka satılıb.

Leoni Sent (alm. Leonie Saint ‎; 23 aprel 1986, Herne, Şimali Reyn-Vestfaliya) — Almaniya aktrisası, televiziya aparıcısı və keçmiş pornoaktrisası.

Sent-Annemon (fr. Saint-Ennemond) — Fransada kommuna, Overn regionunda yerləşir. Departament — Alye. İzyor kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Mulen. INSEE kodu — 03229. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 655 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə əmək qabiliyyətli 430 nəfər (15-64 yaş) arasında 317 nəfər iqtisadi fəal, 113 hərəkətsiz (fəaliyyət göstərici 73,7%, 1999-cu ildə 71.3%) olmuşdur. Fəal 317 nəfərdən 297 nəfəri (162 kişi və 135 qadın), 20 nəfəri işsizdir (8 kişi və 12 qadın). Aktiv olmayan 113 nəfər arasında şagird və ya tələbə, 40 nəfər təqaüdçü, 31 nəfər digər səbəblərə görə fəaliyyətsizdir.

Sent-Appolinar (fr. Saint-Appolinard) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — İzer. Syud-Qrezivodan kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Qrenobl. INSEE kodu — 38360. Kommunanın 2012-ci il üçün əhalisi 397 nəfər təşkil edirdi. Kommuna dəniz səviyyəsindən 329 ilə 643 qədər metr yüksəklikdə yerləşir. Kommuna Parisdən təxminən 470 km cənub-şərqdə, Liondan 75 km cənub-şərqdə, Qrenobldan 37 km qərbdə yerləşir.

Sent-Are (fr. Saint-Arey) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — İzer. Matezin-Triyev kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Qrenobl. INSEE kodu — 38361. Kommunanın 1999-cu il üçün əhalisi 57 nəfər təşkil edirdi. Kommuna dəniz səviyyəsindən 487 ilə 1 483 qədər metr yüksəklikdə yerləşir. Kommuna Parisdən təxminən 520 km cənub-şərqdə, Liondan 125 km cənub-şərqdə, Qrenobldan 35 km cənubda yerləşir.

Sent-Blandin (fr. Sainte-Blandine) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — İzer. Tur-dyu-Pen kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — La-Tur-dyu-Pen. INSEE kodu — 38369. Kommunanın 1999-cu il üçün əhalisi 764 nəfər təşkil edirdi. Kommuna dəniz səviyyəsindən 328 ilə 493 qədər metr yüksəklikdə yerləşir. Kommuna Parisdən təxminən 440 km cənub-şərqdə, Liondan 55 km cənub-şərqdə, Qrenobldan 50 km şimal-qərbdə yerləşir.

Sent Corces (ing. St. George's) — Qrenadanın paytaxtı, onun siyasi və mədəni mərkəzi. == Coğrafi şəraiti == Sent Corces kiçik Antil adalarına aid olan Qrenada adasının qərb sahilində yerləşir. Dəniz səviyyəsindən 118 metr hündürlükdədəir. == Əhalisi, dil və din == Şəhər əhalisi şəhərətrafı ilə birlikdə 40 min nəfərdir. Etnik cəhətcə 50 % zəncilərdir, 40 % mulatlar, qalanı hindlilər və avropalılardır. Dövlət dili ingilis dilidir. Иir qisim əhali patau danışır. Dominant din — xristianlıqdır (katolisizm və protestantlıq).

Sent-Efemi (fr. Sainte-Euphémie) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — En. Reryo kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Burk-an-Bres. INSEE kodu — 01353. == Coğrafiyası == Kommuna Paris şəhərinin 410 km cənub-şərqində, Lion şəhərindən 24 km şərqdə və Burk-an-Bres şəhərindən 45 km cənub-şərqdə yerləşir. == Əhalisi == 2010-ci ildə əhalinin sayı 1482 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2010-cu ildə 1003 əmək qabiliyyətli insan arasında (15-64 yaş arasında) 753 nəfər iqtisadi cəhətdən fəal, 250 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstəricisi - 75,1%, 1999-cu ildə 70.8%). Aktiv 753 sakindən 720 nəfər (374 kişi və 346 qadın), 33 nəfəri işsizdir (14 kişi və 19 qadın).

Sent-Endryus (ing. St Andrews, tərcümədə: "Müqəddəs Andrey ", şot.kelt Cill Rìmhinn, ş.german Saunt Aundraes) — Şotlandiyanın Fayf vilayətində yerləşən şəhər.

Sent-Luis — ABŞ-də şəhər. Sent-Luis şəhəri ABŞ-nin 18-ci ən böyük paytaxt şəhəridir. == Əhalisi == Müxtəlif dövrlərdə buraya köçmüş immiqrant və macəraçıların hesabına hazırda şəhər əhalisinin sayı 3 milyondan çoxdur. == İqlimi == Sent-Luis şəhəri rütubətli kontinental və rütubətli subtropik iqlimə malikdir. == Abidələri == Şəhərin ən məşhur abidəsi böyük Qapı Arkasıdır. Həmçinin, Sent-Luisdə yerləşən Baş kilsə, Sent-Luis bədii muzeyləri, simfonik orkestri, Opera, Edison teatrları, MUNY Meşə Parkı, Missuri botanika bağı və sairdir. == Turizm == Şəhərdə təşkil olunmuş festival və sərgilər buraya turist axınına səbəb olur.

Sent-Lüs (fr. Sainte-Luce) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — İzer. Matezin-Triyev kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Qrenobl. INSEE kodu — 38194. Kommunanın 1999-cu il üçün əhalisi 1810 nəfər təşkil edirdi. Kommuna dəniz səviyyəsindən 405 ilə 700 qədər metr yüksəklikdə yerləşir. Kommuna Parisdən təxminən 460 km cənub-şərqdə, Liondan 70 km cənub-şərqdə, Qrenobldan 29 km şimal-qərbdə yerləşir.

Sent-Lüs (fr. Sainte-Luce) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — İzer. Matezin-Triyev kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Qrenobl. INSEE kodu — 38194. Kommunanın 1999-cu il üçün əhalisi 1810 nəfər təşkil edirdi. Kommuna dəniz səviyyəsindən 405 ilə 700 qədər metr yüksəklikdə yerləşir. Kommuna Parisdən təxminən 460 km cənub-şərqdə, Liondan 70 km cənub-şərqdə, Qrenobldan 29 km şimal-qərbdə yerləşir.

Sent Lüsiya (ing. Saint Lucia [ˌseɪnt ˈluːʃɪə]) — Vest-İndiya, Sent-Vinsent və Martinika adaları arasında eyni adlı adada yerləşən ada dövləti. == Tarixi == Sent-Lüsiya Kolumb tərəfindən 13 dekabr 1502-ci ildə kəşf edilib. 1605-ci ilnən 1638-ci illər arası ingilislər orada yaşayış məskənləri salmaq istəsələr də, yerli əhalinin ciddi müqavimətinə rast gəliblər. Onlarla müqavilə bağladıqdan sonra fransızlar 1650-ci ildə orada məskunlaşıblar. 1814-ci ildə Paris sülh müqaviləsinə görə ərazi Böyük Britaniyanın nəzarətinə keçir. 22 fevral 1979-cu ildə Sent-Lüsiya müstəqillik əldə edir. == Siyasi quruluşu == Sent-Lüsiya BMT-nin üzvüdür, dövlət başçısı Böyük Britaniyanın kraliçası II Elizabetdir. Onu ölkədə kraliça tərəfindən təyin edilən general-qubernator təmsil edir. Qanunverici orqan ikipalatalı parlamentdir.

Sent-Oliv (fr. Sainte-Olive) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — En. Sen-Trivyo-syur-Muanyan kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Burk-an-Bres. INSEE kodu — 01382. == Coğrafiyası == Kommuna Paris şəhərinin 370 km cənub-şərqində, Lion şəhərindən 65 km şərqdə və Burk-an-Bres şəhərindən 45 km cənub-şərqdə yerləşir. == Əhalisi == 2010-ci ildə əhalinin sayı 303 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2010-cu ildə əmək qabiliyyətli 208 nəfər arasında (15-64 yaş arasında) 162 nəfər iqtisadi cəhətdən fəal, 46 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstərici - 77.9%, 1999-cu ildə 81.3%). Aktiv 162 sakindən 157 nəfəri (86 kişi və 71 qadın), 5 nəfəri işsizdir (3 kişi və 2 qadın).

Sent-Ondra (fr. Saint-Ondras) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — İzer. Viryo kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — La-Tur-dyu-Pen. INSEE kodu — 38194. Kommunanın 1999-cu il üçün əhalisi 496 nəfər təşkil edirdi. Kommuna dəniz səviyyəsindən 405 ilə 700 qədər metr yüksəklikdə yerləşir. Kommuna Parisdən təxminən 460 km cənub-şərqdə, Liondan 70 km cənub-şərqdə, Qrenobldan 29 km şimal-qərbdə yerləşir.

Sent-Opr (fr. Saint-Aupre) — Fransada kommuna, Rona-Alplar regionunda yerləşir. Departament — İzer. Vuaron kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Qrenobl. INSEE kodu — 38362. Kommunanın 1999-cu il üçün əhalisi 872 nəfər təşkil edirdi. Kommuna dəniz səviyyəsindən 405 ilə 700 qədər metr yüksəklikdə yerləşir. Kommuna Parisdən təxminən 460 km cənub-şərqdə, Liondan 70 km cənub-şərqdə, Qrenobldan 29 km şimal-qərbdə yerləşir.

Sent-İzer (fr. Saint-Izaire, oks. Sent Esèri) — Fransada kommuna, Cənub-Pireneylər regionunda yerləşir. Departament — Averon. Sent-Afrik kantonuna daxildir. Kommunanın dairəsi — Miyo. INSEE kodu — 12228. Kommuna təxminən Parisdən 550 km cənubda, Tuluza şəhərindən 115 km şərqdə, Rodezdən isə 45 km cənubda yerləşir. == Əhalisi == 2008-ci ildə əhalinin sayı 325 nəfər təşkil edirdi. == İqtisadiyyatı == 2007-ci ildə 191 yaşda olan (15-64 yaş arasında) 133 nəfər iqtisadi fəal, 58 nəfər fəaliyyətsizdir (fəaliyyət göstərici 69.6%, 1999-cu ildə 70.3%).

Sent (fr. Saintes) — Fransanın Yeni Akvitaniya regionun rayonlarından (fr. Arrondissement) biri. Departamenti — Dənizkənarı Şaranta. Suprefektura — Sent. Rayon əhalisi 2006-cı ildə 119 875 nəfər təşkil edirdi. Əhalinin sıxlığı — 78 nəf / km². Rayon sahəsi — 1546 km².

Sen-Bartelmi (fr. Saint-Barthélemy, ing. Saint Bart's) - Karib hövzəsində Fransaya məxsus ada və kiçik adalar qrupu. Fransaya dəniz adaları icması statusunda daxildir. Paytaxtı Qustaviya. Əhalisi 8,450 nəfərdir (2007). Əsas iqtisadi fəaliyyəti turizmdir. Dəniz limanı və kiçik aeroportu vardır.

Sent cons — Antiqua və Barbudanın paytaxtı. Şəhər karib dənizi buxtasında Antiqua adasının şimal-qərb sahilində yerləşir. Şəhər iri dəniz limanıdır. Turizm mərkəzidir. == Tarixi == Sent-Cons şəhəri 1632-ci ildə Sent-Kitts adasından gəlmiş ingilislər tərəfindən salınıb. XVIII əsrdən Sent-Cons Britaniya kral donanmasının Vest-İndiya qərargahı olmuşdur. 1981-ci ildən müstəqil Antiqua və Barbuda dövlətinin paytaxtıdır. == İqtisadiyyatı == Neft məhsullarının istehsalı və ixracı, rom, şəkər, pambıq istehsalı ilə məşğuldur. Çoxlu sənətkarlıq emalatxanaları var. == Diqqət çəkən binaları == 1.

Sent Corces (ing. St. George's) — Qrenadanın paytaxtı, onun siyasi və mədəni mərkəzi. == Coğrafi şəraiti == Sent Corces kiçik Antil adalarına aid olan Qrenada adasının qərb sahilində yerləşir. Dəniz səviyyəsindən 118 metr hündürlükdədəir. == Əhalisi, dil və din == Şəhər əhalisi şəhərətrafı ilə birlikdə 40 min nəfərdir. Etnik cəhətcə 50 % zəncilərdir, 40 % mulatlar, qalanı hindlilər və avropalılardır. Dövlət dili ingilis dilidir. Иir qisim əhali patau danışır. Dominant din — xristianlıqdır (katolisizm və protestantlıq).

Sent Helier (bəzən Sent-Helyer deyə qeyd olunur; ing. Saint Helier, fr. Saint-Hélier, norm. Saint Hélyi, 49°11′ şm. e. 2°07′ q. u.) — şəhər və liman, Böyük Britaniya taxt-tac ərazisi olan Cersinin paytaxtı, onun iqtisadi mərkəzi. Cersinin on iki dairəsindən biri. Sent Helier Cersi adasının cənubundakı kiçik körfəzdə yerləşir. Ərazisi — 10,6 кm².

Sent Lüsiya (ing. Saint Lucia [ˌseɪnt ˈluːʃɪə]) — Vest-İndiya, Sent-Vinsent və Martinika adaları arasında eyni adlı adada yerləşən ada dövləti. == Tarixi == Sent-Lüsiya Kolumb tərəfindən 13 dekabr 1502-ci ildə kəşf edilib. 1605-ci ilnən 1638-ci illər arası ingilislər orada yaşayış məskənləri salmaq istəsələr də, yerli əhalinin ciddi müqavimətinə rast gəliblər. Onlarla müqavilə bağladıqdan sonra fransızlar 1650-ci ildə orada məskunlaşıblar. 1814-ci ildə Paris sülh müqaviləsinə görə ərazi Böyük Britaniyanın nəzarətinə keçir. 22 fevral 1979-cu ildə Sent-Lüsiya müstəqillik əldə edir. == Siyasi quruluşu == Sent-Lüsiya BMT-nin üzvüdür, dövlət başçısı Böyük Britaniyanın kraliçası II Elizabetdir. Onu ölkədə kraliça tərəfindən təyin edilən general-qubernator təmsil edir. Qanunverici orqan ikipalatalı parlamentdir.

Sen-Marten (fr. Collectivité de Saint-Martin) — Fransanın dəniz ərazisi. 22 fevral 2007-ci ildə yaradılıb, əvvəl Fransanın Qvadelupa dəniz ərazisinə daxil idi. Valyutası — Avro. Domen — .mf Sahəsi — 53,2 км², əhalisi 2008-ci ildə — 36 661 nəfər. Paytaxtı — Mariqo (5,7 min nəfər.).

10 sentyabr — Qriqorian təqvimində ilin 253-cü günü. (uzun ildə 254-cü) Bu tarixdə ilin sonuna 112 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 28 avqust tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === 1846 — Elias Hou tikiş maşını üçün patent alıb. === 1901–cari === 1977 — İşgəncə və qətldə təqsirli bilinən Həmidə Candubi Fransada gilyotinlə edam edilən sonuncu şəxs olmuşdur. === Azərbaycana aid hadisələr === 2013 — Şəmkirdə Excelsior Hotel Shamkir hotelinin açılışı olub.

11 sentyabr — Qriqorian təqvimində ilin 254-cü günü. (uzun ildə 255-ci) Bu tarixdə ilin sonuna 111 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 29 avqust tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === === 1901–cari === 1941 — Pentaqonda tikinti işləri başlayıb. 2001 — ABŞ-nin Nyu-York və Vaşinqton şəhərlərində terror aktları törədilib. 2015 — Səudiyyə Ərəbistanının Məkkə şəhərində Kəbə yaxınlığında tikinti işlərinin getdiyi Matəf adlı sahədə qaldırıcı kranın aşması nəticəsində 111 nəfər ölüb. === Azərbaycana aid hadisələr === 1992 — Azərbaycan və Qana arasında diplomatik əlaqələr qurulmuşdur.

11 sentyabr hücumları — Əl-Qaidə terror təşkilatı tərəfindən 2001-ci il sentyabr ayının 11-də ABŞ-nin Nyu-York və Vaşinqton şəhərlərindəki hədəflərə qarşı həyata keçirilən silsilə terror aktları. Yerli vaxtla saat 08:46-da "American Airlines" (Amerika hava yolları) şirkətinə məxsus sərnişin təyyarəsi Nyu-Yorkda yerləşən Dünya Ticarət Mərkəzinin Şimal qülləsinə çırpıldı. 09:03 radələrində isə Cənub qülləsi bənzər hücuma məruz qaldı. Binaların aşmasına səbəb baş vermiş güclü yanğınlar idi. Sonuncu hücumdan 40 dəqiqə sonra ABŞ Müdafiə Nazirliyi — Pentaqonun binası da intiharçıların idarə etdikləri təyyarə tərəfindən vuruldu. Bu hücumdan 25 dəqiqə keçdikdən sonra eyni məqsədlə qaçırılan bir sərnişin təyyarəsinin hava hücumundan müdafiə qüvvələri tərəfindən vurularaq zərərsizləşdirildiyi açıqlandı. Həmin təyyarənin hədəfinin Ağ Ev olduğu bildirildi. == Hücumun hədəfləri == Bu hücumun əsas məqsədi sadəcə binalar, hətta bina və təyyarələrdəki minlərlə günahsız qurbandan daha böyük bir şey idi. Ən yaxın fiziki hədəflər Pentaqonun bir hissəsi, aşağı Manhetten və 4 təyyarə idi. Dünya Ticarət Mərkəzi bir zamanlar dünyanın ən hündür binası sayılan məşhur Əkiz Qüllələrin də daxil olduğu aşağı Manhettendə yerləşən 7 binadan ibarətdir.

"Hava quldurları" (ing. hijackers) kimi tanınan "Əl-Qaidə" ilə əlaqəli 11 sentyabr terror aktları icraçıları 19 nəfərdən ibarət idilər. Onlardan 15-i Səudiyyə Ərəbistanı, ikisi BƏƏ və daha biri Misir vətəndaşı idilər. Hava quldurları dörd qrupa bölünmüşdülər, hər birinə təlim görmüş pilot başçılıq edirdi, hansı ki 3 və ya 4 "əzələli hava qulduru"nun (ing. muscle hijackers) dəstəyi ilə uçuşa nəzarət etməli idi. "Əzələli hava quldurları"nın funksiyaları içərisinə təyyarə pilotları, ekipaj və sərnişinləri fiziki saxlama və onlar üzərində nəzarəti təmin etmək daxil idi. Terrorist qruplarının hamısı müəyyən reysə təyin olunmuş və idarə etdikləri təyyarənin dəyəcəyi konkret nişanı almışdılar. Teraktları həyata keçirmək üçün ABŞ-yə gələn ilk hava quldurları Xalid əl-Mihdar və Nəvaf əl-Həzmi oldular, onlar 2000-ci ilin yanvar ayında San Dieqoda məskunlaşmışdılar. Elə həmin ilin ortalarında Cənubi Floridada yay təlimindən keçmiş Məhəmməd Atta, Mərvan əl-Şehhi və Ziyad Cərrah adlı üç quldur pilotu onların arxasıyca getdilər. Dördüncü quldur pilotu Həni Hanjur San Dieqoya 2000-ci ilin dekabr ayında gəldi.

11 sentyabr hücumları — Əl-Qaidə terror təşkilatı tərəfindən 2001-ci il sentyabr ayının 11-də ABŞ-nin Nyu-York və Vaşinqton şəhərlərindəki hədəflərə qarşı həyata keçirilən silsilə terror aktları. Yerli vaxtla saat 08:46-da "American Airlines" (Amerika hava yolları) şirkətinə məxsus sərnişin təyyarəsi Nyu-Yorkda yerləşən Dünya Ticarət Mərkəzinin Şimal qülləsinə çırpıldı. 09:03 radələrində isə Cənub qülləsi bənzər hücuma məruz qaldı. Binaların aşmasına səbəb baş vermiş güclü yanğınlar idi. Sonuncu hücumdan 40 dəqiqə sonra ABŞ Müdafiə Nazirliyi — Pentaqonun binası da intiharçıların idarə etdikləri təyyarə tərəfindən vuruldu. Bu hücumdan 25 dəqiqə keçdikdən sonra eyni məqsədlə qaçırılan bir sərnişin təyyarəsinin hava hücumundan müdafiə qüvvələri tərəfindən vurularaq zərərsizləşdirildiyi açıqlandı. Həmin təyyarənin hədəfinin Ağ Ev olduğu bildirildi. == Hücumun hədəfləri == Bu hücumun əsas məqsədi sadəcə binalar, hətta bina və təyyarələrdəki minlərlə günahsız qurbandan daha böyük bir şey idi. Ən yaxın fiziki hədəflər Pentaqonun bir hissəsi, aşağı Manhetten və 4 təyyarə idi. Dünya Ticarət Mərkəzi bir zamanlar dünyanın ən hündür binası sayılan məşhur Əkiz Qüllələrin də daxil olduğu aşağı Manhettendə yerləşən 7 binadan ibarətdir.

12 sentyabr — Qriqorian təqvimində ilin 255-ci günü. (uzun ildə 256-cı) Bu tarixdə ilin sonuna 110 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 30 avqust tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === === 1901–cari === 2013 — NASA təsdiq edib ki, onun Voyacer 1 zondu ulduzlararası kosmosa daxil olan ilk süni obyekt olub. === Azərbaycana aid hadisələr === 1909 — Ərdəhan kanoner qayığı dənizə salınmışdır. 2017 — "Qarabağ" futbol klubu UEFA Çempionlar Liqasında ilk oyununu keçirmişdir.

13 sentyabr — Qriqorian təqvimində ilin 256-cı günü. (uzun ildə 257-ci) Bu tarixdə ilin sonuna 109 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 31 avqust tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === 1899 — Henri Bliss ABŞ-də avtomobil qəzasında ölən ilk insan olmuşdur. === 1901–cari === === Azərbaycana aid hadisələr === 1992 — Azərbaycan Respublikası Dövlət Neft Şirkəti təsis edilib. 1993 — Azərbaycan və İordaniya arasında diplomatik əlaqələr qurulmuşdur.

14 sentyabr — Qriqorian təqvimində ilin 257-ci günü. (uzun ildə 258-ci) Bu tarixdə ilin sonuna 108 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 1 sentyabr tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === === 1901–cari === 2008 — Permdə Boeing 737 qəzası nəticəsində 88 nəfər həlak olub. === Azərbaycana aid hadisələr === 2012 — Bakıda Bakcell Arena stadionunun açılışı olub.

15 sentyabr — Qriqorian təqvimində ilin 258-ci günü. (uzun ildə 259-cu) Bu tarixdə ilin sonuna 107 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 2 sentyabr tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === 1762 — Yeddiillik müharibə: Siqnal Hill döyüşü === 1901–cari === 1935 — Nürnberq qanunları Almaniya yəhudilərini vətəndaşlıqdan məhrum edib. 1956 — Cənubi Koreya milli futbol komandası Asiya Kubokunu qazanıb. 2000 — XXVII Yay Olimpiya Oyunları Sidneydə keçirilib. === Azərbaycana aid hadisələr === 1918 "Azərbaycan" qəzeti ilk dəfə nəşr olunub. Bakı döyüşündən sonra Qafqaz İslam Ordusu Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin könüllü dəstələrinin köməyi ilə Bakını azad edib. 2006 — Böyük Britaniyada azərbaycan dilində nəşr edilən ilk qəzet olan "Araz" dərc edilmişdir. 2011 — Moskva şəhərində Azərbaycan müğənnisi Müslüm Maqomayevin abidəsiin açılışı olmuşdur.

16 sentyabr — Qriqorian təqvimində ilin 259-cu günü. (uzun ildə 260-cı) Bu tarixdə ilin sonuna 106 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 3 sentyabr tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === === 1901–cari === 1908 — General Motors təsis edilib. === Azərbaycana aid hadisələr === 1951 — Bakıda Tofiq Bəhramov adına Respublika Stadionunun açılışı olub. 2021 — "Qarabağ" futbol klubu UEFA Konfrans Liqasında ilk oyununu keçirmişdir.

17 sentyabr — Qriqorian təqvimində ilin 260-cı günü. (uzun ildə 261-ci) Bu tarixdə ilin sonuna 105 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 4 sentyabr tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === === 1901–cari === 1978 — İsrail və Misir arasında Kemp-Devid müqaviləsi imzalanmışdır. 1988 — XXIV Yay Olimpiya Oyunları Seulda keçirilib. === Azərbaycana aid hadisələr === 2015 — "Qəbələ" futbol klubu UEFA Avropa Liqasında ilk oyununu keçirmişdir.

18 sentyabr — Qriqorian təqvimində ilin 261-ci günü. (uzun ildə 262-ci) Bu tarixdə ilin sonuna 104 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 5 sentyabr tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === === 1901–cari === 1934 — Sovet İttifaqı Millətlər İttifaqına qəbul edilib. 1947 — ABŞ-də Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsi təsis edilib. 2014 — Şotlandiyada ölkənin müstəqilliyi haqqında referendum keçirilmişdir. === Azərbaycana aid hadisələr === 1992 — Azərbaycan və Livan arasında diplomatik əlaqələr qurulmuşdur. 2014 — "Qarabağ" futbol klubu UEFA Avropa Liqasında ilk oyununu keçirmişdir.

19 sentyabr — Qriqorian təqvimində ilin 262-ci günü. (uzun ildə 263-cü) Bu tarixdə ilin sonuna 103 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 6 sentyabr tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === === 1901–cari === 1944 — İkinci Dünya müharibəsi: Finlandiya və Sovet İttifaqı arasında davam edən müharibəni rəsmi olaraq başa vuran Moskva Atəşkəs Müqaviləsi imzalanıb. 1983 — Sent-Kits və Nevis müstəqilliyini elan edib.

1 sentyabr — Qriqorian təqvimində ilin 244-cü günü. (uzun ildə 245-ci) Bu tarixdə ilin sonuna 121 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 19 avqust tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === === 1901–cari === 1923 — Yaponiyada Böyük Kanto zəlzələsi baş verib. 1952 — Ernest Heminqueyin "Qoca və dəniz" povesti ilk dəfə nəşr olunub. 1969 — Muəmmər Qəddafinin başçılıq etdiyi "Azad Zabitlərin Yunonist-Sosialist Təşkilatı" adlı gizli ordu təşkilatı Liviyada inqilab edib. 1985 — Amerika-Fransa birgə ekspedisiyası RMS Titanic buxar gəmisinin qalıqlarını tapıb. 2004 — Rusiya Federasiyasının Şimali Osetiya Respublikasında yerləşən Beslan şəhərində terror aktı törədilib. === Azərbaycana aid hadisələr === 1919 — Bakı Dövlət Universiteti təsis edilib. 1992 — Qarabağ müharibəsi: Azərbaycan Silahlı Qüvvələri Sırxavənd kəndini azad edir və Dağlıq Qarabağın təxminən yarısına nəzarəti qaytarmışdır.

=== 30 sentyabr === İradə Rövşən — vəfat edib. === 20 sentyabr === Şərəf Taşlıova — 76 yaşında Ankarada vəfat edib. === 17 sentyabr === Qədir Süleymanov — 97 yaşında Fransada vəfat edib. Eldar Axundov — 65 yaşında Bakıda vəfat edib. === 12 sentyabr === Tamilla Mahmudova — 83 yaşında vəfat edib. === 10 sentyabr === Riçard Kil — 74 yaşında vəfat edib. === 4 sentyabr === Əlfəddin Abdullayev — 85 yaşında vəfat edib. Coan Riverz — 81 yaşında vəfat edib.

=== 29 sentyabr === Ziya Yusifzadə — 86 yaşında vəfat edib. === 24 sentyabr === Davud Əhmədov — 74 yaşında vəfat edib. === 23 sentyabr === Məmməd Aslan — 75 yaşında vəfat edib. === 22 sentyabr === Qalib Ağayev — 74 yaşında vəfat edib. === 10 sentyabr === Vəliəhd Vəliyev — 63 yaşında vəfat edib. === 6 sentyabr === İlham Əsgərov — 57 yaşında vəfat edib. === 5 sentyabr === Ağamusa Axundov — 83 yaşında vəfat edib. === 3 sentyabr === Rasim Musayev — 55 yaşında vəfat edib.

=== 28 sentyabr === Şimon Peres — 93 yaşında vəfat edib. === 17 sentyabr === Bəhman Gülbarnəjad — 48 yaşında vəfat edib. === 16 sentyabr === Tarık Akan — 66 yaşında vəfat edib. === 2 sentyabr === İslam Kərimov — 78 yaşında vəfat edib.

2018-ci il sentyabr ayında vəfat edənlərin siyahısı.

20 sentyabr — Qriqorian təqvimində ilin 263-cü günü. (uzun ildə 264-cü) Bu tarixdə ilin sonuna 102 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 7 sentyabr tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === === 1901–cari === 1977 — Vyetnam Birləşmiş Millətlər Təşkilatının üzvü olub. 1990 — Cənubi Osetiya Gürcüstandan müstəqilliyini elan edib. === Azərbaycana aid hadisələr === 1994 — Bakıda dünyanın 11 ən böyük neft şirkəti Əsrin müqaviləsini imzalayıblar. 2012 — "Neftçi" futbol klubu UEFA Avropa Liqasında ilk oyununu keçirmişdir.

21 sentyabr — Qriqorian təqvimində ilin 264-cü günü. (uzun ildə 265-ci) Bu tarixdə ilin sonuna 101 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 8 sentyabr tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === === 1901–cari === 1942 — Boeing B-29 Superfortress ilk uçuşunu həyata keçirib. 1964 — Malta Birləşmiş Krallıqdan müstəqillik qazanır, lakin Millətlər Birliyində qalır. === Azərbaycana aid hadisələr === 2000 — Sidneydə keçən 2000 Yay Olimpiya Oyunlarında stend atıcısı Zemfira Meftahətdinova qızıl medal qazanıb. == Doğumlar == === 1600-cü ildən əvvəl === 1411 — Yorklu Riçard, İngiltərə maqnatı === 1601–1900 === 1840 — V Murad, Osmanlı sultanı 1842 — II Əbdülhəmid, Osmanlı sultanı 1866 — Herbert Uells, İngiltərə yazıçısı 1872 — Henri Vayld, Böyük Britaniya dəniz zabiti === 1901–cari === 1909 — Kvame Nkruma, Qana prezidenti 1934 — Leonard Koen, Kanada müğənnisi 1936 — Yuri Lujkov, Rusiya siyasətçisi 1938 — Nurəngiz Gün, Azərbaycan şairəsi 1947 — Stiven Kinq, ABŞ yazıçısı 1950 — Bill Mürrey, ABŞ aktyoru 1951 — Aslan Masxadov, İçkeriya prezidenti 1954 — Şinzo Abe, Yaponiya baş naziri 1986 — Çumbinyo, Braziliya futbolçusu 1990 — Fibi Rayan, ABŞ müğənnisi 1993 Ante Rebiç, Xorvatiya futbolçusu Vüsal Salamov, Azərbaycan əsgəri == Ölümlər == === 1600-cü ildən əvvəl === E.ə.

22 sentyabr — Qriqorian təqvimində ilin 265-ci günü. (uzun ildə 266-cı) Bu tarixdə ilin sonuna 100 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 9 sentyabr tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === === 1901–cari === 1980 — İraqın İranı işğal etməsi təxminən səkkiz illik İran-İraq müharibəsinə səbəb olub. === Azərbaycana aid hadisələr === 2010 — Bakıda FİFA U-17 Qadınlararası Dünya Çempionatı 2012-in açılışı olmuşdur. 2011 — Bakıda 2011 Boks üzrə dünya çempionatının açılışı olmuşdur.

23 sentyabr — Qriqorian təqvimində ilin 266-cı günü. (uzun ildə 267-ci) Bu tarixdə ilin sonuna 99 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 10 sentyabr tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === 1899 — Nintendo Koppai (daha sonra Nintendo Company) hanafuda oyun kartlarını istehsal etmək və satmaq üçün Fusaciro Yamauçi tərəfindən təsis edilmişdir. === 1901–cari === 1932 — Səudiyyə Ərəbistanının birləşməsi başa çatıb. === Azərbaycana aid hadisələr === 1973 — M. F. Axundov adına Azərbaycan Dövlət Adademik Opera və Balet teatrında Fikrət Əmirovun "Nəsimi dastanı" baletinin premyerası keçirilmişdir. 1991 — Qarabağ müharibəsi: Azərbaycan, Ermənistan, Qazaxıstan və Rusiya arasında Jeleznovodsk Kommünikesi imzalanmışdır. 1992 — Azərbaycan və Vyetnam arasında diplomatik əlaqələr qurulmuşdur. 1993 — Azərbaycan və Albaniya arasında diplomatik əlaqələr qurulmuşdur. 2011 — Azərbaycan və Konqo Demokratik Respublikası arasında diplomatik əlaqələr qurulmuşdur.

24 sentyabr — Qriqorian təqvimində ilin 267-ci günü. (uzun ildə 268-ci) Bu tarixdə ilin sonuna 98 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 11 sentyabr tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === === 1901–cari === 1948 — Honda təsis olunub. 1973 — Qvineya-Bisau Portuqaliyadan müstəqilliyini elan edib. 2015 — Məkkə şəhərinin yaxınlığında yerləşən Mina dağında ziyarət zamanı yaranan izdiham nəticəsində 2000-dən çox zəvvar həlak olmuşdur. === Azərbaycana aid hadisələr === 1992 — Azərbaycan və İndoneziya arasında diplomatik əlaqələr qurulmuşdur. 1993 — Azərbaycan Müstəqil Dövlətlər Birliyinə qoşulub.

25 sentyabr — Qriqorian təqvimində ilin 268-ci günü. (uzun ildə 269-cu) Bu tarixdə ilin sonuna 97 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 12 sentyabr tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === 1890 — ABŞ Konqresi Sekvoya Milli Parkını təsis edib. === 1901–cari === === Azərbaycana aid hadisələr === 1970 — Bakıda Bakmil metrostansiyasının açılışı olmuşdur. 1989 — Azərbaycan Ali Soveti suverenlik bəyannaməsini qəbul etmişdir. 2018 Azərbaycanın ikinci rabitə peyki Azerspace-2 Kuru kosmodromundan Fransanın Arianespace şirkəti tərəfindən Ariane-5 daşıyıcı raketi ilə orbitə buraxılıb. Azərbaycan və San-Tome və Prinsipi arasında diplomatik əlaqələr qurulmuşdur.

29 sentyabr — Qriqorian təqvimində ilin 272-ci günü. (uzun ildə 273-cü) Bu tarixdə ilin sonuna 93 gün qalır. XX və XXI əsrdə Yuli təqvimi ilə 16 sentyabr tarixinə uyğun gəlir. == Əhəmiyyətli hadisələr == === 1600-cü ildən əvvəl === === 1601–1900 === === 1901–cari === 1941 — İkinci Dünya Müharibəsi: Almaniya qüvvələri yerli ukraynalı əməkdaşların köməyi ilə iki günlük Babi Yar qırğınına başlayıb. 1954 — CERN (Avropa Nüvə Tədqiqatları Təşkilatı) yaradılması haqqında konvensiya imzalanıb. === Azərbaycana aid hadisələr === 1994 Bakıda Azərbaycan dövlət xadimi Afiyəddin Cəlilov yaşadığı binanın blokunda qətlə yetirilib. Bakıda Azərbaycan polkovniki Şəmsi Rəhimov yaşadığı binaya girərkən qətlə yetirilib. == Doğumlar == === 1600-cü ildən əvvəl === E.ə.