Этимологический словарь азербайджанского языка

  • PALEOİQLİMŞÜNASLIQ

    yun. palaios – qədim

    Полностью »
  • PALEOLİT

    yun. palaios – qədim + yun. lithos – daş

    Полностью »
  • PALEONTOLOGİYA

    yun. palaios – qədim + yun. onto – varlıq + yun. logos – elm, təlim

    Полностью »
  • PALEOZOOLOGİYA

    yun. palaios – qədim + yun. zoos – heyvan + yun. logos – elm, təlim

    Полностью »
  • PALEOZOY

    yun. palaios – qədim + yun. zoikos – həyat

    Полностью »
  • PALİNDROM

    Yunanca “geriyə qaçıram” deməkdir. Həm sağdan sola, həm də soldan sağa oxuyanda, eyni mənanı verən sözlərlə bağlı işlədilir: ana, ata

    Полностью »
  • PALTO

    Türk dillərində palto yerinə, qarlıq, plaş yerinə, yağışlıq işlədilib. Palto (fran­sızcadır) və plaş (Litva) alınma sözlərdir

    Полностью »
  • PAMAZI

    Xovlu pambıq parçaya pamazı deyirlər. M.Fasmer bu sözü (бумазея) hol­land, fransız və italyan dillərindən birinə mənsub kəlmə hesab edir

    Полностью »
  • PAMFLET

    İbtidai insanlar ağac qabığından üzərində yazı yazmaq üçün istifadə edirdilər. Bu qabıq parçaları elə də böyük deyildi, amma onları ard-arda yapışdıra

    Полностью »
  • PAMPA

    isp. pampa – çöl, düzən

    Полностью »
  • PANAMA

    Papaq növü kimi Amerikada olan Panama Respublikasının adı ilə bağlıdır (orada palma liflərindən toxunub)

    Полностью »
  • PANGEYA

    yun. pan – bütün + yun. geya – ana torpaq, quru

    Полностью »
  • PANORAMA

    Latın sözüdür, “bütövlükdə görmək” mənasını əks etdirir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »
  • PANTALON

    XVI əsrdə İtaliyada müxtəlif şəhərləri dolanaraq tamaşalar göstərən səyyar aktyor truppaları yarandı

    Полностью »
  • PAPAQ

    Bu sözü çərkəzlərin dili ilə bağlayırlar. Bizdə onun yerinə qalpaq olub. Qa­ra­­qalpaqlar elə “qarapapaqlılar” deməkdir

    Полностью »
  • PAPIŞ

    Farsca pa (ayaq) və puş (geyim) sözlərindən əmələ gəlib. “Ayağa geyilən” mənasını verir. Puş hissəsi puşidən (geymək) məsdərinin əsasıdır

    Полностью »
  • PAPİROS

    Polyak sözüdür, papirus kəlməsinin təhrifi ilə bağlı yaranıb, mənası “kağız” deməkdir. Bizdə məna bir qədər dəyişib

    Полностью »
  • PAPİRUS

    Nil çayının sahillərində yaşayan misirlilər şumerlərdən yazı yazmağın əsas prinsiplərini öyrənmişdilər

    Полностью »
  • PARABİOSFER

    yun. para – yanında + yun. bios – həyat + yun. sphaira – kürə

    Полностью »
  • PARABÜZƏN

    Farscadır, bizdə uçağan, xanımböcəyi, uç-uç və s. işlədilir. Üzərində xalları olan və uçan böcək növüdür

    Полностью »
  • PARALEL

    yun. parallelos – yanaşı gedən

    Полностью »
  • PARALİNQVİSTİKA

    yun. para – ətrafında + yun. lingua – dil

    Полностью »
  • PARAMOS

    isp. paramo – əhalisiz yer, çöl

    Полностью »
  • PARÇA

    Para, paralamaq, parçalamaq sözləri ilə kökdaşdır. Para (əsli: parə) isə fars mənşəlidir. Bizdə onun yerinə, yarmaq, cırmaq sözləri işlədilib

    Полностью »
  • PARDAQLAYICI

    Təqlidi sözdən (parıltı) əmələ gəlib. Əsli par-la-q-la-yıcı kimi olub. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »
  • PARDON

    Fransız sözüdür, mənası “bağışla” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »
  • PARK

    Latın sözüdür, mənası “ətrafı çəpərli” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »
  • PARLAMAQ

    Kökü (par) təqlidi sözdür (yada sal; parıltı), ondan feil əmələ gəlib. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »
  • PARLAMENT

    İtalyan sözüdür, mənası “müzakirə” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »
  • PAROM

    Yunan sözüdür, ilkin mənası “keçirəm” deməkdir. Dialektlərdə borum kimi də işlədilir. (Bəşir Əhmədov

    Полностью »
  • PARTİZANLAR

    1796-cı ildə Napoleon tarix səhnəsində peyda olaraq ilk qələbələrini qazanmağa başlayan zaman Avropa artıq yüz il idi ki, nisbətən kiçik, amma peşəkar

    Полностью »
  • PAS

    Farscadan alınma sözdür, bizdə tutuq kəlməsi işlədilib. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »
  • PASAÇAN

    Bu sözün yerinə qabaqlar nacdaq işlədilib (türklərdən rusa da keçib və najdak kimi indi də işlədilir)

    Полностью »
  • PASAQ

    Pas sözündən zol-aq qəlibi üzrə əmələ gəlib. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »
  • PASAN

    Əsli “пацан”dır, поросенок (donuz xırçası) sözünün dəyişmiş formasıdır. Bizdə “ciqan”, “dilənçi”, “uşaq” mənalarında işlədilir

    Полностью »
  • PASLANMAQ

    Güman ki, sözün kökü (pas) farscadan alınmadır, çünki türk dillərində onun əvəzinə tutuq kəlməsi işlədilib

    Полностью »
  • PASPORT

    İtalyan dili ilə bağlıdır, “portdan (fikir ver: pas-port!) keçməyə hüquq verən, yazılı sənəd” deməkdir

    Полностью »
  • PASSAT

    isp. viento de pasada – keçidə rahatlıq yaradan külək

    Полностью »
  • PAŞA

    Farsların padşah sözünün türk aləmində dəyişmiş formasıdır. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »
  • PATAVA

    Farscadır (patabe), pa (ayaq) və tab (isti) hissələrindən ibarətdir, “ayaq isi­dən” deməkdir. Dolaqdan fərqi odur ki, ayaqqabını patavanın üstündən ge

    Полностью »
  • PATETİKA

    yun. pathos – ehtiras

    Полностью »
  • PATRON1

    Almancadır, “trafaret” deməkdir (piston, barıt və güllənin gilizdə birləş­mə­si­dir). Patrontaş “patron qabı”dır (“Müasir Azərbaycan dili” kitabında t

    Полностью »
  • PAY

    “Hissə” deməkdir. Bizdən rus dilinə də keçib. Fars mənşəli hesab edənlər var, səh­və yol verirlər. Farslarda qismət, hissə sözlərindən istifadə olunur

    Полностью »
  • PAYA

    Farscadır, “dirək”, “ağac” və s. mənalarda işlədilir. Ehtimal ki, pa (ayaq) sözü ilə kökdaşdır. Bizdə “ağac (əl ağacı)” mənasını əks etdirir

    Полностью »
  • PAYIZ

    İki yozumu mümkündür: 1. Zənn edirəm ki, söz xəzan kəlməsinin təhrifi nə­ti­cəsində yaranıb. Bizdə payız anlamını quz (güz) sözü əks etdirib

    Полностью »
  • PAYLAMAQ

    Pay sözündəndir, “hissə-hissə (pay-pay) edib vermək” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »
  • PAYMAL

    Farsca pay (ayaq) və ərəbcə mal (hərfi mənası “ayaq malı”) hissələrindən ibarətdir. “Tapdanmış” deməkdir

    Полностью »
  • PAYTAXT

    Farscadır. Taxt (təxt) sözünün bir mənası “şahlıq” (tron) deməkdir. Fars dilində sözün sinonimi təxtgah (taxtın yeri) kəlməsidir

    Полностью »
  • PAZ

    Yunan sözüdür, hərfi mənası “çalıram” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »
  • PAZAX

    Təzə doğmuş və buna görə də arıq olan heyvanın ətinə pazax deyirlər. Buzov (bala) sözü ilə qohumdur. (Bəşir Əhmədov

    Полностью »