Azərbaycan dastanlarının leksikası

  • ŞİKƏSTƏ FARS

    1. Sınıq, sınıq qəlbli. 2. Aciz. Oldum bir gözəlin payi-bəstəsi, Həm yar ənsuru, dil şikəstəsi.                                 (“Sam şahzadə”)

    Tam oxu »
  • ŞİKVƏ ƏRƏB

    Şikayət. Hər bir adam öz yerində oturmaz, Ağlın zaya verməz, fəhmin itirməz, İgidlər könlünə şikvə gətirməz, Necə dağdı, quzeyində qar olmaz?!        

    Tam oxu »
  • ŞİLƏ

    Qırmızı rəngli sadə pambıq parça. Əyninə geyinib şilə, Bizi tutub şirin dilə, Zər kəmər çək incə belə, Yaxan düymələ, düymələ!                        

    Tam oxu »
  • ŞİMDİ

    İndi. Şimdi paşa qulluğunda, Sədri Əzəm yanında. Haqqınan divan kəssinlər, Ədalət divana gəl.               (“Aşıq Alı və Əsmər xanım”)

    Tam oxu »
  • ŞİMŞAD

    Bax: şümşad. Gəl, sevdiyim, halallaşaq, ayrılaq, Dolansın boynuna ağ əllər indi. Nə xoş xına görüb, rəngi al çalır, Şimşad barmaqlarla ağ əllər indi

    Tam oxu »
  • ŞİRİ-MƏRDAN

    İgidlərin aslanı, qəhrəman və bahadırların başçısı (həzrət Əlinin ləqəbi). (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ŞİRMAYI

    fars. əsli: şirmahi Fil sümüyü və ya ona bənzər maddə; sədəf. Pərişan tellərində Şirmayı şana dolanır

    Tam oxu »
  • ŞİTAB FARS

    Tələsmə, sürət, tezlik. Alçalsın dağların, görünsün köçü, Cənnəti-məvadı qoynunun içi, Müəttər zülfləri, müsəlsəl saçı, Hərdən şitab eylər bellərə doğ

    Tam oxu »
  • ŞİVƏ FARS

    Naz, qəmzə, işvə. Səndə bu şivə nədir?! Zamana üşşağı, gözəl!                         (“Səlim şah”)

    Tam oxu »
  • ŞOX

    Bax: şoq. Dərdlilər təbib deyib Yığılıb dərmana bu gün. Gözəlin gül camalı Şox salır hər yana bu gün

    Tam oxu »
  • ŞOQ ƏRƏB

    1. Şiddətli meyil, həvəs, arzu, istək. 2. İşıq. Şoq əhlinin canın alır ahutək sərxoş gəzişin, Nəzərin mərdlərə bir ruhi-rəvan kimidir

    Tam oxu »
  • ŞONQAR

    Şahin. Gözəllər gözəli, gözəllər xası, Silindi, qalmadı könlümün pası, Sinəni bənzətdim şonqar yuvası, Oğlan paltarında qıza rast gəldim

    Tam oxu »
  • ŞORLAMAQ

    Şır-şır axmaq. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ŞORLATMAQ

    Şırıl-şırıl axıtmaq. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ŞÖVQ

    Bax: şoq.

    Tam oxu »
  • ŞÖYLƏ

    Elə, onun kimi. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ŞUNDA

    Burada. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • ŞUR ETMƏK

    1. Vəcdə gətirmək, coşdurmaq. 2. Səs-küy salmaq, gurultu qoparmaq.

    Tam oxu »
  • ŞUR FARS

    1. Vəcd, şövq, cuşa gəlmə, coşqunluq. 2. Qalmaqal, hay-küy, gurultu. Gətirdi kəlamı cümlə cahana, Qırxları göstərdi əhli-ürfana

    Tam oxu »
  • ŞÜĞÜLZÜMMƏ ELƏMƏK

    Günaha batırmaq.

    Tam oxu »
  • ŞÜĞÜLZÜMMƏ ETMƏK

    Bax: şüğülzümmə eləmək.

    Tam oxu »
  • ŞÜĞÜLZÜMMƏ ƏRƏB

    Allah qarşısında günahkar, təqsirkar olma. Dastanlarda şurüzümmə şəklində işlənir. Mən də gəlmişəm bir yer verəsən, Qəriblərin halın görüb biləsən, Nə

    Tam oxu »
  • ŞÜĞÜLZÜMMƏ OLMAQ

    Günaha batmaq, günahkar olmaq.

    Tam oxu »
  • ŞÜKVƏ

    Bax: şikvə. Şükvə qıllam yet ərzimə, Eşit dadım, şahım mənim. Kim yetişsin bu mərzimə, Eşit dadım, şahım mənim

    Tam oxu »
  • ŞÜMŞAD FARS

    1. Həmişəyaşıl ağac. 2. Şümşad ağacı kimi qamətli. 3. Dialektlərdə hamar mənasında işlənir. Bülbültək qucaram gülü, Yandırıbdı şirin dili

    Tam oxu »
  • TAALA

    Bax: təala. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • TAQILMAQ

    Taxılmaq, asılmaq, ilişmək. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • TAQILU

    Taxılmış. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • TAQINMAQ

    Barmağına keçirmək. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • TAQMAQ

    Taxmaq. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • TALAMAQ

    Qudurmuş itin dişləməsi. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • TALBINMAQ

    Çırpınmaq. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • TAMMAQ

    Dammaq. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • TAN

    Dan. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • TANA

    Bax: tənə.

    Tam oxu »
  • TANIĞ OLMAQ

    Bax: tanıq olmaq. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • TANIQ OLMAQ

    Şahid olmaq. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • TANLA

    Sabah, səhərisi. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • TAR FARS

    Qara; tutqun, donuq, aydın görünməyən.

    Tam oxu »
  • TAR OLMAQ

    Qaranlıq çökmək, qaranlıqlaşmaq. Padşah bu sözü eşitdikdə dünya gözünə tar oldu, ayağa durdu, oğlunun otağına getdi

    Tam oxu »
  • TARAC

    Bax: tərac.

    Tam oxu »
  • TARAC OLMAQ

    Talan olmaq, məhv olmaq.

    Tam oxu »
  • TARAQA ƏRƏB

    Partlama, çatlama, gurultu, partlayış səsi. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • TARAQLIQ

    Bel, qurşaq əsəbləri. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • TARTMAQ

    Dartmaq. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • TAS

    1. Teşt, ləyən. 2. Tas qurmaqla falabaxma, tas falı. 3. Su içmək üçün qulplu qab. Dastanda 3-cü mənada işlənir

    Tam oxu »
  • TASA ƏRƏB

    Qəm, qüssə. Qurbani, sözün yara asta söylə! Sızıldaşır yaram, yar, asta söylə! Bir ac qarın doydur, yar, az tasa eylə! Nagah-nagah könüllərə yetincə

    Tam oxu »
  • TAŞ

    Daş. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • TAŞQUN

    Daşqın. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »
  • TAŞMAQ

    Daşmaq. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Tam oxu »