Словарь лексики азербайджанских дастанов

  • COMƏRD

    1. Mərd, alicənab // əliaçıq, səxavətli. 2. İgid, qoçaq. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Xotkarlar bata bilməyən, Comərdlər tuta bilməyən, Köksünə yatıl

    Полностью »
  • COMƏRD FARS

    Mərd, alicənab, əliaçıq, səxavətli. Yaxşı oğul, comərd ata yaxşıdı, Beyveci xeyirdə, şərdə yaramaz!                            (“Şəmşir və Sənubər”)

    Полностью »
  • COŞ

    Cuş (coşma, həyəcan). (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Səd afərin qaynağına, coşuna, Yağı düşmən gələ bilməz tuşuna, Koroğluyam, oğul, dönüm başına, Koro

    Полностью »
  • COVŞƏN FARS

    Polad geyim, zireh. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Əyri qılınc, qarğı cida, Mən sizi tər saxlamışam. Dolaşma cübbə, covşana, Düşmana var saxlamışam

    Полностью »
  • CÖVLAN ƏRƏB

    Dolanma, hərlənmə, dövri-hərəkət; dövretmə, dövran. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Bunu deyib, Koroğlu Qıratı gətirdi cövlana

    Полностью »
  • CÖVLANA GƏTİRMƏK (ATI)

    Dövr etmək, dövrə vurmaq, dolanmaq, hərlənmək. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Oğlan atı cövlana gətirdi, süzdürüb düz Koroğlunun qabağında dayandı

    Полностью »
  • CÖVR-CƏFA

    Bax: cövri-cəfa.

    Полностью »
  • CÖVR ƏRƏB

    Zülm, əziyyət, üzüntü. Lətif şahım, cövrə saldım mən səni, Əfv eylə suçumu, ey könlü qəni, Dağlayıb zarıncı eyləyib məni, Zəif cismim öz canımdan doyu

    Полностью »
  • CÖVRİ-CƏFA ƏRƏB

    Cəfa, zülm, əziyyət. Cövri-cəfa çəkən Fərhad, Sən bu bağa xoş gəlibsən. Bağında gül əkən Fərhad, Sən bu bağa xoş gəlibsən

    Полностью »
  • CÖVŞAN

    Bax: covşən. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)

    Полностью »
  • CUŞ FARS

    Coşma, qaynama; həyəcan. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)

    Полностью »
  • CUŞA GƏLMƏK

    Coşmaq. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Gəl sənə söyləyim, ay dəli Həsən, And içmişəm bu gün döyüş olmasın, Yoxsa aslan kimi cuşa gələrəm, And içmişəm b

    Полностью »
  • CÜBBƏ-CÖVŞƏN

    əsli: cəbbə-cövşən, ər. cəbbə, fars. cövşən Polad geyim, zireh. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)   Cəbbə-cövşən şəklində atalar sözlərində rast gəlinən b

    Полностью »
  • CÜBBƏ ƏRƏB

    Üstdən geyilən uzunətəkli, enli düyməsiz geyim; xalat, arxalıq. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Cübbənin qolları, boynunun arxası, yaxası, bəzən də qaba

    Полностью »
  • CÜMLƏ-CAHAN

    ər. cümlə – bütün, hamı, hamısı; fars. cahan-dünya, aləm Bütün dünya, bütün aləm. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Mərd böyüyüb mərd ağası, mərd xanı, Tu

    Полностью »
  • CÜMLƏ ƏRƏB

    Bütün, hamı, hamısı. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)

    Полностью »
  • CÜMLƏNİZ

    Hamınız. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Koroğluyam, sərt qayadan atıllam, Harda dava olsa, orda tapıllam

    Полностью »
  • CÜNUN ƏRƏB

    Dəli, divanə. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Məcnun, cinn sözləri ilə flektivlik baxımından eyniköklüdür

    Полностью »
  • CÜRDƏK

    Gil, saxsı, şüşə və s. materiallardan düzəldilən darboğazlı su qabı. Lənət müxənnəsə, ara qatana, İnsan gərək yalan sözdən utana

    Полностью »
  • CÜRƏ

    Kiçik, zərif. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Baz da der ki, bəni bəylər götürür, Üstümüzə ala seyvan örtdürür, Sənin bağun bir atmaca götürür Yeri, v

    Полностью »
  • CÜRƏ1 ƏRƏB

    Bir qurtum içki, su; bir udumda içiləcək maye. Saği dəstində badə doldurub hər yan dolanır, Cürəsi abi-həyat, xəstəyə dərman dolanır

    Полностью »
  • CÜYÜR

    Ceyranaoxşar kiçik zərif heyvan. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Cavan vaxtlarda burada çox at oynatmışam, çox ceyranlara ox atmışam, çox cüyürlər ovlam

    Полностью »
  • ÇADIRŞƏB

    Bax: çadirşəb.

    Полностью »
  • ÇADİRŞƏB FARS

    Çarşab sözünün əsli. Prof. B.Əhmədov “Etimologiya lüğəti”ndə çarşab sözünün çadır və şəb sözlərindən əmələ gəldiyini, “gecə çadırı”, “qara çadır” məna

    Полностью »
  • ÇAĞALMAQ

    Çağ olmaq. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Yedilər, içdilər, keflər kökəldi, damaqlar çağaldı, inciklik yaddan çıxdı

    Полностью »
  • ÇAĞNAM-ÇAĞNAM

    Çağlayaraq. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Полностью »
  • ÇAH FARS

    Quyu, çuxur, çala. Başına döndüyüm gözəllər xanı, Salıblar dərmansız azara məni, Yusiftək düşmüşəm Misrin çahinə, Satmağa göndərir bazara məni

    Полностью »
  • ÇAHAR FARS

    Dörd. Hər dağlardan uca Nuhun dağıdı, Çahar ətraf tamam cənnət bağıdı...                                                  (“Novruz”)                  

    Полностью »
  • ÇAHARGUŞƏ FARS

    Dörd tərəf, bütün dünya. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Koroğluyam, mən də varam, Olmaz qənimə yalvaram, Çaharguşə cümlə alam, Sənə qurban mallar, Eyv

    Полностью »
  • ÇAXÇAX

    Qapını döymək üçün dəmir toxmaqdan ibarət alət. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Şəyird iri çaxçaxlı qapını göstərib dedi

    Полностью »
  • ÇAXIŞMAQ

    Çaxmaq sözünün qarşılıq-birgəlik növü. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Pəncərədən mayıl-mayıl baxışdı, At oxların şirin cana çaxışdı, Göndərdiyin namə

    Полностью »
  • ÇAXMAQ

    Odlu silahda zərb mexanizminin hissəsi; yay. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Tüfəngçi çaxmağın çaxar, Ləkə kəc qayıdan baxar

    Полностью »
  • ÇAXNA-VAXNA

    Qarışıqlıq, çaxnaşma, şübhə. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Baxdı ki, bu sözdən qızların arasına çaxna-vaxna düşüb, odu ki, tez dedi

    Полностью »
  • ÇAK ETMƏK

    Yırtmaq. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Полностью »
  • ÇAKƏR

    Qul, bəndə, nökər. Cümlə sana çakər ola, könlüm səni istər.                                                              (”Novruz”)

    Полностью »
  • ÇAQMAQ1

    Çaxmaq. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası) Çaxmaqdaşı. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Полностью »
  • ÇAQMAQLU

    Çaxmaqlı. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Полностью »
  • ÇAL

    Xoruz. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Полностью »
  • ÇAL-ÇARPAZ FARS

    Çarpaz şəklində, xaçvari, çataq. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Qeyzə gəlib hərdən nərə vuranda, Dəlilər qol-qola bağlayan mənəm, Qılınc çəkib mərd mey

    Полностью »
  • ÇAL-QARA

    Ala-bula; ab. çal; ağlı-qaralı saqqal, ikirəngli mənasında. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Полностью »
  • ÇALIMLU

    Lovğa. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Полностью »
  • ÇALIN-ÇARPAZ

    Bax: çal-çarpaz. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)

    Полностью »
  • ÇALIŞ

    Zərbə, vuruş, döyüş. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Полностью »
  • ÇALMABAŞ

    Çalmalı, başı çalmalı. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Osmanlı dedi: – Ay çalmabaş, adını eşitmişdim, amma üzünü görməmişdim

    Полностью »
  • ÇALMAQ

    1. Oğurlamaq, xəlvəti götürmək. 2. Döymək. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Sürüsündən quzu qapdım, uladım, Kəllə kəsdim, igid qanı yaladım, Çaldım, ça

    Полностью »
  • ÇAMXAMA

    Bax: çamxana. (“Koroğlu” dastanının lüğəti)

    Полностью »
  • ÇAMXANA

    fars. çəm – naz, xəm- əyri, əyilmiş, bükülmüş, qıvrım Naz, qəmzə, əzilib-büzülmə. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Bir qarıya qonaq oldum, Nə yaman çamxa

    Полностью »
  • ÇANAQ

    İçi oyulmaqla ağacdan hazırlanan qab. (“Koroğlu” dastanının lüğəti) Qərəz, çoban çanağı əlinə alıb bir neçə qoyunu sağdı, elə ki çanaq süd ilə doldu,

    Полностью »
  • ÇAP-ÇAP

    Şap-şap. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Полностью »
  • ÇAPAR GETMƏK

    Tez, sürətlə getmək. (“Kitabi-Dədə Qorqud” leksikası)

    Полностью »