Azərbaycan dastanlarının leksikası

  • APUL-APUL

    Ləngər vura-vura. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ARAXÇIN

    ər. ərəq + fars. çin Qiymətli parçadan, çox vaxt tirmədən tikilib, üstü güləbətin (zərli) və ya ipək sapla naxışlanmış baş geyimi; təsək

    Tam oxu »
  • ARAQÇIN

    Bax: araxçın. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Koroğlu durnanın başındakı çıqqanı yolub, Eyvazın araqçınına sancdı

    Tam oxu »
  • ARAMGAH FARS

    1. İstirahət yeri, dayanılan yer; məskən, mənzil. 2. Məcazi mənada: qəbir mənasında. Dastanda birinci mənada işlənir

    Tam oxu »
  • ARASTƏ FARS

    1. Bəzəkli, bəzənmiş. 2. Nizam və qaydası olan. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Məclis arasteydi, söhbətin keçdi, Könül sərxoş oldu, yoluna düşdü, Namən

    Tam oxu »
  • ARƏSTƏ

    Bax: arastə. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Elə ki məclis arəstə oldu, hər kəs öz yerini tutdu, xotkar dedi

    Tam oxu »
  • ARƏSTƏ OLMAQ

    Nizam və qaydada olmaq. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)

    Tam oxu »
  • ARĞAB

    Həlqə. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ARĞIŞ

    Karvan, qəriblikdə olanın yanına göndərilən şəxs, xəbər aparan. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ARĞUN

    Siçan-siçovul qəbilindən heyvan. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ARXALIQ

    Yaxası düyməli, beli büzməli (və ya büzməsiz) üst paltar. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Baxdı ki, bu atlı əynində çuxa, ayağında başmaq, qanovuz arxal

    Tam oxu »
  • ARI

    Təmiz, saf, xalis, duru, parlaq, pak. Müasir dilimizdə aydan arı, sudan duru ifadəsinin tərkibində və arıtlamaq, artlamaq, arınmaq feillərinin kökündə

    Tam oxu »
  • ARIĞINAQ

    Arıq sözünün azaltma dərəcəsi; arıqtəhər. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Paşa gördü xalxalda iki uzun orta, arığınağ, çöpüylü qulan bağlanıb, bildi ki,

    Tam oxu »
  • ARITMAQ

    Boğazını arıtmaq: öskürməklə boğazını təmizləmək. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Vəzir qurcalandı, boğazını arıtdı, içini çəkdi

    Tam oxu »
  • ARİZ ƏRƏB

    Zühur edən, ortaya çıxan. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Görmürsənmi, heç Allah da kasıbın tərəfində deyil! Təzəcə Hüseynəli xandan xilas olmuşduq, Əmi

    Tam oxu »
  • ARQA

    1. Arxa, ard, dal. 2. Kömək, köməkçi. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ARQIÇ

    Arxac; yazda sürünün dincəldiyi yer; ətəyi. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ARQU

    1. İnad, sözə qulaq asmayan. 2. İki divar və ya iki dirək arasına qoyulan ağac. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ARQURU

    Köndələn, çarpaz. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ARMUDU

    Armud şəklində. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Armudu dırnaqlı, hündür boyunlu, Meydana girəndə yüz min oyunlu, Dəyirman mədəli, ac qurd yeyimli, Ortas

    Tam oxu »
  • ARŞIN

    Uzunluq ölçüsü. Azərbaycanda 0,71 metrə bərabər hesab olunmuşdur (müxtəlif ölkələrdə 65,2 sm-dən 112 sm-ə qədər)

    Tam oxu »
  • ARŞIN

    Uzunluq ölçüsü. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Müxtəlif ölkələrdə 65,2 sm-dən 112 sm-ə qədər, Azərbaycanda 0,71 metrə bərabər hesab olunmuşdur

    Tam oxu »
  • ARŞINLIQ

    Bir arşın uzunluğunda, enində ya dərinliyində olan // rəqəmlərlə işləndikdə – ... arşın uzunluğunda olan

    Tam oxu »
  • ARŞUN

    Arşın, uzunluq ölçüsü. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ART

    Ard, arxa, bel. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ARTUQ

    Artıq, ziyadə, çox, lazım olmayan. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ARTURMAQ

    Artırmaq; geriyə buraxmaq, sağ buraxmaq. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ARU

    Arı, təmiz, saf. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ARUQ

    Arıq. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ARZUMAN FARS

    İstək, məqsəd, məram. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) İstanbuldan buta alıb gəlmişəm, İstanbulda arzumanım qalmadı

    Tam oxu »
  • ASİMAN

    Bax: asman. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)

    Tam oxu »
  • ASMAN FARS

    Göy, səma. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Koroğluyam, nərəm çıxar asmana, Qoşun qaçar dörd bir yana, əfəndim!                            (“Hasan paşanı

    Tam oxu »
  • ASTAN

    Aslan. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Nə karasan əl vurasan bostana, Çox igidlər gəib, qalıb yastana, Güc çatmayıb atam kimi astana, Var get, bu yerlər

    Tam oxu »
  • ASUMAN FARS

    Asiman, səma, göy. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ASUMANLU

    Tavanlı; asmanlu gög, tavanı olan. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • Xörək, yemək. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Dastanda plov mənasında da işlənir. Səhərdən qalxanda təbil vurulur, Dəryatək çalxanır, göltək durulur, To

    Tam oxu »
  • AŞANMAQ

    Qalxmaq, ucalmaq, dirənmək. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • AŞXANA

    aş + fars. xana Yeməkxana. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Əlli gün idi ki, Mustafa bəy öz ordusu ilə Koroğluya qonaq idi

    Tam oxu »
  • AŞIQ1

    Xalq xanəndəsi, həm oxuyan, həm çalan, həm də söz qoşan saz şairi. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Sazın kəllə hissəsində yerləşən, simlərin bağlandığı

    Tam oxu »
  • AŞIT

    Gədik, keçid. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • AŞNA

    fars. aşina Dost, yoldaş, tanış. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Dastanda istehza, kinayə məqsədilə işlənir

    Tam oxu »
  • AŞPAZXANA FARS

    Mətbəx; yemək hazırlanan yer. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Aşpaz Koroğlunu götürüb aşpazxanaya apardı

    Tam oxu »
  • AŞUQ

    Aşıq; diz qapaqlarından çıxan oynaq sümüyü, diz qapağı. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • AŞUT

    Bax: aşıt. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • AŞUT VERMƏK

    Yol vermək. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • AT TORBASI

    Atın başına keçirilən yem torbası. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) “Divanü Luğat-it-Türk” də sıpakur (sıp akurı) sözü işlənib

    Tam oxu »
  • ATBAZ

    at + fars. baz At həvəskarı, at sevən adam. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Bu Ələmqulu xanın da bir xasiyyətini sənə deyim ki, yaman atbaz idi

    Tam oxu »
  • ATLAS

    1. Üzü hamar parlaq ipək parça növü. 2. Təşbehlərdə: atlaz kimi parlaq, hamar. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Dastanda həm həqiqi, həm məcazi mənada iş

    Tam oxu »
  • ATLAZ

    Bax: atlas. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)

    Tam oxu »
  • AV

    Ov. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »