ÇİNLİ

Bu məqalə - ÇXR-nın demonimi haqqındadır. Millət olaraq "Çinlilər" adlanan xalq üçün Han xalqı səhifəsinə baxın.Çinlilər - Çin Xalq Respublikasının və Çin Tayvan Respublikasının vətəndaşlarına verilən ad.

Qao Çenyun (çin. 高承勇; 10 noyabr 1964, Yuyçjun mahalı[d], Qansu – 3 yanvar 2019, Bayin[d], Qansu) — Çin seriyalı qatili və təcavüzçüsü. O, qurbanlarının bədənlərini təhrif etdiyinə görə Çin KİV-lərində "Çinli Qarındeşən Cek" adlandırılmışdır. Çenyunun 1988–2002-ci illərdə on bir qadını öldürdüyü ehtimal olunur. == Həyatı == === Qətllər === On dörd il ərzində Çenyun on bir qadını zorlamış, onları qətlə yetirmiş və bədənlərini təhrif etmişdir. Bu hadisələrin doqquzu Qansu əyalətinin Bayin şəhərində, ikisi isə DMMR-nın Baotou şəhərində gerçəkləşmişdir. Qurbanların hamısı qırmızı geyimdə idilər. Qurbanların ən azyaşlısı sadəcə səkkiz yaşında idi. İlk qətlin Çenyunun həyat yoldaşının dəstəyi ilə Bayin şəhərindəki bir marketdə gerçəkləşdiyi ehtimal olunur. O, adətən gündüz vaxtı fəaliyyət göstərər, qurbanlarını evlərinə qədər təqib etdikdən sonra onlara hücum edərdi.

Serb Respublikasında çinlilər (serb. Кинези у Републици Српској, çin. 中國人 在 塞族共和國) — граждане Serb Respublikası ərazisində yaşayan və işləyən çinli icması. Hazırda çinlilər Serb Respublikasının rəsmi milli azlıqları siyahısına daxil deyildir. == Tarixi == 1990-cı illərin sonları 2000-ci illərin əvvəlləri Serb Respublikası ərazisində ilk çin miqrantlsr görünməyə başlamışdır. Onlar əraziyə əsasən ticari məqsədlər üçün gəlsələrdə, bir qismi bölgəni tərk etməmiş və burada daimi yaşayış qurmuşlar. Çinlilər ölkənin hər bir yerinə yayılmışlar. Onların böyük qismi Banya-Luna ərazisində yaşayır. Onların əsas məşğuliyyəti ticarət, biznes və kənd təsərrüfatı sahələrində çalışırlar. Kənd təssərüfatında çalışanların böyük qismi əkinçilikdədirlər.

Bu məqalə - ÇXR-nın demonimi haqqındadır. Millət olaraq "Çinlilər" adlanan xalq üçün Han xalqı səhifəsinə baxın.Çinlilər - Çin Xalq Respublikasının və Çin Tayvan Respublikasının vətəndaşlarına verilən ad.

Çinlilərin təcrid aktı (1882—1943-ci illər) — 6 may 1882-ci il tarixində ABŞ Konqresinin Çinlilərin ölkənin Qərbinə kütləvi köç etməsinə cavab olaraq qəbul etdiyi xüsusi qanun. Amerika Birləşmiş Ştatları tarixindəki ilk və yeganə rəsmi qanun, müəyyən bir millətin nümayəndələrinə qarşı yönəldilmişdir (bu ölkənin qalan ayrı-seçkilik qanunları ümumiyyətlə irqlərlə əlaqəli). Qanun, artıq ABŞ-də yaşayan çinlilərin hər hansı Çin immiqrasiyasını və / və ya vətəndaşlıq almasını qadağan etdi (lakin ABŞ-də anadan olan Çinli uşaqlar ABŞ vətəndaşı sayılırdı). Əvvəlcə qanun 10 il müddətinə uzanmalı idi, lakin 1943-cü ilə qədər qüvvədə idi. 1917-ci ilə qədər oxşar məhdudiyyətlər ümumilikdə Asiyalılara da şamil edildi. == Tarixi == İlk çinlilər ABŞ-də 1840-cı illərdə, 1848-ci ildə Kaliforniyada qızıl hərisliyinin başladığı Meksikadan keçmiş şimal ərazilərinin ələ keçirilməsindən dərhal sonra ortaya çıxdı. Qızıl bol olduğu müddətdə, ayrı-ayrı Çin məkanlarında yaşayan Çinlilərə ehtiyat göstərildi, lakin ehtiyatları tükənəndə tolerantlıq itməyə başladı. Vəziyyəti yalnız nisbətən az sayda Çinli və ağ immiqrantlar xilas etdi. 60-cı illərdə Çin kuliları ABŞ dəmir yolu şirkətləri tərəfindən cəlb edildi. Xüsusilə, XIX əsrin ikinci yarısında Çindən və bəzi digər Asiya ölkələrindən (əsasən Yaponiya və Koreya) müqaviləli işçilərin sıx bir axını başladı.

Cinnilər (Cin/çen) — erkən orta əsrlərdə indiki İrəvan və indiki Gürcüstan ərazisində yaşamış türkdilli və türkəsilli tayfalardan biri olmaqla yanaşı Azərbaycan türklərinin etnogenezində rol oynamış tayfa. Mənbələrin verdiyi məlumata görə, ilkin türk dövründən başlamış XVIII əsrə qədər Gürcüstan ərazisindən Şəmkirə qədər Kür boyunca Cinni tayfaları yaşamış, XVIII əsrin sonlarında isə gürcü kralının tabeliyindən çıxaraq kəngərlilərlə birlikdə Qarabağ mahalına köçmüşlər. Goranboy rayonunun Cinli-Boluslu (indiki adı Boluslu) və Cinli-Zeynallı kəndlərini cinni tayfaları salmışlar. Mirzə Adıgözəl Bəyin "Qarabağnamələr" əsəri olan bu tarixi sənəddə, cinni tayfaları Şuşa xanı Pənahəli xana sonadək sadiq və loyal mövqedə qalmış, dönük çıxmamış və döyüşkənlikləri ilə seçilmiş qəhrəman elat olmaqla qeyd olunmuşlar. == Ümumi məlumat == Güney Qafqazda cinnilər həm Ermənistan, həm də Gürcüstan ərazisində III–IV əsrdən məskunlaşıblar. Ermənistandakı Cinnilər IV əsrdən xristian dinini qəbul etmişdilər. VIII əsrə qədər ermənlərin qoşunlarının başçılarının hamısı cinni tayfasından idi. Cinnilərin əcdadı Mamiqun adlı başçının adı ilə ermənicə Mamikonian "Mamiqunlar" adını daşıyırdılar. Gürcüstanda Kür çayının sahilində yaşayan cinnilər əvvəlcə xristian dinini qəbul etməmişdilər. Onların yaşadığı qala indi gürcü dilində Şamşvilde adlanır ki, bu da üç ox (gürcü dilində sami – üç, şvilde – ox) adının tərcüməsidir.