Azərbaycan dilinin etimologiya lüğəti

  • ZİBA

    Farscadır, zibidən (bəzəmək) feili ilə bağlıdır, bəzəkli, gözəl deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Tam oxu »
  • ZİBİL

    Ərəb mənşəlidir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Tam oxu »
  • ZİLLƏMƏK

    Sözün kökü farscadır, (zil morfemidir), -lə adlardan feil düzəldən şəkil­çisidir. Gözünü zilləmək “diqqətlə baxmaq” deməkdir

    Tam oxu »
  • ZİNA

    Ərəbcədir, “kəbinsiz, qeyri-qanuni cinsi əlaqə” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Tam oxu »
  • ZİNDAN

    Fars sözüdür və “zirzəmisi olan türmə” deməkdir. Bunun müqabilində biz qoduqluq (quyu sözündəndir, bu sözün qədim forması quduq kimi qeydə alınıb) işl

    Tam oxu »
  • ZİNƏT

    Ərəbcə “gözəl” (bəzəkli) deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Tam oxu »
  • ZİRƏ

    Alınma sözdür, bizdə onun yerinə çorotu kəlməsi olub. Çor xəstəliyinin müa­li­cə­sində həmin otdan istifadə edilib

    Tam oxu »
  • ZİRƏDDİN

    “Dinin özülü” kimi başa düşülə bilər (zir farsca “alt” deməkdir). (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Tam oxu »
  • ZİRƏK

    Əsli zərənq kimidir, “qoçaq” deməkdir, farscadır. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Tam oxu »
  • ZİRİNC (ZİRNİC)

    Bizdə buna “keçitikanı” deyiblər. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Tam oxu »
  • ZİRKON

    fars. zarqun – qızılı

    Tam oxu »
  • ZİRZƏMİ

    Farsca zir (alt) və zəmin(torpaq) sözlərindən əmələ gəlib, “torpağın alt hissəsi” deməkdir. (Bəşir Əhmədov

    Tam oxu »
  • ZOĞALLAMAQ

    Dialektlərdə “çox danışmaq”, “boşboğaz” anlamlarında işlənir. Zoğal sözü ilə heç bir əlaqəsi yoxdur. Sözün əsli kövşəmək kəlməsinə gedib çıxır (çənəsi

    Tam oxu »
  • ZOLAQ

    Mənbələrdə colaq kimi işlədililib, yol sözü ilə bağlıdır. Sözün kökü col (yol) kəlməsindən ibarətdir

    Tam oxu »
  • ZOND

    holl. zond – göndərilmiş

    Tam oxu »
  • ZOOBENTOS

    yun. zoon – heyvan + yun. benthos – dibsiz, dərinlik

    Tam oxu »
  • ZOOCOĞRAFİYA

    yun. zoon – heyvan + yun. geo – Yer + yun. grapho – yazıram, təsvir edirəm

    Tam oxu »
  • ZOOKÜTLƏ

    yun. zoon – heyvan

    Tam oxu »
  • ZOOMEŞƏMELİORASİYA

    yun. zoon – heyvan + lat. melioratio – yaxşılaşdırma

    Tam oxu »
  • ZOOSENOZ

    yun. zoon – heyvan + yun. koinos – ümumi

    Tam oxu »
  • ZOR

    Farsca “güc” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Tam oxu »
  • ZOYA

    Yunan mənşəlidir, “həyat” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Tam oxu »
  • ZÖHRAB

    Mənbələrdə zoxrof kəlməsi var, “bəzək”, “səliqə”, “parıltı” deməkdir. Gü­man ki, zöhrab həmin sözlə əlaqədardır

    Tam oxu »
  • ZÖVCƏ

    Ərəbcə “ərli qadın” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Tam oxu »
  • ZÖVQ

    Ərəbcə “incə duyğu” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Tam oxu »
  • ZU

    Uşaq oyunlarından birində “zu demişəm, bir nəfəsə zu...” deyərək qaçış olur. Mən­bələrdə zu (zu, zuyu, züyü) “qaçış”, “sürüşmə” mənalarında açıqlanıb

    Tam oxu »
  • ZUMMER

    Almanca “dızıltı” (vızıltı) deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Tam oxu »
  • ZURNA

    Farsca zor (güc) və ney sözlərindən əmələ gəlib. “Güclü nəfəs tələb edən” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Tam oxu »
  • ZÜBEYDƏ

    “Allahın hədiyyəsi” deməkdir (“ən gözəl” anlamını verir). (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Tam oxu »
  • ZÜBEYR

    Ərəbcə “güclü”, “ağıllı” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Tam oxu »
  • ZÜLF

    Ərəbcədir, ehtimal ki, üzün hər tərəfinə tökülmüş saça deyirlər. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Tam oxu »
  • ZÜLFİQAR

    Ərəbcədir, fəqərə sözü ilə əlaqədardır. “Fəqərələri kəsən” (qılınc) deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Tam oxu »
  • ZÜLFİYYƏ

    Zülf ərəbcə “saç” deməkdir, poetik mənasına görə qız adı ola bilib. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Tam oxu »
  • ZÜLQƏDƏR

    Ərəbcədir, ehtimal ki, qədər (tale) sözü ilə bağlıdır, zül isə “zülfüqar” sözündəki zül ilə eynidir, artikldır

    Tam oxu »
  • ZÜLQƏRNEYN

    Ərəbcə zül artikldır, qərn buynuzdur (qorn şəklində ruslara keçib), eyn - “2”dir. Məna: “ikibuynuzlu deməkdir”

    Tam oxu »
  • ZÜLMƏT

    Ərəbcədir, gün batanda şərqdə görünən qaranlığa deyirlər. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

    Tam oxu »
  • ZÜMRÜD1

    Yunancadır, yaşıl rəngli qiymətli daşa deyirlər, hərfi mənası “yaşıl” deməkdir. (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti) Əfsanəvi quş adıdır, ocaqda yanır

    Tam oxu »
  • ZÜNNUN

    Yunisin ləqəbi olub, “balığın udduğu” deməkdir. Zünun isə zənn sözün­dəndir, onun cəmidir. (Bəşir Əhmədov

    Tam oxu »