is. [ər. xüsusi addan – Şümr] Zalım, qaniçən, qatil, cəllad mənasında. Düzü elə millətin əyri-üyrüsü üçün sənin kimi əli əsməyən bir şümür lazımdır! –
[ər.] : şüru etmək (eləmək) – başlamaq. Sərdar Zaman xan sözə şüru elədi. M.F.Axundzadə. …Məşədi Əsgər gəmiçilik işinə mahir olduqda özü üçün bir bark
[ər. “şərt” söz. cəmi] Şərtlər (bəzən şərt-şürut şəklində işlənir). [Şeyx Əhməd:] Keçər. Amma ortada bir neçə şərt var
is. Nazik ağac, çubuq. Lobya ləklərinə şüş basdırmaq
is. 1. Kvarslı qumu əridib kimyəvi üsulla işləmək nəticəsində alınan sərt, şəffaf material. Şüşə istehsalı
bax aynabənd. …Sona xala şüşəbənd otaqda masaya süfrə salıb məni oraya təklif etdi. S.S.Axundov. Zeynal geniş bir şüşəbəndi keçib, yemək otağına girdi
bax aynabəndli. Qoca usta fikirli-fikirli, beş-altı pilləli daş pilləkənlə qalxıb şüşəbəndli balkona çıxdı
is. Kiçik şüşə alət. Sınaq şüşəciyi. Mikroskop şüşəciyi
is. 1. Şüşə sənayesi fəhləsi, şüşə istehsalı işçisi. 2. xüs. Ərgin şüşədən üfləmə yolu ilə müxtəlif qablar, fiqurlar və s
is. Şüşəsalanın işi, sənəti, peşəsi
sif. Şüşə kəsməyə məxsus. Şüşəkəsən alət. // İs. mənasında. Şüşəkəsənlə şüşələri kəsmək
is. məh. Rişxənd, ələsalma, arayaqoyma; masqara, fitəbasma. □ Şüşəkiyə basmaq (qoymaq) məh. – lağa qoyub gülmək, istehza etmək, araya qoymaq, ələ salm
“Şüşələmək”dən f.is
f. Şüşə salmaq. Pəncərələri şüşələmək
“Şüşələnmək”dən f.is
f. Şüşə vurulmaq, şüşə salınmaq. Otağın işıq mənbəyi bircə qapı və bir də damdakı şüşələnmiş (f.sif.) balaca pəncərəvari bir baca olduğundan otaq lazı
“Şüşələşdirmək”dən f.is
f. Əridib şüşə halına salmaq, şüşə kimi etmək. Qumu şüşələşdirmək
is. Şüşə salmaqla məşğul olan adam; aynasalan, aynasaz, şüşəçi. [Məmməd Əliyev] yaxşı dülgər, səliqəli şüşəsalan, mahir daşyonan idi
sif. Avtomobilin, nəqliyyat vasitələrinin nəzarət şüşəsini təmizləyən. Açar horizontal vəziyyətdə saxlandıqda şüşətəmizləyən cihaz işləmir
bax şüşəçi 2-ci mənada
sif. Şüşəyəbənzər, şüşə kimi, şüşəyəoxşar. Şüşəvari cisim. Şüşəvari material. – Lava Yer üzərində tez soyuması nəticəsində tərkibinin bir qismi krista
bax şüşəvari. Şüşəyəbənzər cisim
is. [fars.] mus. Azərbaycan klassik muğamlarından birinin adı. Ələ aldı qavalı ol düxtər; Oxudu çəm-xəm ilə bir “Şüştər”
“Şütülləmək”dən f.is
bax şütümək. Dağların başında bulud oynaşır; İlan kimi şütülləyir, dırmaşır. A.Səhhət
“Şütümək”dən f.is
f. Bərk qaçmaq, sürətlə getmək, bərk sürüb getmək, ötüb keçmək. …Balaca Sabir şütüyüb, o tərəf-bu tərəfə qaçırdı
is. [ər.] 1. Dərrakə, anlaq, düşünmə; dərk etmə, anlama qabiliyyəti. □ Şüuru dolaşmaq – sözünü, işini, hərəkətini bilməmək; ağlı çaşmaq
“Şüurlanmaq”dan f.is
f. Şüurlu olmaq, şüuru artmaq, daha şüurlu olmaq, ağıllanmaq
sif. Şüuru olan, anlaqlı, dərrakəli, düşüncəli, fəhmli, qanacaqlı. Şüurlu tələbə. Şüurlu uşaq. – [Süleyman:] Xeyr, bəy, Əsgər çox gözəl oğlandır, çox
is. Şüurlu olma, dərrakəsi olma; fəhmlilik, düşüncəlilik, dərrakəlilik
sif. 1. Şüuru olmayan; dərrakəsiz, fəhmsiz, düşüncəsiz, anlaqsız. Şüursuz adam. – [Səlimbəy:] …Mənim qızım oynamaq bilsəydi, başına dolanardım
is. 1. Dərrakəsizlik, fəhmsizlik, düşüncəsizlik, ağılsızlıq; qanacaqsızlıq. Bu adamın hərəkətləri şüursuzluğundan irəli gəlir
bax şəvə. [Zalxa:] Ətin tökülsün, a kişi! O uzun, şüvə saqqala hayfın gəlmədi? S.Rəhman
şüvərəyə vermək dan. – öz hərəkəti ilə birini ağır, çıxılmaz, qorxulu vəziyyətə salmaq, ümidini puça çıxartmaq, aldatmaq, satmaq, ölümünə və yaxud bə
is. bot. Çəmənlərdə bitən, sarıləçəkli, buynuzşəkilli meyvələri xalq təbabətində dərman kimi istifadə edilən ikiillik bitki
is. Uzun, düz ağac. Bir gənc əlinə uzun, şüvül bir ağac – müvazinət ağacı (ləngər) alaraq, kəndirin üstündə rəqs edərdi
is. Cavan, nazik budaq, zoğ
is. bot. Çətirlilər fəsiləsindən yeməli, ətirli bostan bitkisi. Tərkibində vitamin olan keşniş, şüyüd, tərxun kimi göyərtiləri, xörək bişirib hazırlad
is. Düyüyə şüyüd qatılaraq bişirilən plov növü
is. [alm.] P şəkilli yayma palaz tir
is. [alm.] Birdorlu, yelkənli yüngül idman gəmisi
Azərbaycan əlifbasının iyirmi yeddinci hərfi. bax te
əd. 1. Bir şeyin başlandığı nöqtəni bildirir; lap (ondan sonrakı isim çıxışlıq halda olur). …Dənizin ta göbəyindən qopub gələn dalğalar … gəmini bir t
is. [ər.] 1. Xörək, yemək, bişmiş. Taam bişirmək. – [Pişxidmətbaşı:] Tapşırmışam, aşpazlar şam üçün taam hazır etməyə məşğuldurlar
is. [ər.] Bir-birini tanıma, birbiri ilə tanış olma, bir-birini tanıma