Azərbaycan dastanlarının leksikası

  • AH-VƏBAL

    fars. ah, ərəb. vəbal Günah, məsuliyyət; babal. Adamlar yerbəyerdən xana minnət eləyib dedilər: – Xan, aşığın ah-vəbalı tutar, şəhərimiz viran olar

    Tam oxu »
  • AHU FARS

    Ceyran. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Qırat sıçrayıb dağın başına qalxdı. Qıratın dırnaqları ahu dırnağı kimi idi

    Tam oxu »
  • AHU-ZAR

    Bax: ahü-zar. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)

    Tam oxu »
  • AHÜ-ZAR FARS

    Ah çəkmə, sızlama, zarıldama; fəryad, inilti. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Başına döndüyüm, ay qoç Koroğlu, Əgər igidsənsə, gəl apar məni, Həsrətində

    Tam oxu »
  • AXÇA

    1. Gümüş pul (ilk dəfə 1329-cu ildə Sultan Orxan kəsdirmişdir). M.Füzulinin “Şikayətnamə” əsərində aqça şəklində işlənir

    Tam oxu »
  • AXÇA

    1. Gümüş pul (ilk dəfə 1329-cu ildə Sultan Orxan kəsdirmişdir). M.Füzulinin “Şikayətnamə” əsərində aqça şəklində işlənir

    Tam oxu »
  • AXIR

    Bax: axur. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)

    Tam oxu »
  • AXIR-BAŞI

    Əvvəl-axır. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Elə igid qızı orada qoymaq olmaz, axır-başı paşa onu tələf eləyəcək

    Tam oxu »
  • AXIR ƏRƏB

    Axur (mal-qaraya ot tökülən qurum). (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • AXITRILMAQ

    Enmək, sürüşüb düşmək. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • AXİRƏT HAQQI

    O dünyada sorulacaq haqq. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • AXTARMA

    Pendir növüdür. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Prof. B.Əhmədov sözün mənşəyinin iki variantını göstərir

    Tam oxu »
  • AXTARMAQ

    Devirmək, alt-üst etmək, yerə yıxmaq, başıaşağı çevirmək. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • AXUR

    Heyvanlara yem tökmək üçün taxta, daş, və s.-dən düzəlmiş qab, qutu. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Sən tövlədə hər day üçün qırx gözlü bir axur qayıra

    Tam oxu »
  • AKUŞKA

    Bax: aquşka. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)

    Tam oxu »
  • AQAR

    Axar su, çeşmə, çay və s. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • AQÇA

    Axça. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • AQÇALUQ

    Axçaya dəyər əmtəə. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • AQIN

    Basqın, hücum. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • AQINÇI

    Talançı, basqınçı. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • AQINDILI

    Axar, çoşqun axan. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • AQMAQ

    1. Axmaq. 2. Basqın etmək. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • AQUŞKA

    rus. oкошко sözündən Pəncərə. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Ərzurumun kənarından keçəndə, Aquşqadan gördü məni, Koroğlu! Kənizin göndərdi, kəsdi yolum

    Tam oxu »
  • AL1

    Hiylə, məkr, yalan. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Qırmızı. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Görsün mən dəlinin indi gücünü, Boyansın əndamı al qana, gəls

    Tam oxu »
  • AL DİL

    Hiylə, məkr, yalan. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Hay-hay deyib tövlələrdə yatandı, Hansı düşmanları atdan atandı? Koroğlunu al dil ilə tutandı, Ölər

    Tam oxu »
  • AL ELƏMƏK

    Aldatmaq, hiylə işlətmək, tovlamaq. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Kamandar atar oxunu Al eylədim mən çoxunu

    Tam oxu »
  • AL EYLƏMƏK

    Hiylə qurmaq, aldatmaq. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ALA

    Tərəf, doğru. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ALA-DƏMGİL

    Bax: dəmgil. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Uca dağların başında Ala-dəmgil qar görünür. Mənim bu dəli könlümə Bir alagöz yar görünür

    Tam oxu »
  • ALACA

    Keçi qəzilindən toxunmuş kilim. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ALACALANMAQ

    Ala-bula rəng almaq, ala-bula olmaq. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Dəlilər qılıncları çəkib taxıla doluşanda qocanın gözləri alacalandı

    Tam oxu »
  • ALAÇIQ

    Köçəri mənzili, çadır. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Yenə axşam yeməyindən sonra hamı böyük alaçığa yığışmışdı

    Tam oxu »
  • ALAQAPI

    Şəhərin girəcəyində tikilən qapı, tağ. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Eyvazın bədənini as şəhərin alaqapısınnan, qoy bir az gözdağı olsun qudurğannara!

    Tam oxu »
  • ALALMAQ

    Qızarmaq, rəngdən-rəngə girmək. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ALAN

    Düzənlik, meydan. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ALAR

    Aydınlıq. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ALAR SABAH

    Sübh çağı. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ALAR TANILA

    Dan yeri ağararkən. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ALASAN GEYDİRƏSƏN HƏMİŞƏ YARA QIRMIZI

    Mərhum G.Hüseynoğlu M.Müşfiqin əsərlərini toplayıb nəşr edərkən bu misranı da külliyyata daxil etmişdi

    Tam oxu »
  • ALATİ

    Döyüş vasitələri, silahlar. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ALAY

    Böyük dəstə, kütlə, izdiham. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Dəlilər yeriyir, alaylar bükür, Düşmanlar əlindən dad, həzər çəkir, Quşlar qanad salır, şah

    Tam oxu »
  • ALCA

    Qırmızıca, al rəngdə olan. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ALÇAQ

    Azərbaycan dilində sözün məlum mənalarından başqa, dastanlarda “sadə”, “təvazökar” mənasına da rast gəlinir (bu məna dialektlərdə də qeydə alınıb)

    Tam oxu »
  • ALÇAQ

    1. Vadi. 2. Münasib. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ALÇAQ

    Sadə, təvazökar (bu məna dialektlərdə də qeydə alınıb). (“Koroğlu” dastanının lüğəti) İgid alçaq gərək, alçaq, Atı yüyrək, kəndi qoçaq, Hər yanında ci

    Tam oxu »
  • ALDAMAQ

    Aldatmaq, yalan söyləmək. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ALDIRMAQ

    Əlindən vermək; itirmək, döyüşdə itirmək, əsir vermək. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ALƏM-VAĞYƏ

    Bax: vağya.

    Tam oxu »
  • ALƏMİ-VAĞIYA

    Bax: vağya. Aləmi-vağıyada Aslan qardaşını gördü. (“İrvahım”)

    Tam oxu »
  • ALƏMİ-VAQİ

    Bax: vağya. Bir də gördü, aləmi-vaqidə bir nurani dərviş başının üstündə durub deyir... (“Novruz”)

    Tam oxu »