icb. Deyişməyə məcbur etmək, ara vurmaq; dalaşdırmaq
is. 1. Mübahisə, sözləşmə, söyüşmə, höcətləşmə, dalaşma. Bu vaxta qədər sükut ilə iki qardaşın çəkişmə və deyişməsini gözləyən Əlisəfa, nəhayət, dilə
qarş. 1. Bir-biri ilə mübahisə etmək, bir-biri ilə sözləşmək, höcətləşmək, söyüşmək. Onlar hər necə yarızarafat, yarıciddi deyişsələr də, əl-ələ verdi
is. [ər.] köhn. Monastır, kilsə. [Hüseyn xan:] Axırda yetişdik bir deyrə. Ə.Haqverdiyev. …Xanımın atası Şam tərəflərində mövcud olan bir deyrdə ibadət
is. [fr.] Özbaşına olaraq öz qoşun hissəsini qoyub gedən, hərbi mükəlləfiyyətdən boyun qaçıran hərbi qulluqçu; fərari
is. Ordudan qaçma, hərbi çağırışdan boyun qaçırma. // məc. Öz vəzifəsini, dövləti və ya ictimai borcunu yerinə yetirməkdən boyun qaçırma
[fr. des… və lat. inficere] Zərərli həşəratın müxtəlif üsullarla məhv edilməsi. Anbarlarda olan ziyanvericiləri məhv etmək üçün dezinfeksiya üsulundan
is. Dezinfeksiya işi ilə məşğul olan adam. Dezinfeksiyaçı dəstəsi
bax da1. Məhkəmə sədri üçün məsələ aydın idi. Buna baxmayaraq, bir neçə şahidi də danışdırdı. S.Hüseyn
is. [ər.] Xalq arasında yayılmış adət, ənənə. Köhnə dəbdə layla demək köhnəlib artıq; Bəs neyləyək? M
is. köhn. Ağacdan, sümükdən və s.-dən qayrılmış qab. Bal, yağ dəbbəsi. – Dəbbədən bal çıxar. (Ata. sözü)
is. [ər.] Bir şey haqqında əldə edilmiş saziş və razılığı pozmaq üçün bəhanə, öz vədindən və sözündən səbəb olmadan imtina etmə
is. Özü razı olduğu və haqqında sazişə gəldiyi şeydən imtina edən, sözündən qaçan adam; cığal
is. Dəbbəçi adamın xasiyyəti
[ər. dəbbə və fars. …kar] bax dəbbəçi
“Dəbbələmək”dən f.is
f. Razı olduğu və haqqında sazişə gəldiyi şeydən imtina etmək, sözündən dönmək, qaçmaq. Söz verdi nigarım məni incitməyə bir də; Tez döndü sözündən, b
is. [ər.] Təmtəraq, təntənə, cah-calal, büsat. [Fəxrəddin:] Həyatdakı xəlifələr bu qədər cəlal və dəbdəbəyə malik olduqları halda, xəlifə namını ləkəl
sif. 1. Təntənəli, əzəmətli. Yurdumun dəbdəbəli, dalğalı bir bayrağı var. S.Rüstəm. // Təmtəraqlı, çox zəngin
is. tib. Qasıq yırtıqlığı xəstəliyi; qrıja. // Bu cür xəstəliyi olan adam
“Dəbərdilmək”dən f.is
məch. Yerindən tərpədilmək
sif. Gözü qabağa çıxıq olan. Dəbərəgöz adam. – Bığı xınalı, dəbərəgöz bir qəssab kötüyün üstündə ət doğrayırdı
“Dəbərilmək”dən f.is
bax dəbərdilmək. Heç bir şey yerindən dəbərilməyəcəkdir. M.S.Ordubadi
“Dəbərişmək”dən f.is
f. 1. Tərpəşmək, tərpəşməyə başlamaq (çoxları haqqında). Bu qədər qışqırığa durdu qonum-qonşu tamam; Dəbərişməz də, veribdir, deyəsən, can, ölüb…ə! M
“Dəbərmək”dən f.is
f. 1. Yerindən tərpənmək, tərpənmək, yerindən durmaq, qalxmaq. Astaasta dəbərib qurdalaşırsan, deyəsən; Bəzi əfsanəçilərlə yanaşırsan, deyəsən
“Dəbərtmək”dən f.is
f. Yerindən tərpətmək, yerindən oynatmaq. …Bombaların gurultusu hərdənbir yatmışları, deyəsən, yuxudan dəbərtdi
is. Döyüşçülərin başlarına qoyduqları metaldan tökülmüş papaq; taskülah. [Molla Cabbar:] Bir dənə uzun bayraq, dəbilqədən, qalxandan, qılıncdan eşşəyə
sif. Başına dəbilqə qoymuş. Dəbilqəli döyüşçü
is. [ər.] köhn. 1. Kargüzar. 2. Xəttat, kalliqraf. 3. Müəllim. 4. Mühasib
is. məh. 1. Bir yerə yığılmış arpa, buğda və s.-yə əl toxunmasın deyə, onu nişanlamaq üçün taxtadan və s
is. [ər.] Dini etiqadlara görə, guya qiyamətdə zühur edərək adamları azdırıb dindən uzaqlaşdıracaq əfsanəvi şəxsiyyət
sif. 1. Dinc oturmayan, rahat durmayan, nadinc. Görsəm çamırlı bir küçədə oynayır haçaq; Çılpaq, ayaqyalın, başaçıq bir dəcəl uşaq
is. məh. Quş cələsi, quş tutmaq üçün tələ. Quşu dəcələ ilə tuturlar
“Dəcəlləşmək”dən f.is
f. Daha da dəcəl olmaq, nadinc olmaq, dəcəllik etmək
is. Nadinclik. Dəcəllik etmək. Uşaq dəcəlliyi. – Zeynəb dəcəllik etməyi, kiçik bir bəhanə tapıb adamlara sataşmağı, müsahibinin utandığını, … gülməyi
“Dəcləmək”dən f.is
f. məh. 1. Dəstə ilə yığmaq, nizamla toplamaq. Dəftərləri dəcləmək. 2. Sıra ilə deşmək və ya sıra ilə daş və ya mıx çaxmaq
“Dəclənmək”dən f.is
məch. məh. 1. Dəstə ilə yığılmaq, səliqə ilə toplanmaq. 2. Sıra ilə daş və ya mıx çalınmaq. …Təzə dəclənmiş vəlin iti dişləri açılan yerləri cızıq-cız
is. 1. Ata. Dədə görməyib, elə bilir ki, Şaqqulu da bir dədədir. (Ata. sözü). [Qurban:] Dədəm öldü, mən də qaldım on altı-on yeddi yaşında
is. 1. Ulu babalar, əcdad. Dədə-baba qaydasınca. – Kassirlə dədəbabadan qanbir qohum çıxanlar bir-birinə yapışmışdılar
sif. Atası olan, atalı. Elədimi mən yetim; Sən dədəli, mən yetim; Özün murada yetdin; Dua elə, mən yetim
is. Atalıq, ögey ata. …Nəcəfqulunu da hərdənbir döyərdim və bu da qaçardı dədəliyinə şikayətə. C.Məmmədquluzadə
bax dədəverdi. [Molla Nəsrəddin:] Bu qızılları ki sayırdım, o mənim arvadımın dədəmalısıdır. “M.N.lətif