Этимологический словарь азербайджанского языка

  • HOPHOP

    Bu quş çıxardığı səsə görə belə adlanıb, təqlidi sözdür. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »
  • HOPPANMAQ

    Əsli hoplanmaq kimidir, “hop deyib atılmaq”dır. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »
  • HORİZONT

    yun. horizo – məhdudlaşdırıram

    Полностью »
  • HORNBLEND

    alm. horn-blende – buynuzdaşı

    Полностью »
  • HORRA

    Hörtlətmək kəlməsi ilə qohumdur. Təqlidi sözdür. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »
  • HORST

    alm. horst – yuva

    Полностью »
  • HOSTİNQ

    ing. host – qonaq qəbul edən

    Полностью »
  • HOVXURMAQ

    Qışqırıq (qədim forması: qıyqır), hıçqır (əsli: içqır), hovxur kimi sözlər eyni qəlib üzrə düzəlmiş feildir

    Полностью »
  • HOVLAMA

    Yara soyuqdan hovlayır.Hov (hoy) fars dilində “irin” və “çirk” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »
  • HÖCCƏT

    Ərəbcə “sübut, dəlil” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »
  • HÖRGÜC

    Ör(hör) hündürlük anlayışını əks etdirib, “hündür”deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »
  • HÖRMƏT

    Ərəbcədir, bizdə san (say) sözü işlədilib. Ondan da saymaq, sayın sözləri əmələ gəlib. “Hörmət etmək” mənasında aya feilini hörmətin sinonimi kimi aya

    Полностью »
  • HÖRÜMÇƏK

    Hörmək feili əsasında əmələ gəlib, “toxuyan, hörən” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »
  • HÖVSƏLƏ

    Ərəb mənşəlidir (həvsalət; kök samitləri, h,v,s –dır) və bir neçə mənada işlədilir: səbir; dözüm; sümük (hövsələ sümüyü); çinədan (quşların qida boru­

    Полностью »
  • HÖYÜR

    Əsli errə (herrə, heyirmək) kimi olub. Cinsi qızışma dövründə heyvanların bir-birini çağırmasıdır, mehribanlaşmasıdır

    Полностью »
  • HÖYÜŞ

    Hetlərin dilində “yağış” deməkdir. Bizə fars dilindən keçib. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »
  • HUASIMAQ

    Həvəsimək sözünün qərb dialektlərindəki tələffüz formasıdır. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »
  • HULU

    Şaftalının bir növünə “hulu şaftalı” deyirlər. Buradakı hulu sözü tüklü sözünün dəyişmiş formasıdır. (Bəşir Əhmədov

    Полностью »
  • HUMAY

    Fars dilində huma sözü “cənnət quşu”, humayun isə “xoşbəxt olan” anlamlarında işlədilir (humayun keçmişdə həm də sultanların epiteti idi)

    Полностью »
  • HUMUS

    lat. humus – yer, torpaq

    Полностью »
  • HUN

    Qədim mənası “adam”, “xalq” deməkdir. İndi kün şəklində “xalq” anlamını saxlamaqdadır (elimin, künümün böyük şairi

    Полностью »
  • HURİ

    Ərəbcə “qaragözlü” deməkdir. Pəri sözünün sinonimidir (bu farscadır). (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »
  • HUYUQ

    Rusca пугало adlanan bu anlayış təsərrüfatı qurd-quşdan qorumaq üçün düzəldilən müqəvva ilə bağlı işlədilir

    Полностью »
  • HÜDUD

    Ərəbcə hədd sözünün cəm formasıdır. Məhdud kəlməsi də buradandır. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »
  • HÜDÜLƏMƏK

    Qərb dialektlərində işlədilir. Ediləmək (ağı demək) sözünün təhrifidir. Ediçi “ağı deyən”dir. (Bəşir Əhmədov

    Полностью »
  • HÜMBƏT

    Ərəbcədir, əsli hummətdir, “xalq”, “əhali”, “qəlbi geniş” anlamını əks etdirir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »
  • HÜMMƏT

    Ərəb sözüdür, “peyğəmbərlərin davamçısı”, “kədərəşərik” deməkdir. Da­vam­­çılara “əsabələr” də deyirlər

    Полностью »
  • HÜRKƏK

    Örö feili olub və “qorxmaq” anlamını əks etdirir. Örök (qorxu yaradan), örkök (qorxub qaçan) sözləri də mövcud olub

    Полностью »
  • HÜRKÜTMƏK

    Yürükdürmək sözünün dəyişilmiş formasıdır.Hürküt mənbələrdə yürükdür kimi yazılıb. Deməli, “qorxudub qaçırmaq” anlamını verir, yürümək sözünün dəyişmi

    Полностью »
  • HÜRMƏK

    Sözün etimonu ür feilidir, mənası “üfürmək”, “fitləmək” deməkdir. “İtin hür­məsi (əsli: ürməsi) onun səs çıxarması, ağzından hava buraxması” deməkdir

    Полностью »
  • HÜSN

    Ərəbcə həsən sözü ilə qohumdur, “gözəl” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »
  • XAB

    Farsca xoftən (yatmaq) məsdərinin qrammatik əsasıdır, “yuxu” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »
  • XAHİŞ

    Farsca xastən (istəmək) feili ilə qohumdur. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »
  • XAQAN

    Mətinin (Metenin) atası Tuman hakimiyyətdə (e.ə. 220-209) olarkən tanhu sözü titul bildirib. Tanhu (“ululuq”, “ucalıq” deməkdir) sonradan yabqu, o isə

    Полностью »
  • XAL

    Farscadır, M.Kaşğaridə onun yerinə men sözü verilib və “təbii xal” kimi açıqlanıb. Mengü sözü isə “əbədi” mənasında şərh olunub

    Полностью »
  • XALA

    Ərəbcədir. Türk dillərində dayza işlədilib. Tuva dilində daay avı deyirlər. Fars dilin­də dayı əvəzinə, xal işlədirlər

    Полностью »
  • XALƏDDİN

    Ərəbcədir: xalid (əbədi) və din. “Dinin əbədiliyi” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »
  • XALXAL

    Ərəbcə “halqa” deməkdir. Cəm forması “xəlaxil”dir. Qoyun saxlamaq üçün düzəldilmiş ağıl bəzi dialektlərdə xalxal adlanır

    Полностью »
  • XALI

    Farsca qali (gəbə) sözünün dəyişilmiş formasıdır. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »
  • XALKANTİT

    yun. chalkos – mis + yun. antos – çiçək

    Полностью »
  • XALKOPİRİT

    yun. chalkos – mis + yun. pyr – od

    Полностью »
  • XALKOZİN

    yun. chalkos – mis

    Полностью »
  • XALQ

    Ərəb mənşəlidir, xaliq, məxluq, əxlaq sözləri ilə kökdaşdır. Mənası “yara­dıl­mış” deməkdir. Bizdə bodun, qara sözləri işlədilib

    Полностью »
  • XALMİRA

    Prof. H.Həsənov yazır: bu söz farscadır, “qəzəbli” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »
  • XALSEDON

    yun. chalkedon

    Полностью »
  • XAMA

    Çiy südün üzünə çiyə və xama deyirik. Mənbələrdə xama yerinə, südbaşı kəl­məsi verilib, “südün üzü” deməkdir

    Полностью »
  • XAMİS

    Xəmsə, müxəmməs sözləri ilə qohumdur. Ərəbcə “beşinci” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »
  • XAN

    Xaqan sözü ilə bağlıdır. Yerlərdə, qismən kiçik ərazilərə başçılıq edən rəhbərlər özlərini xaqana bənzətmək üçün xan adından istifadə ediblər (Qızıl O

    Полностью »
  • XANBUTA

    “Butə halında (gənc) olan xan” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »
  • XANƏNDƏ

    Farsca xandən (oxumaq) feili ilə qohumdur. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Полностью »