XOCAY

Guman Xocayev (Tam adı: Guman Əvəz oğlu Xocayev (Qocayev); d.1942, Cəmilli - ö.20 fevral 1991, Şuşa) — Şəhid == Həyatı == Guman Xocayev 2 iyun 1942-ci ildə Cəmilli rayonunda anadan olmuşdur. 1965-ci ildə ailə həyatı qurmuş və Xankəndinə köçmüşdür. 1961–1965-ci ildə isə hərbi xidmətdə olmuşdur. === Ailəsi === 1965-ci ildə Ulduzə Valeh qızı Xocayeva ilə ailə həyatı quran Guman Qocayev 6 övlad sahibi olmuşdur. Saidə Xocayeva; Səbirə Xocayeva; Elşən Xocayev; Nizami Xocayev; Şəfəq Xocayeva; Sevda Xocayeva.Güman Xocayev və 15 yaşlı oğlu Elşən Xocayev 1990-cı ildə erməni terrorçuları tərəfindən qurğu qurularaq girov götürülmüş və Xankəndi həbsxanasında həbs olunmuş, 10 gündən sonra Xalq Cəbhəsi tərəfindən geri qaytarılmışdır. == Şəhidliyi == 1991-ci il fevral ayının 20-də 《KamAz 5511》 markalı 25-31 AQT nömrəli avtomaşın Stepanakert Şuşa yolunda - 《Zərin bağı》 deyilən yerdə partladılmış, nəticədə Guman Xocayev(Qocayev) ölmüş, sürücü İlham Allahverdiyev isə çox ağır yaralanaraq xəstəxanaya aparlımışdır. Ayın 21-də İlham Allahverdiyev xəstəxanada dünyasını dəyişərək şəhid olmuşdur. Azərbaycandan olan SSRİ xalq deputatları- V.H.Cəfərov, Y.İ.Abbasov, H.R.İbrahimov, M.N.Hacıyev, O.Ə.Əhmədov, M.R.Məmmədov, L.V.Baruşeva, P.Ə.Əzizova fevralın 22-də SSRİ Ali Sovetinin sessiyasında bəyanat vermişlər. Bəyanatda deyilir: == Xatirəsi == Ana Harayı Abidəsində adı yazılmışdır.

Xalid Səid Xocayev (1888 – 13 oktyabr 1937, Bakı) – çağdaş Azərbaycan dilçiliyinin banilərindən biri. == Həyatı == Xalid Səid 1888-ci ildə anadan olub. O, əslən özbək idi. İlk təhsilini mədrəsədə aldıqdan sonra İstanbul Universitetini bitirib və oradan qayıtdıqdan sonra SSRİ EA-nın Azərbaycan filialında çalışıb. Dünya Türkologiyasında ilk dəfə Mahmud Kaşğarinin "Divani lüğətit-türk" əsərini dilimizə tərcümə edib. Dilçiliyimizdə üslubiyyata, müqayisəli qrammatikaya, dil tarixinə dair ilk dərsliklərin müəlliflərindəndir. Sağlığında "Türk dillərinin müqayisəli qrammatikası" (Bakı 1926), "Müxtəlif üslubiyyat" (Bakı 1934) kimi əsərləri nəşr olunub. 1937-ci il iyunun 3-də X. S. Xocayev həbs edilib. Həmin ilin oktyabrın 12-də son iclasda X. S. Xocayev Azərbaycan SSR CM-nin 68-ci maddəsi üzrə "əksinqilabi pantürkist təşkilatın üzvü kimi həm də Türkiyənin xeyrinə kəşfiyyat işi aparmış şəxs" damğası ilə ittiham olunaraq güllələnməyə məhkum olunub. 1937-ci ildə Xalid Səid Xocayev həbs olunduqdan sonra Mahmud Kaşğari divanının 1500 səhifəlik əlyazması NKVD tərəfindən müsadirə olunub və bu günə kimi də həmin əlyazmanın taleyi qaranlıq qalır.1954-cü ilin dekabrında S. R. Xocayeva həyat yoldaşı X. S. Xocayevin işinə yenidən baxılmasını xahiş edib.

Xocaylı (özb. Xoʻjayli, qaraq. Xojeli) — Özbəkistanın Qaraqalpaqıstanda şəhər, Xocaylı rayonunun inzibati mərkəzi. Vodnik şəhər qəsəbəsi Xoceyli şəhər hakimliyinə (meriya) tabedir. == Tarixi == Xocaylı (Xoca Eli) şəhərinin tarixi indiyədək xüsusi tədqiq edilməmişdir. P. P. İvanov, M. Yuldaşev, A. Sadıqov, Ya. Qulyamov, S. K. Kamalov, Yu. Bregel, O. Jalilov, V. N. Yaqodin, M. Mambetullaev, T. Xocayeva, Q. Xocaniyazov, M. Ş. əsərlərində və tədqiqatlarında Kdırniyazov, M.Türebekov, X.Esbergenov, O.Yusupov, başqa tarixçi və arxeoloqlar Xoceyli mədəniyyətinin tarixi və tarixinin müxtəlif aspektlərini işıqlandırmışlar. Bu baxımdan, 500 ildən artıq müddətdə Amudəryanın sol sahilində çoxsaylı tarixi, sosial, mədəni və siyasi hadisələrin mərkəzi olmuş Xocayli şəhərinin keçmiş həyatına aid arxiv materialları böyük maraq doğurur. qaraqalpaqların, qazaxların, türkmənlərin və xorəzm özbəklərinin əsas bazarlarından.

Xocayurd — Azərbaycan Respublikası Kəlbəcər rayonu ərazisində dağ. Çilgəz dağ tirəsində zirvədir. Tərtər və Xaçın çaylarının suayrıcında yerləşir. Hündürlüyü 2397 m. Keçmişdə maldar ellərin yaylaq yeri olmuş bu dağ xocalı nəslinin adını daşıyır. Oronim "xocalıların yurdu" mənasındadır.

Xocayev Alim (24 sentyabr (7 oktyabr) 1910, Buxara, Rusiya Türkistanı general-qubernatorluğu – 14 fevral 1977, Moskva, RSFSR, SSRİ) — özbək sovet aktyoru. SSRİ xalq artisti (1959). SSRİ Dövlət mükafatı laureatı (1949; 1977-ölümündən sonra). 1945 ildən Sov. İKP üzvü. 1929 ildən Həmzə ad. Özbəkistan Dram Teatrında cıxış etmişdir. Əsas rolları: Əlişir Nəvai ("Əlişir Nəvai", Uyğun və İ. Sultanov), Həmzə Həkimzadə Niyazi ("Həmzə", K Yaşen və A. Öməri), Hamlet ("Hamlet", V. Şekspir), Karl Moor ("Qaçaqlar", F. Şiller), Astrov ("Vanya dayı", A. Çexov), Poltoratski, Akbarbay ("Dan ulduzu" "İnqilab şəfəqləri" K. Yaşen) və s. Rej. kimi də fəaliyyət göstərmiş, kinoda çəkilmişdir.

Xocayev Alim (24 sentyabr (7 oktyabr) 1910, Buxara, Rusiya Türkistanı general-qubernatorluğu – 14 fevral 1977, Moskva, RSFSR, SSRİ) — özbək sovet aktyoru. SSRİ xalq artisti (1959). SSRİ Dövlət mükafatı laureatı (1949; 1977-ölümündən sonra). 1945 ildən Sov. İKP üzvü. 1929 ildən Həmzə ad. Özbəkistan Dram Teatrında cıxış etmişdir. Əsas rolları: Əlişir Nəvai ("Əlişir Nəvai", Uyğun və İ. Sultanov), Həmzə Həkimzadə Niyazi ("Həmzə", K Yaşen və A. Öməri), Hamlet ("Hamlet", V. Şekspir), Karl Moor ("Qaçaqlar", F. Şiller), Astrov ("Vanya dayı", A. Çexov), Poltoratski, Akbarbay ("Dan ulduzu" "İnqilab şəfəqləri" K. Yaşen) və s. Rej. kimi də fəaliyyət göstərmiş, kinoda çəkilmişdir.