Azərbaycan dastanlarının leksikası

  • BÜKMƏK

    1. Burub qoparmaq. 2. Həlak etmək. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • BÜLƏND FARS

    Uca, yüksək. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)

    Tam oxu »
  • BÜLƏND OLMAQ

    Göyə qalxmaq, yüksəlmək, ucalmaq. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Hər yerdən afərin sədası göyə bülənd oldu

    Tam oxu »
  • BÜLLUR

    ər., əsli: yunan 1. Şəffaf və parlaq bir daş. 2. Şüşə növü. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Elə bil zalımın qızı büllurdan yaranıb

    Tam oxu »
  • BÜNÜK

    Düyə (iki yaşda olan dişi, hələ doğmamış inək, camış və s.). (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Xələt biçin xan Eyvazın boyundan, Həzz eylərəm xasyətindən,

    Tam oxu »
  • BÜRC

    Bax: burc. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) İgidün gərəkdü gücü, Qalalarda ala bürcü, Düşmənə əyri qılıcı, Çalsam, çala mənim ilən

    Tam oxu »
  • BÜRC-BAR

    Bax: bürc. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Mən Nigaram, ah çəkərəm, Daşın çaylara tökərəm, Yerində bürc-bar tikərəm, Dağlar, Eyvazı neylədin?          

    Tam oxu »
  • BÜRÇƏK

    Birçək, başın ortasını qırxdırıb yanlarında saxlanan tüklər; uzunsaçlı qadınların qulaqlarının üstündə buraxdıqları kəsik tüklər

    Tam oxu »
  • BÜRƏ

    Birə (parazit, həşərat). (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • BÜRÜŞTƏ FARS

    Yaxşı bişmiş, kövrək bişmiş, qızarmış. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) ... günorta yeməyinə: erkək toğlu ətindən bir batman yarım kabab, bir batman bürü

    Tam oxu »
  • BÜRYAN FARS

    Odda qovrulan, odda yanan. Qurbaniyəm, eşq əlindən büryanam, Ta ölüncə mən o qıza qurbanam, Qulluğunda gözü bağlı tərlanam, Çalış şikar bəndin al, ond

    Tam oxu »
  • BÜRYAN FARS

    1. Odda qovrulan, odda yanan; 2. Qızartma. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Kafir ərəb məni candan eylədi, Yaxdı kabab bağrım büryan eylədi, Əsbabımı soy

    Tam oxu »
  • BÜSAT

    ər. bisat Şənlik, məclis, bayram. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Kənizlər dərhal büsatı hovuz qırağına daşıdılar

    Tam oxu »
  • BÜSƏRƏK

    1. Bax: bəsərək. 2. Qızmış dəvə, tox, azğın dəvə. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • BÜTÜN

    Cəld, sıçrayışla. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • CAHAL-CUMRU

    1. Hamı, bütün aləm. 2. Bütün, bütünlüklə. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Baxdı ki, budur çoban-çoluq cahal-cumru sürünü, malı döşlərdən töküb obaya gə

    Tam oxu »
  • CAHANKƏŞDİLİK ETMƏK

    Dünyanı dolaşmaq. – Ana, iki ilə ayaq qoyur ki, mən cahankəşdilik edib, sevgimin sorağını bu Dərbənd şəhərindən alıb gəlmişəm

    Tam oxu »
  • CAHİL ƏRƏB

    1. Oxumamış, savadsız, avam, nadan, anlamaz. 2. Cahıl şəklində: cavan, gənc mənasında. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Rövşən hələ cavan, cahil idi

    Tam oxu »
  • CAM FARS

    1. Misdən hazırlanmış piyalə. 2. Qədəh, piyalə. 3.  Bax: badə. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Dünya xanım yatıb yuxuda İsabalını görüb eşq camını içmiç

    Tam oxu »
  • CAMAL

    ər. cəmal Gözəllik, gözəl üz, üz gözəlliyi. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Pisdi Koroğlunun halı, Soldurmaynan gül camalı, Dəmirçioğlu, İsabalı, Ağlama

    Tam oxu »
  • CAMALBAZ

    ər. cəmal + fars. baz Surətpərəst, zahiri gözəlliyi, gözəl surəti sevən. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Nəzər Cəlali çox camalbaz idi

    Tam oxu »
  • CANVƏR

    Canavar, qurd, yırtıcı, yadquzaq, vəhşi heyvan; canavarlar sərhəngi (yırtıcı heyvanların başı); canavarlar sərvəri (heyvanların şahı)

    Tam oxu »
  • CAR

    Car çəkmək (car çağırmaq): yüksək səslə xəbər vermək, bildirmək; aləmə yaymaq. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Sən bundan içsən, dəli olarsan, çıxıb baz

    Tam oxu »
  • CAR1

    car çağırmaq – yüksək səslə xəbər vermək, bildirmək; aləmə yaymaq. Elə bir car çağır ki, mənim həyət-bacamda gəzənlər və xələtimi geyənlər eşitsinlər

    Tam oxu »
  • CAR ÇƏKMƏK

    Bax: car (1-ci mənaya).

    Tam oxu »
  • CAR ETMƏK

    Axıtmaq. Ana, Samın dərdi əllilər, yüzlər, Sinəmdə alovlar, atəşlər, közlər, Sevdiyim Məsləhət yolumu gözlər, Car edər çeşmimdən yollar, gedirəm

    Tam oxu »
  • CAR OLMAQ

    Aləmə yayılmaq. Çox aşıq xəlq etdi qüdrət girdiyar, Olubdu sözləri tamam dildə car, Cəmi hicran çəkən nə ki aşıq var, Mənim kimi dərdə giriftar olmaz

    Tam oxu »
  • CAR OLMAQ

    Aləmə yayılmaq. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)

    Tam oxu »
  • CARÇI

    Car çəkən, uca səslə bir xəbəri bildirən. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Carçılar çığrışır, gərənay bozlar, Ərəb atlar macal tapmaz qaşana

    Tam oxu »
  • CARİ

    Bax: çəri. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Padşahım üstümə cari buyurdu, Döyüşərəm, dönməm, edərəm cəngi

    Tam oxu »
  • CARİ OLMAQ

    Bax: car (2-ci mənaya). Dağlar damənindən sel olar carı, Açıldı könlümün getdi qubarı, Harda gördün ana, vəfalı yarı, Yerin mənə elə bəyan, xoş gəldin

    Tam oxu »
  • CARLAMAQ

    Car çəkmək. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Carçıların indi carlar, Ər hayxurub bədov xorlar, Ələm çıxar, şədlər parlar, Bir türfə ruzigar olur

    Tam oxu »
  • CASUSLAMAQ

    Kəşfiyyat aparmaq; gizli şeyləri araşdırmaq, soruşmaq, gizlidən arayıb soruşmaq, casusluq etmək. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • CAYDAQ

    Bax: uzuncaydaq. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Qoca ilxıçı uzun, caydaq, çəkmə sağrılı, nazik ortalı Dürata yanaşdı, əli ilə üzünü, gözünü, yalını, sa

    Tam oxu »
  • CECİM

    Əl ilə toxunulan xovsuz xalça növü. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Belimdə yoxdu qılıncım, Müxənnətə çatmır gücüm, Nə yorğan var, nə də cecim, Zülm, ay

    Tam oxu »
  • CESİR

    Bax: cəsir. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)

    Tam oxu »
  • CEYHUN

    1. Amu-Dərya çayının adı. 2. Ümumiyyətlə, dəniz, dərya. Gecə-gündüz vaqtı-bivaqt ağlaram, Çeşmim yaşı ceyhun olur, sellənir, Yaz mövsimi bülbül dil-di

    Tam oxu »
  • CEYHUN

    1. Amu-Dərya çayının adı. 2. Ümumiyyətlə, dəniz, dərya mənasında işlənir. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Mirzə Rövşənə dedi ki, məni Ceyhun çayının o b

    Tam oxu »
  • CƏBBƏ

    əsli: ərəb. cəbhə sözündən Silah, sursat. Məndə o cəbbə hanı, mən gedim Dahaduruz bəyin başını gətirəm

    Tam oxu »
  • CƏBBƏXANA

    ər. cəbbə – əsli: cəbhə sözündən və fars. xana Silah və hərbi sursat saxlanan yer. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Yaxşı, bəs oğulu atanın yanına aparma

    Tam oxu »
  • CƏBR ƏRƏB

    Zor, zülm, əziyyət. Cəbrinə siz baxın çərxi-qəhharın, Zülmünü artırdı mən dil-əfkarın, Cəfasın mən çəkdim gülüzlü yarın, Axır nəsib etdin xoryada, fəl

    Tam oxu »
  • CƏFA ƏRƏB

    Əzab, əziyyət, üzüntü. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) İgid olan cəfa çəkər, Dost yolunda qanın tökər, Ağlaşmağın bağrım sökər, Ağlama, Nigar, ağlama!

    Tam oxu »
  • CƏHL ELƏMƏK

    Tərslik etmək, inad etmək. Flektivlik cəhətdən cəhalət sözü ilə eyniköklüdür. Seydi şəhərə çıxdı, bir məscidə getdi

    Tam oxu »
  • CƏHL ƏRƏB

    1. Cahillik, cəhalət, nadanlıq. 2. Tərs, inad.

    Tam oxu »
  • CƏLƏ

    At quyruğu qılından ilmək şəklində düzəldilən tələ; duzaq. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)

    Tam oxu »
  • CƏLƏ QURMAQ

    Birinə qarşı hiylə qurmaq, tor qurmaq, tələ qurmaq. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Dəlilərim, səf-səf durun! Su üzündə cələ qurun! Bu abdalın boynun vu

    Tam oxu »
  • CƏMİSİ

    Hamısı. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • CƏNG-CİDAL ƏRƏB

    Dava, döyüş. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Qalxıb Çənlibeldən düşmüşəm yola, Ərzurumun bazarına gəlmişəm, Əcəl köynəyini geyib əynimə, Cəng-cidalın g

    Tam oxu »
  • CƏNG FARS

    Dava, müharibə, vuruş, döyüş. Əbdülkəbir xeyli qoşun cəm edib haramıların cənginə getdi. (“Dilsuz və Xəzangül”)                                      

    Tam oxu »
  • CƏNG FARS

    Dava, müharibə, vuruş, döyüş. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Düşər hərdəm paşalarla davası Kəsilməz savaşı, cəngi, qovğası, Cünun deyər Çənlibelin ağas

    Tam oxu »