Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • ABI

    sif. Açıq-göy, mavi rəngli. Abı çit. Abı kağız. – Güləbətin köynək, abı nimtənə; Yaxasında qızıl düymə gərəkdir

    Tam oxu »
  • ABIR

    is. [fars.] 1. Həya, heysiyyət, şərəf, hörmət, qədir-qiymət. [Zibeydə:] Axır mənim də özümə görə adım, abrım var! M

    Tam oxu »
  • ABIR-HƏYA

    is. bax abır 1-ci mənada. □ Abır-həyadan salmaq – biabır etmək, rüsvay etmək. [Babacan:] …Yazıq Kamalı abır-həyadan salıb

    Tam oxu »
  • ABIRLAMA

    “Abırlamaq”dan f.is.; danlaq

    Tam oxu »
  • ABIRLAMAQ

    f. dan. Bərk danlamaq, abır vermək, töhmət etmək, məzəmmət etmək

    Tam oxu »
  • ABIRLANMAQ

    f. dan. 1. Bərk danlanmaq, töhmətlənmək, məzəmmətlənmək. 2. Layiqli bir şəkil almaq, düzəlmək, lazımi şəklə düşmək

    Tam oxu »
  • ABIRLI

    sif. 1. Həyalı, ismətli, utancaq, namuslu. Abırlı qız. – Abırlı abrından qorxar, abırsız nədən qorxar? (Ata

    Tam oxu »
  • ABIRSIZ

    sif. Həyasız, utanmaz, ədəbsiz. Abırsız adam. // İs. mənasında. Abırsızdan abrını saxla! (Ata. sözü)

    Tam oxu »
  • ABIRSIZLIQ

    is. Həyasızlıq, utanmazlıq, ədəbsizlik. [Tükəzbanı] həyasızlıqda, abırsızlıqda ittiham edənlərin də sayı yavaşyavaş azalırdı

    Tam oxu »
  • ABİD

    is. [ər.] din. İbadətlə məşğul olan adam, vaxtını ibadətlə keçirən adam. Hiç abid anmadı ləlin ki, gözdən qan töküb; Səcdədən durduqca təğyiri-müsəlla

    Tam oxu »
  • ABİDANƏ

    zərf [ər. abid və fars. …anə] Abid kimi, özünü abidə oxşadaraq

    Tam oxu »
  • ABİDƏ

    is. [ər.] 1. Tarixi əhəmiyyəti olan bir hadisəyə və ya tarixi bir şəxsə xatirə olaraq qoyulan nişangah, heykəl və s

    Tam oxu »
  • ABİDLƏŞMƏ

    “Abidləşmək”dən f.is

    Tam oxu »
  • ABİDLƏŞMƏK

    f. din. Abid olmaq, daima ibadətlə məşğul olmaq, zahidləşmək, zahid həyatı keçirmək

    Tam oxu »
  • ABİDLİK

    is. din. İbadətlə məşğul olma, zahidlik

    Tam oxu »
  • ABİOGÉNEZ

    is. Canlıların cansız təbiətdən öz-özünə qəflətən törəməsi haqqında qədim, yanlış nəzəriyyə

    Tam oxu »
  • ABİSİN

    is. tib. Ürək qapaqlarının qüsuru zamanı işlədilən dərman preparatı

    Tam oxu »
  • ABİSSÁL

    sif. [yun.] Okeanın 2000 metrdən dərin hissəsi. Abissal çöküntülər

    Tam oxu »
  • ABİTURİYÉNT

    is. [lat.] Ali və ya orta ixtisas məktəbinə daxil olmaq istəyən şəxs

    Tam oxu »
  • ABQORA

    is. [fars.] Qora suyu, kal üzümün şirəsi

    Tam oxu »
  • ABNOS

    is. [fars.] Qara rəngli çox bərk oduncaqlı ağac. Bir əlində abnus ağacından qara rəngli əsa olan bir müsafir pilləkənin başında göründü

    Tam oxu »
  • ABNUS

    is. [fars.] Qara rəngli çox bərk oduncaqlı ağac. Bir əlində abnus ağacından qara rəngli əsa olan bir müsafir pilləkənin başında göründü

    Tam oxu »
  • ABOLİSİONİ́ZM

    is. [lat.] ABŞ-da XVIII-XIX əsrlərdə zənciləri köləlikdən azad etmək hərəkatı

    Tam oxu »
  • ABORDÁJ

    is. [fr.] Yelkənli və avarlı gəmi donanması dövründə döyüş üsulu. Abordaj çoxdan əhəmiyyətini itirib

    Tam oxu »
  • ABORİGÉN

    is. [lat.] 1. Yerli, yerli mənşəli. Aborigen və hibrid üzüm sortu. 2. Ölkənin ilk yerli sakinlərinə verilən ad

    Tam oxu »
  • ABÓRT

    is. [lat.] tib. Hamiləliyin təbii və ya süni surətdə dayandırılması

    Tam oxu »
  • ABORTİ́V

    is. [lat.] 1. Hər hansı bir prosesin inkişafının dayanması. 2. tib. Xəstəliyin gedişini dayandıran və sürətli müalicə üçün istifadə olunan dərmanlar

    Tam oxu »
  • ABPAŞ

    is. [fars.] köhn. Ağzı süzgəcli alət; susəpən, suçiləyən

    Tam oxu »
  • ABRÁZİYA

    is. [lat.] Dalğaların sahilboyu süxurları ovması. Abraziyanın sürəti

    Tam oxu »
  • ABREVİATÚRA

    [ital.] dilç. Sözün baş hərflərini və ya hissələrini saxlamaqla düzəldilmiş mürəkkəb qısaltmalar. ABŞ (Amerika Birləşmiş Ştatları), Univermaq (Univers

    Tam oxu »
  • ABRİZ

    is. [fars.] köhn. Çirkli su tökülən yer, çirkab yeri. // Ayaqyolu

    Tam oxu »
  • ABRU

    is. [fars.] bax abır. [Mirzə Əsgər:] Saqqal deyəndə kişinin abrusudur və üzünün nurudur. N.Vəzirov. Yaman yoldaş səbəbinə insan min bəlaya düçar olar,

    Tam oxu »
  • ABSENTEİ́ZM

    is. [lat.] Seçkilərdə iştirak etməkdən kütləvi imtina, boyun qaçırma. Absenteizmə yol verməmək

    Tam oxu »
  • ABSÉS

    is. [lat.] İltihab nəticəsində yaranmış irin topası. Xronik abses tədricən inkişaf edir

    Tam oxu »
  • ABSOLYÚT

    is. [lat. absolutus – şərtsiz] fəls. bax mütləq 3-cü mənada

    Tam oxu »
  • ABSÓRBSİYA

    is. [lat.] Mayenin qaz qarışığından hər hansı bir maddəni udması prosesi. Xüsusi absorbsiya qurğuları

    Tam oxu »
  • ABSTİNÉNSİYA

    is. [lat.] 1. Spirtli içkilərdən çəkinmə. 2. Fiziki və psixi hal

    Tam oxu »
  • ABSTRÁKSİYA

    is. [lat. abstractio – ayırma, təcridetmə] fəls. 1. bax təcrid. 2. İnsan təfəkkürünün abstraktlaşma fəaliyyəti nəticəsində hasil olan mücərrəd məfhum,

    Tam oxu »
  • ABSTRÁKT

    sif. [lat. abstractio – mücərrədləşmə] Konkret varlıqla əlaqəsi olmayan; mücərrəd (konkret əksi). Abstrakt anlayış

    Tam oxu »
  • ABSTRAKTLAŞDIRILMA

    “Abstraktlaşdırılmaq” dan f.is

    Tam oxu »
  • ABSTRAKTLAŞDIRILMAQ

    məch. Mücərrədləşdirilmək, mücərrəd məfhumlar yaradılmaq; məntiqi olaraq konkret, ayrıayrı əşyadan ümumi məfhumlara və inkişaf qanunlarına keçilmək

    Tam oxu »
  • ABSTRAKTLAŞDIRMA

    “Abstraktlaşdırmaq” dan f.is

    Tam oxu »
  • ABSTRAKTLAŞDIRMAQ

    f. Mücərrədləşdirmək, mücərrəd məfhumlar yaratmaq; məntiqi olaraq konkret, ayrı-ayrı əşyadan ümumi məfhumlara və inkişaf qanunlarına keçmək; bir şeyi

    Tam oxu »
  • ABSTRAKTLAŞMA

    “Abstraktlaşmaq”dan f.is

    Tam oxu »
  • ABSTRAKTLAŞMAQ

    bax mücərrədləşmək

    Tam oxu »
  • ABSURD

    is. [lat.] Boş və mənasız sözsöhbət, cəfəngiyat

    Tam oxu »
  • ABULİYA

    is. [yun.] tib. İradəsizlik, patoloji iradə zəifliyi

    Tam oxu »
  • ABUNƏ

    is. [əsli fr.] Abonement haqqını ödəməklə kütləvi informasiya vasitələrinə əvvəlcədən yazılma. Abunə şöbəsi

    Tam oxu »
  • ABUNƏÇİ

    is. Abunəsi olan adam, abunə yazılan adam. Qəzet və məcmuələrin abunəçiləri gündən-günə artır. Abunəçilərin siyahısı

    Tam oxu »
  • ABÜ HAVA

    is. [fars. ab və ər. həva] Bir yerin, ölkənin iqlimi, təbiət (su, hava, isti-soyuqluq) cəhətdən vəziyyəti

    Tam oxu »