Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • AL₁

    1. sif. Qırmızı. Al bayraq. Al qan. Al şəfəq. – Al yanaqların sanasan ki, qızılgül xərməni; Tər zənəxdaninə baxdıqca cünun eylər məni

    Tam oxu »
  • AL₂

    is. köhn. Hiylə, məkr, yalan. Aldandılar, aldanmadıq dünyəvi məkrü alına. Nəsimi. Onun hər muyunda yüz min qal oldu; Qaşı fitnə, qəmzəsində al oldu

    Tam oxu »
  • AL₃

    is. Xurafata inananların təsəvvüründə: qaranlıqda tək qaldıqda guya insanın gözünə görünən mövhum surət, xəyal; qulyabanı (bəzən “al anası” şəklində i

    Tam oxu »
  • AL-ƏLVAN

    sif. Rəngbərəng, ala-bəzək. Dağlar başı al-əlvan; Halım olubdur yaman; Gedirəm halal eylə; Gəlməyimə yox güman

    Tam oxu »
  • AL-QIRMIZI

    sif. Tünd-qırmızı

    Tam oxu »
  • AL-YAŞIL

    is. köhn. Al-yaşıl rəngli ipək parça. Əziziyəm bizə gəl; Al-yaşıl gey, bizə gəl. (Bayatı). [Heydər bəy:] Amma buranın xalqı belə firəng çitinə hərisdi

    Tam oxu »
  • ALA

    is. məh. 1. bax alaq. 2. Yeməli göyərti

    Tam oxu »
  • ALA

    is. dan. Qanın pozulması nəticəsində dəridə əmələ gələn ağ ləkə (dəri xəstəliyi). // Xal, ləkə. □ Ala düşmək – xal düşmək, ağ ləkə düşmək

    Tam oxu »
  • ALA₁

    1. sif. Qarışıq rəngli, tükünün bir hissəsi ağ, o biri hissəsi başqa rəngdə olan. Ala at. Ala inək. Ala öküz

    Tam oxu »
  • ALA...

    Bir sıra mürəkkəb sözlərin əvvəlində sözün ifadə etdiyi şeydə alalıq, rəngbərənglik, ala-bulalıq, ağ rəng ilə qarışıqlıq, yaxud yarımçılıq, qeyri-müəy

    Tam oxu »
  • ALA-BABAT

    sif. və zərf dan. Nə yaxşı, nə pis; orta, babat, birtəhər. Ala-babat palto. Çəpəri ala-babat düzəltmək

    Tam oxu »
  • ALA-BABATLIQ

    is. Ala-babat şeyin halı

    Tam oxu »
  • ALA-BƏZƏK

    sif. 1. Müxtəlif rənglərdən ibarət, rəngbərəng, ala-bula. Ala-bəzək parça. Ala-bəzək qutu. Ala-bəzək xalça

    Tam oxu »
  • ALA-BƏZƏKLİK

    is. Alabəzək şeyin halı, alabulalıq

    Tam oxu »
  • ALA-BİŞMİŞ

    sif. Yarıbişmiş, ala-çiy, lazımınca bişməmiş. Ala-bişmiş ət

    Tam oxu »
  • ALA-BULA

    sif. Rəngbərəng xallardan, zolaqlardan ibarət, cürbəcür rənglərə boyanmış, müxtəlif rəngli. Ala-bula pişik

    Tam oxu »
  • ALA-BULALIQ

    is. Ala-bula şeyin halı, ala-bəzəklik

    Tam oxu »
  • ALA-BULANIQ

    1. sif. Yarıbulanıq, bir yeri bulanıq, bir yeri duru. 2. zərf Ala-bula. Ala-bulanıq görmək

    Tam oxu »
  • ALA-ÇALPOV

    is. 1. Yağış ilə bir yerdə yağan qar, küləkli qar; fırtına, çovğun (adətən mart ayında olur). Ala-çalpov qar yağırdı

    Tam oxu »
  • ALA-ÇARPAZ

    bax çarpaz

    Tam oxu »
  • ALA-ÇİY

    sif. Yarımçıq bişmiş, yarıçiy (ət və s.). Ala-çiy (z.) bişən əti adamlar tüstülü-tüstülü, alovlu-alovlu qapış-qupuş elədilər

    Tam oxu »
  • ALA-DƏYMİŞ

    sif. Yarımkal, yarımdəymiş (meyvə)

    Tam oxu »
  • ALA-QARSAQ

    sif. dan. Yaxşı bişməmiş (çörək, ət və s.)

    Tam oxu »
  • ALA-QOLAY

    zərf Ala-babat, yüngülvari, azca. Bu ala öküzə bir tay tapsaydıq, … işimiz bir ala-qolay babatlaşardı

    Tam oxu »
  • ALA-QOLAYLIQ

    is. Ala-babatlıq

    Tam oxu »
  • ALA-QORA

    sif. Ala-dəymiş, ala-yetişmiş: lazımınca dəyməmiş, şirinləşməmiş. Ala-qora üzüm. – Üzümlər gülünü tökərtökməz, [onları] ala-qora vaxtında yoluşdurub a

    Tam oxu »
  • ALA-NƏM

    sif. və zərf Bir qədər nəm, lazımınca qurumamış. Dəriləri yuyub qurutduqdan sonra, [onları] ala-nəm yığdıq, tay bir az da ağırlaşdı

    Tam oxu »
  • ALA-PÖRTÜ

    bax ala-çiy

    Tam oxu »
  • ALA-SEYRƏK

    sif. və zərf Seyrək, dağınıq, orada-burada. Meşə kimi görünən mədənlərdə ala-seyrək işıqlar yanır. S

    Tam oxu »
  • ALA-SÜTÜL

    sif. 1. Lazımınca yetişməmiş, dəyməmiş; bir qədər kal. Buğdanı alasütül (z.) biçmək. 2. bax ala-bişmiş

    Tam oxu »
  • ALA-TALA

    sif. Tala-tala, adda-budda, orada-burada. Üfüqlərə yatmış ala-tala buludlar pul kimi qızarmış ocaq daşlarını xatırladırdı

    Tam oxu »
  • ALA-TORAN

    bax ala-qaranlıq. Sabahın ala-toranı yerə çökmüş, yasavulun pəncərəsinin qabağını pərdə kimi örtmüşdü

    Tam oxu »
  • ALA-TORANLIQ

    bax ala-qaranlıq. İshaq kişinin arvadı səhər tezdən ala-toranlıq qayğanaq bişirib gətirdi. M.Hüseyn. Saat yeddini vurur, göylər ala-toranlıq

    Tam oxu »
  • ALA-YARIM

    sif. və zərf Yarımçıq, natamam, ala-babat, qeyri-kamil. Qabı alayarımçıq doldurmaq. – Vanyuşa onları dinləyə-dinləyə Azərbaycan dilini alayarımçıq öyr

    Tam oxu »
  • ALA-YARIMÇIQ

    sif. və zərf Yarımçıq, natamam, ala-babat, qeyri-kamil. Qabı alayarımçıq doldurmaq. – Vanyuşa onları dinləyə-dinləyə Azərbaycan dilini alayarımçıq öyr

    Tam oxu »
  • ALA-YARIMÇIQLIQ

    is. Natamamlıq, atüstülük, ala-yarımçıq görülmüş iş

    Tam oxu »
  • ALA-YARIMÇILIQ

    bax ala-yarım(çıq). [Cəmil:] Bu saat ala-yarımçılıq biliklə nə eləmək olar. M.Hüseyn

    Tam oxu »
  • ALA-YETİŞMİŞ

    bax ala-dəymiş

    Tam oxu »
  • ALABAXTA

    is. zool. Meşə göyərçini. Qəhrəman naxırçı yoldaşları ilə birlikdə meşələrdən dələyən yuvasını çıxarır, evdə bir cüt alabaxta balası saxlayırdı

    Tam oxu »
  • ALABALIQ

    is. zool. bax qızılxallı

    Tam oxu »
  • ALABANÇI

    məh. bax alamançı

    Tam oxu »
  • ALABANÇILIQ

    məh. bax alamançılıq

    Tam oxu »
  • ALABAŞ

    is. İt adı. Bildi hardansa bunların sorağın; Alabaş kəsdi dəstənin qabağın. A.Səhhət. [Əlibəndənin] …qəbrinin üstündə bir alabaş köpək bağlanmışdır ki

    Tam oxu »
  • ALABAYDAQ

    is. məh. Camaat arasında pis cəhətdən məşhur olmuş, pis ad qazanmış, rüsvay olmuş adam. □ Alabaydaq etmək – aləmə yaymaq, rüsvay etmək

    Tam oxu »
  • ALABƏZGƏK

    bax bəzgək

    Tam oxu »
  • ALABUĞA

    is. zool. Qanadı pərdəli bir cücü

    Tam oxu »
  • ALACA₁

    bax ala1 2-ci mənada

    Tam oxu »
  • ALACA₂

    bax ala-bula. [Dilbər:] …Gündə 3-4 manat faytona verəndə özünü itirir, elə bil, mən də onun üçün çitalaca geyəcəkdim

    Tam oxu »
  • ALACAQ

    is. Alınacaq borc, birinə çatacaq pul, tələb. Alacağı verəcəyindən çoxdur. – Üçdə alacağı yox, beşdə verəcəyi

    Tam oxu »
  • ALACAQ-VERƏCƏK

    is. Bir adamın, idarənin və s.-nin başqasından alacağı və ya başqasına borclu olduğu pul

    Tam oxu »