Farsca bi (-sız), ab (su), ru (üz) hissələrindən ibarətdir. “Üzündə suyu olmayan” (abırsız) deməkdir
Latıncadır ( piper kimi işlədilir). Əsli qədim hind dili ilə bağlıdır (pippati). (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Alim Qafarov haqlı olaraq yazır ki, bu türk mənşəli sözdür (bəziləri ərəb mənşəli hesab edirlər), mənası “xanım” deməkdir
Belə ad var, amma Xalaxanım adı yoxdur. Bibi sözünün bir mənası “hörmətli” deməkdir (hörmət əlaməti kimi müraciət formasıdır)
Suriyadakı Bibl adlı limanla bağlıdır. Yunanlar bu limandan papirus aparmış, üzərinə yazı yazmışlar
İki yozumu var: 1. El arasında vaxtından tez bala verən heyvan haqqında “bicəyinə doğub” deyirlər. Mənbələrdə bu sözü bic kəlməsi ilə bağlayırlar
Bizdə narkoz (bu, nərgiz sözü ilə qohumdur) əvəzinə son vaxtlara qədər bihuşdarı sözü işlədilirdi. Söz fars mənşəlidir: bi –huş –daru
Farsca bi (-sız) və kar (iş) hissələrindən ibarətdir, “işsiz” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Bik (biy) qəbilə başçısına deyiblər, bikə “bəy arvadı”dır, mənası “xanım” (госпажа) deməkdir. (Bəşir Əhmədov
Ərəbcə “çevik” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
ing. – bill – elan etmək + ing. board – lövhə
Deyirik: -dır4 şəkilçisi təsirli feillərə artırıldıqda icbar növ düzəldir. Bildirmək kəlməsi bu qanuna tabe deyil
Əvvəllər bağlaq formasında olub. Barmaqların ələ birləşdiyi (bağlandığı) yerə “bilək” deyirik (ayaq biləyi ifadəsi də var)
Özbək dilində biləküzük kimi işlədilir, “bilək üzüyü” deməkdir. Üzük barmaqda, bilərzik biləkdə, bazubənd isə qolun qarı hissəsində (çiyinlə dirsək
“Tanış-biliş” deyirik, sinonimlər birləşməsidir, bilmək sözündən əmələ gəlib, bilik sözü ilə qohumdur
Süleyman peyğəmbərin sevgilisi olub, onun sehrli üzüyünü alıb və suya atıb. “Sərvət sahibi” deməkdir, yəhudi mənşəlidir
lat. bi – ikili + lat. medium – ara, vasitəçi
Yaylaqda yaşayış yerinə “binə” deyirlər: bina “lövbər salınan yer” deməkdir, alınma sözdür, ərəbcədir
Yaqub peyğəmbərin oğullarından birinin adı olub. Yusifin doğma qardaşıdır. Eradan 1700 il əvvəl yaşayıb (Yusifin tarixi belədir: e
yun. bios – həyat
yun. bios – həyat + yun. geo – Yer + yun. grapho – yazıram, təsvir edirəm
yun. bios – həyat + yun. philos – doğma
yun. bios – həyat + yun. genes – mənşə
yun. bios – həyat + yun. geo – Yer
yun. bios – həyat + yun. geo – Yer + yun. koinos – ümumi
yun. bios – həyat + yun. geo – Yer + yun. sphaira – kürə
yun. bios – həyat + fars. şünas – mütəxəssis
yun. bios – həyat + lat. corrosio – yeyilmə
yun. bios – həyat + yun. lithos – daş
yun. bios – həyat + lat. oma – cəm bildirən şəkilçi
yun. bios – həyat + yun. meteora – göy hadisələri + yun. logos – elm, təlim
yun. biontos – yaşayan
yun. bios – həyat + yun. koinos – ümumi
yun. bios – həyat + yun. sphaire – kürə, şar
yun. biote – həyat
yun. bios – həyat + yun. topos – yer
“Əvvəlinci” deməkdir. Ondan burun sözü əmələ gəlib, “əvvəlki” mənasını verir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Burmaq (qıvrım) feili əsasında yaranıb: “buruq saç” deməkdir,rus dilinə “завитый волос” kimi tərcümə edilib
Mənbələrdə bürgə şəklində əks etdirilib. Burmaq feili ilə bağlıdır. Birəni məhv etmək üçün hökmən barmaqların arasında burublar
Qərb dialektlərində “birgə” (birlikdə) mənasında işlədilən bu sözün mənşəyi 2 ehtimal əsasında yozula bilər: 1) birəiki kəlməsinin dəyişmiş formasıdır
Dilimizdə -gə şəkilçisi feillərdən isim düzəldir (süpür –gə və s.). Bəs bir sayına artırılmış –gə nə şəkilçisidir? Bu sözün mənbələrdə birgər forması
Gecikmək sözünün qəlibi üzrə bir sayından əmələ gəlib. Ruslardakı брак (kəbin) sözü də bununla bağlıdır (bunu O
Əsli ərəbcə “ba ism-Allah” (Allahın adı ilə) deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)
Qədim mənası “yemişmək” deməkdir (“bişmiş adamdır” deyirik), deyim də olub: alma bişsin, ağzıma düşsün (ver yeyim, ört yatım
Fars dilində “güvə” mənasını verən bid sözü var. Guman etmək olar ki, bit onun bir qədər dəyişmiş formasıdır
Şəkidə və Tovuzda daha çox işlədilir, Qazaxda və Şuşada bitbəbit kimi qeydə alınıb. “Diqqətlə, tələsmədən yavaş-yavaş axtarmaq” mənasını əks etdirir
lat. bitumen – qatran
Dilimizdə biyə və biyələk sözləri var. Biyə əqrəb, çayan sözlərinin sinonimidir (hörümçəyə bənzəri var)
Böyələk, büyələk, bükələk kimi də işlədilir. Ruslar ona “овод” deyirlər. Heyvanı sancan həşərat növüdür
Qırğız dilində bu söz şibiğə (şibətə) kimi işlədilir. Şiş sözü ilə əlaqələndirilir və ucu iti kimi açıqlanır