Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • NİCAT

    is. [ər.] Qurtuluş, xilas; xilas olma, azad olma, qurtulma. [Mirzə Rza:] Mən balalarımın nicatından daha əvvəl İranın nicatına ümid edib, Nəsrəddin şa

    Tam oxu »
  • NİCATVERİCİ

    sif. Qurtarıcı, xilasedici, azad edən

    Tam oxu »
  • NİDA

    is. [ər.] 1. Hiss, həyəcan bildirən səs. Bu sözləri o, kövrək bir nida ilə deyərkən Tahir söhbətə ara vermək və bir daha dostunun könlünə toxunmamaq i

    Tam oxu »
  • NİFAQ

    is. [ər.] Pozuşma, çəkişmə, ixtilaf; ikitirəlik. [Mirzə Heydər:] Yol bir, məqsəd bir, əqidə bir olduqda arada nifaq mümkün deyil

    Tam oxu »
  • NİFRƏT

    is. [ər.] 1. Bir adama, işə, hərəkətə və s.-yə qarşı dərin ikrah, kin, narazılıq hissi. …Qıza qarşı [Ruhnəvaz xanımın] ürəyində anlaşılmaz bir nifrət

    Tam oxu »
  • NİFRƏTAMİZ

    sif. [ər. nifrət və fars. …amiz] Nifrət oyadan, nifrətə səbəb olan. Nifrətamiz bir mənzərə. Nifrətamiz hərəkət

    Tam oxu »
  • NİFRƏTƏŞAYAN

    sif. [ər. nifrət və fars. …şayan] Nifrətə layiq, ancaq nifrətə səbəb olan; pis, alçaq, mənfur. Nifrətəşayan adam

    Tam oxu »
  • NİFRƏTLƏNDİRİCİ

    sif. Nifrət oyadan, nifrət doğuran, nifrət hissi oyadan; pis, alçaq. Nifrətləndirici hərəkət

    Tam oxu »
  • NİFRƏTLƏNDİRMƏ

    “Nifrətləndirmək”dən f.is

    Tam oxu »
  • NİFRƏTLƏNDİRMƏK

    f. Nifrət oyatmaq, nifrət doğurmaq, ikrah etdirmək. [Uşaqlar] “atacan” – deyə onun üstünə gələndə, onları döyüb özündən nifrətləndirirdi

    Tam oxu »
  • NİFRƏTLƏNMƏ

    “Nifrətlənmək”dən f.is

    Tam oxu »
  • NİFRƏTLƏNMƏK

    f. Nifrət etmək, zəhləsi getmək, acığı gəlmək, qətiyyən xoşlamamaq. [Əbülhəsənbəy:] …Mən qızların bu adi və ani sevişindən olduqca nifrətlənirdim

    Tam oxu »
  • NİFRƏTLİ

    sif. Nifrət doğuran, mənfur, iyrənc

    Tam oxu »
  • NİFRİN

    is. [ər.] Lənət, bəddua, qarğış. [Qulu:] Heç hara qaçmaz, arxayın ol və o pulları salamat yeyə bilməyəcək, o qədər ki, nifrin ona olunur

    Tam oxu »
  • NİGAH

    is. [fars.] klas. Baxış, baxma, nəzər. Həsrətli nigah. Şəfqətli nigah. – Qərəzin can isə bir tünd nigahın bəsdir; Heyfdir, atma oxun, hər biri min can

    Tam oxu »
  • NİGAHBAN

    is. [fars.] klas. Gözətçi, keşikçi, qarovul. Qeyrətü şənimi hifzində nigahban edərəm; Bir gün öz canımı hətta sənə qurban edərəm

    Tam oxu »
  • NİGAR

    is. [fars.] Əsil mənası “rəsm”, “şəkil”, “surət” olub, şeirdə məcazi olaraq “gözəl”, “məhbubə” mənasında işlənir

    Tam oxu »
  • NİGARAN

    sif. və zərf [fars.] Təşviş içində, rahatsız, həyəcanlı, iztirablı, narahat. Dəlilər, xanımlar Koroğludan çox nigaran idilər

    Tam oxu »
  • NİGARANÇILIQ

    is. Nigaran hal, narahat vəziyyət, narahatçılıq. Nigarançılıq çəkmək. Nigarançılıq keçirmək. – …Son həftələr Ulduzun gözlərinə böyük bir nigarançılıq

    Tam oxu »
  • NİGARANLIQ

    bax nigarançılıq. Dördüncü məclis Şölə xanımın otağında vaqe olur. Şölə xanım və Nisə xanım qayət nigaranlıqla oturublar

    Tam oxu »
  • NİHAN

    sif. [fars.] klas. Gizli, məxfi, örtülü; gizli saxlanmış. Varımdı sinədə dərdü-qəminihan, ölürəm… X.Natəvan

    Tam oxu »
  • NİHİLİST

    [lat. nihil – heç nə] 1. XIX əsrin 60-cı illərində Rusiyada: zadəgan cəmiyyətinin ənənə və adətlərinə, təhkimçiliyə qarşı mənfi münasibət bəsləyən raz

    Tam oxu »
  • NİHİLİSTCƏSİNƏ

    zərf Nihilist kimi; heç bir norma, prinsip, ənənə qəbul etməyərək. Məsələyə nihilistcəsinə yanaşmaq. – [Səmirə:] Yox, Rima! Sən nahaq yerə adamlara bu

    Tam oxu »
  • NİHİLİ́ZM

    [lat.] 1. XIX əsrin 60-cı illərində Rusiyada: burjua-zadəgan ənənə və adətlərinə, təhkimçilik ideologiyasına mənfi münasibət bəsləyən mütərəqqi ictima

    Tam oxu »
  • NİJAD

    is. [fars.] köhn. Nəsil, nəsəb, soy. Nijadın sual eylədi pəhləvan. M.Ə.Sabir

    Tam oxu »
  • NİKAH

    is. [ər.] Kəbin, izdivac, evlənmənin qanuni şəklə salınması. [Arvadların] hər birisi ki, razı olsa ona dübarə Abbas Məhəmməd oğluna nikah oxuna və kəb

    Tam oxu »
  • NİKAHLANMA

    “Nikahlanmaq”dan f.is

    Tam oxu »
  • NİKAHLANMAQ

    f. Kəbini kəsilmək

    Tam oxu »
  • NİKAHLI

    sif. Nikahı olan, nikahlanmış, kəbinli. …Şəriətdə heç bir müsəlman dörd nikahlı arvaddan artıq arvad ala bilməz, istər xəlifə olsun, istər çoban olsun

    Tam oxu »
  • NİKAHSIZ

    sif. Nikahı olmayan, nikahı kəsilməmiş, qeyri-rəsmi surətdə yaşayan

    Tam oxu »
  • NİKBƏT

    is. [ər.] Talesizlik, bədbəxtlik, iqbalsızlıq. □ Nikbət tutmaq – hər tərəfdən bəla üz vermək, bədbəxtlik basmaq

    Tam oxu »
  • NİKBİN

    sif. [fars.] Həyatdan razı, şən, ümidli, gələcəyə inanan, gələcəyi yaxşı görən; optimist (bədbin əksi)

    Tam oxu »
  • NİKBİNCƏSİNƏ

    zərf Nikbin əhvalruhiyyədə, şən, gələcəyə inamla. Şairin nikbincəsinə yazdığı əsər

    Tam oxu »
  • NİKBİNLİK

    is. Həyatda ancaq yaxşı cəhətləri görmə, müvəffəqiyyətə, gələcəyə inanma; şən və gümrah dünyagörüşü; optimizm (bədbinlik əksi)

    Tam oxu »
  • Nİ́KEL

    [alm. Nickel] 1. Gümüşü-ağ rəngli, parıltılı, çətin əriyən metal – kimyəvi element. 2. Üzərinə nikel sürtülmüş; nikelli, nikellənmiş

    Tam oxu »
  • NİKELÇİ

    is. Nikel çəkən usta

    Tam oxu »
  • NİKELLƏMƏ

    “Nikelləmək”dən f.is

    Tam oxu »
  • NİKELLƏMƏK

    f. Üzərinə nikel çəkmək. Samovarı nikelləmək

    Tam oxu »
  • NİKELLƏNMƏ

    “Nikellənmək”dən f.is

    Tam oxu »
  • NİKELLƏNMƏK

    məch. Üzərinə nikel çəkilmək

    Tam oxu »
  • NİKELLƏNMİŞ

    f.sif. Üzərinə nikel çəkilmiş; nikelli. …Zeynəb xala nikellənmiş, parpar parıldayan samovarı ortalığa gətirdi

    Tam oxu »
  • NİKELLİ

    sif. Üzərində nikel olan, üzərinə nikel çəkilmiş

    Tam oxu »
  • NİKNAM

    sif. [fars.] köhn. Yaxşı ad qoymuş, yaxşılıqla xatırlanan, yad olunan. Həmiyyətkeş olub əhli-vətəndən ötrü bişübhə; Qazandı o bu niknamı olsun daima m

    Tam oxu »
  • Nİ́KOL

    is. [xüs. is.-dən] İsland mineral maddəsindən düzəldilmiş prizma

    Tam oxu »
  • NİKOTİ́N

    [xüs. is.-dən] Tütünün tərkibində olan narkotik maddə; tənbəki zəhəri

    Tam oxu »
  • NİQAB

    is. [ər.] 1. Duvaq, üz örtüsü. Niqab çəkib məndən yaşınma, zalım; Pərişan olubdur mənim əhvalım. M.P

    Tam oxu »
  • NİQABLI

    sif. Üzündə niqab olan, üzünə niqab salmış; duvaqlı. Qara saqqallı, üzü niqablı şəkillər xəmirlənərək taxçanın yanlarında divara yapışdırılmışdı

    Tam oxu »
  • NİLUFƏR

    is. [fars.] Suzanbağı. [Lətif dostuna:] Yaşıl yamacdan dəstə tut. Lalə, bənövşə, nərgiz, nanə, xətmi, nilufər nə desən taparsan

    Tam oxu »
  • NİMCAN

    is. [fars.] köhn. Çox zəif, yarımcan. Qonşuda lakin neçə üryan da var, – qış, boran; Giryə də var, naləvü əfğan da var, nimcan; Sən ki şəriətçisən, ey

    Tam oxu »
  • NİMÇƏ

    is. 1. Boşqab. Dərin nimçə. Dayaz nimçə. – Zeynal bayaqdan bəri qabağındakı nimçədə doğramaq istədiyi bir parça əti eləcə qoyub əlindəki … bıçağı yerə

    Tam oxu »