EŞİK

is.
1. Bayır, dışarı, çöl.
Gecənin bir aləmində Nəbi evdən eşiyə çıxır. Qaçaq Nəbi”.
Hacı Həsən bir söz deməyib gəlir, yapışır İskəndərin qolundan və çəkə-çəkə aparır eşiyə. C.Məmmədquluzadə.
[Dərviş:] Ruqiyyə, niyə eşikdə oturubsan? A.Divanbəyoğlu.

□ Eşiyə atmaq – bayıra tullamaq, çıxarıb atmaq, tullamaq.
Eşiyə çıxmaq1) üzə çıxmaq, zühura çıxmaq, aşkara çıxmaq, görünmək. Bir müddət Cahangir dərviş paltarında tacirin evində qaldı. Bir gün öz-özünə fikir elədi ki, yaxşı, bəs mən nə vaxta kimi bu dörd divar arasından eşiyə çıxmayacağam? (Nağıl);
2) təbii ehtiyacını rəf etmək, ayaqyoluna getmək.
Eşiyə salmaq – qovmaq. Həsən ağa kimi zalımın biri getdi, naçalnikdən xahiş elədi.
Bir də görəcəksən, papağımı qoltuğuma verib saldılar eşiyə. Ə.Haqverdiyev.

2. Bayır tərəfə baxan, çıxan, eşiyə tərəf olan.
…Eşik otaqda, qəzetlərə sərilmiş qərənfil və xrizantem dəstələri açılıb hazırlandı. M.S.Ordubadi.
Eşik qapı dəhlizə açılırdı. Mir Cəlal.
Muxtar əmi evin eşik divarına söykəndi. M.Hüseyn.

3. Bir şeyin bayır hissəsi, çöl tərəfi. Qazanın eşiyini də, içini də ağartdırmaq.
4. Bax ev-eşik.
Gözəllik babında şahicahansan; Eşiyində yüz min qullar dolanır. M.P.Vaqif.
[Tükəzban:] Anası ölmüş ev bilmir, eşik bilmir, təkdənbir gələndə də gözünə yuxu getmir. M.Hüseyn.

Sinonimlər (yaxın mənalı sözlər)

  • EŞİK eşik bax çöl 1
  • EŞİK bayır — dışarı — çöl

Antonimlər (əks mənalı sözlər)

  • EŞİK EŞİK – İÇƏRİ Hacı Həsən bir söz deməyib gəlir, yapışır İskəndərin qolundan və çəkə-çəkə aparır eşiyə (C
EŞİDİLMƏZLİK
EŞİKAĞASI
OBASTAN VİKİ
Eşik iyesi
Eşik iyəsi — türk xalq inancında eşiyin qoruyucu ruhu. Eşgik iyəsi və ya Esik iyəsi olaraq da deyilər. Astana iyəsi və ya Bosaqa (Busağa, Busava, Bosaha, Bosaka) iyəsi ifadələri də istifadə olunur. Monqollar Bohogo Ezen deyərlər. == Xüsusiyyətləri == Hər eşiyin qoruyucu bir ruhu vardır. Bu ruh eşikdə yatar. İnəklərin çaşmadan evlərini tapmalarını təmin edər. Heyvanları qoruyar. Eşikdə oturmaq, eşikdə danışmaq yaxşı sayılmaz, bunun səbəbi ruhun orada olmasıdır. Eşiyin bəxtlə də əlaqəsi vardır.
Eşik iyəsi
Eşik iyəsi — türk xalq inancında eşiyin qoruyucu ruhu. Eşgik iyəsi və ya Esik iyəsi olaraq da deyilər. Astana iyəsi və ya Bosaqa (Busağa, Busava, Bosaha, Bosaka) iyəsi ifadələri də istifadə olunur. Monqollar Bohogo Ezen deyərlər. == Xüsusiyyətləri == Hər eşiyin qoruyucu bir ruhu vardır. Bu ruh eşikdə yatar. İnəklərin çaşmadan evlərini tapmalarını təmin edər. Heyvanları qoruyar. Eşikdə oturmaq, eşikdə danışmaq yaxşı sayılmaz, bunun səbəbi ruhun orada olmasıdır. Eşiyin bəxtlə də əlaqəsi vardır.
Eşikağasıbaşı
Eşikağasıbaşı -«Üməra-ye dövlətxane-ye mübarək»in 4 əmirindən biri, sarayda mərasim qaydalarına baxan məmurların başçısı == İyerarxiyada yeri == «Üməra-ye dövlətxane-ye mübarək» mübarək dövlətxana əmirləri qorçubaşı, qullarağası, eşikağasıbaşı, tüfəngçibaşı olmaqla 4 əsas vəzifədən ibarət idi. Eşikağasıbaşı bu əmirlərin 4-cüsü- sonuncusu idi. Eşikağasıbaşı vəzifəsi eşikağasıbaşı-i Divan və eşikağasıbaşı-i Hərəm olaraq iki hissəyə bölünür. == Eşikağasıbaşı-i Divan və Divan eşikağasıbaşı == === Vəzifələri === Dövlət şurası əmirlərindən olan eşikağasıbaşı dövlətin ən mötəbər qulluqçularından olub, onlara hətta elçilik kimi məsuliyyətli missiya da tapşırılırdı. Adam Oleari bu barədə yazırdı ki, onlardan İmamqulu xan hazırda Holşteyn hersoqunun sarayına göndərilmişdi. Adam Olearinin yazdığına görə Holşteynli elçilər İsfahana çatdıqları zaman Murtuzqulu xan adlı şəxs eşikağasıbaşı vəzifəsində idi ki, o, özündən əvvəlki eşikağasıbaşını çuğullayaraq edam etdirməyə nail olduqdan sonra bu vəzifəni tutmuşdu. O, çoban oğlu olub atası çadır, yaxud komada yaşayırdı. Bu qəbildən olan adamları burada türk adlandırırlar. Sarayı içəridən qoruyan yasovullara və sarayı dişarıdan mühafizə edən cəzair alayına başçılıq edən eşikağasıbaşı saray məclislərində nizam-intizamın yaradılmasına birbaşa məsuliyyət daşıyırdı. Eşikağasıbaşı haqqında Mirzə Səmia yazır ki, o, bütün söhbət yasavullarının, divan eşikağasılarının, divan qapıçıları və ağalarının divan carçı və yasovullarının ağsaqqalıdır və Şah məclisində iştirak edən əcnəbi ölkə elçilərinin, əyanların, xidmətçilərin, qulluqçuların davranış qaydalarını müəyyənləşdirmək, nizam-intizamı qorumaq birbaşa onun səlahiyyətinə aid idi.

Digər lüğətlərdə

вы́плод каландри́рование ларь мину́тно подвяза́ться феминоло́гия брать на измо́р марокка́нцы подсе́чный свире́пствовать смыка́ние стра́шно шмалева́ть керевод копейка dragoon-bird exclusively frogbit geologic jet black magnetic meridian Orville silencer sudden ромашковый