is. [ər.] 1. Haqq və düzgünlük prinsiplərinə riayət. Ədalətə riayət etmək. İctimai ədalət. Ədalət hissini itirmək
is. [ər. ədalət və fars. …xanə] köhn. Ədalətlə işə baxan məhkəmə, divanxana
sif. Ədalətlə, vicdanla hərəkət edən, həqiqətə, insafa, vicdana uyğun olaraq hərəkət edən. Ədalətli hakim
is. Ədalətli olma, işə qərəzsiz, vicdanla, ədalətlə yanaşma; ədalət. Məhkəmənin əsas xüsusiyyəti ədalətlilikdədir
sif. [ər. ədalət və fars. …pərvər] Ədalət sevən, ədalətə riayət edən, ədalətli. Ədalətpərvər adam
is. Ədalətpərvər adamın keyfiyyəti. Ədalətpərvərlik göstərmək. Ədalətpərvərlik yaxşı sifətdir
sif. Ədalətə, haqq və insafa riayət etməyən, ədalət hissini itirmiş, insafsız. Ədalətsiz hökmdar. – Küçəyə atdın ədalətsiz ata, qansız ata! Məni təhri
is. Ədalətə, haqq və insafa müğayir hərəkət. Burjua məhkəməsinin ədalətsizliyi. – Bu hürriyyət əsrində [XX əsrdə] belə ədalətsizliyə [zülmə və təcavüz
sif. 1. Ədası olan, ədabaz. Ədalı adam. // Əda ilə dolu, sadəlikdən, adilikdən məhrum. Ədalı hərəkət
is. Ədalı olma
sif. 1. Heç bir ədası olmayan, özünü sadə aparan. Ədasız adam. 2. Nazsız, işvəsiz, sadə. Ədasız qız. – Yoxsa dilbərim deyilmiş ədasız; Pək nazlıdır, a
is. Ədasız adamın xassəsi; sadəlik
is. [ər.] 1. qram. Müstəqil mənası olmayan, lakin cümlədə müxtəlif məna çalarları əmələ gətirən söz, hissəcik
is. [ər.] Ürəkdə saxlanılan düşmənçilik hissi, kin, küdurət, qərəz, birinə qarşı qəzəb hissi. …Bəy bir məclisdə danışdı ki, Mirzə Möhsünlə mənim bir ə
sif. Ədavəti olan, ürəyində ədavət bəsləyən, kin bəsləyən, düşmənçilik edən, düşməncəsinə münasibət bəsləyən; düşmən
is. Düşmənçilik, kinlilik
sif. Heç bir kini, ədavəti olmayan; kinsiz
[ər.] : ədd etmək köhn. – saymaq, hesab etmək. Hər yetən kəndin mühərrir ədd edib min söz yazır. M.Ə
bax adə. Ədə, Eyvaz, bəri gəl, müştəri gəlib. “Koroğlu”. Ədə, Həsənəli, naxır gəlir, qaç, tövlənin qapısını aç
is. [ər.] Əxlaq qaydalarına riayət, əxlaq və hərəkətdə, danışıqda nəzakət, incəlik; tərbiyə. Ədəb qaydaları
is. [ər.] Ədəb, tərbiyə, əxlaq, nəzakət qaydaları. Ədəb-ərkan gözləmək. – Ədəb-ərkan nədir, yaxşı anlasın; Mənəm deyib, çox havadan getməsin
sif. Ədəbli, tərbiyəli, nəzakətli. Gərək bir azca həlim, ədəb-ərkanlı olsun; Bir az arlı, namuslu, bir az vicdanlı olsun
sif. [ər.] Ədəbiyyata aid olan. Ədəbi əsər. Ədəbi cərəyan. Ədəbi irs. Ədəbi müşavirə. Ədəbi müsabiqə
“Ədəbiləşdirilmək” dən f.is
məch. Dili və üslubu üzərində işlənilərək ədəbi şəklə salınmaq (əsər)
“Ədəbiləşdirmək”dən f.is
f. Əsərin dili və üslubu üzərində işləyərək onu ədəbi şəklə salmaq
is. [ər. ədəb. və fars. …stan] köhn. Əsil mənası “ədəb, tərbiyə yeri, ədəb öyrədilən yer” olub, köhnə ədəbiyyatda “məktəb” mənasında işlənmişdir
is. [ər.] 1. Hər hansı bir xalqın, dövrün və ya bütün bəşəriyyətin yaratdığı elmi, bədii, fəlsəfi və s
is. [ər. ədəbiyyat və fars. …baz] Ədəbiyyatın (xüsusilə poeziyanın) mahiyyətini dərindən dərk etmədən onunla məşğul olan və ədəbiyyatdan dəm vurmağı s
is. Ədəbiyyatı (xüsusilə poeziyanı) dərindən dərk etmədən onunla məşğul olma, ədəbiyyatdan dəm vurmağı sevmə; şeirbazlıq
bax ədəbiyyatşünas. // dan. Ali məktəbin ədəbiyyat fakültəsi tələbəsi
bax ədəbiyyatşünaslıq
is. [ər. ədəbiyyat və fars. …şünas] Ədəbiyyatşünaslıq elmi ilə məşğul olan alim, ədəbiyyatşünaslıq mütəxəssisi
is. Ədəbiyyat tarixi və nəzəriyyəsindən, habelə ədəbi tənqiddən bəhs edən elmlərin məcmusu. Azərbaycan ədəbiyyatşünaslığı
“Ədəbləndirmək”dən f.is
f. Ədəb öyrətmək, ədəb vermək; tərbiyələndirmək
“Ədəblənmək”dən f.is
f. Ədəbli olmaq, ədəb öyrənmək, ədəb və tərbiyə qazanmaq, tərbiyələnmək. Uşaq məktəbə gedəndən sonra ədəbləndi
sif. 1. Yaxşı tərbiyə görmüş, cəmiyyətdə özünü apara bilən, əxlaqlı, tərbiyəli. Ədəbli uşaq. – Mələkəxatın gördü İbrahim çox ədəbli və ağıllı oğlandı
sif. bax ədəbərkanlı. Ədəbli-ərkanlı oğlan. – [Qızın anası:] Bax, ədəbli-ərkanlı, saçlı-birçəkli, boylu-buxunlu, gözəl-göyçək qız bəsləmişəm
zərf Ədəbli surətdə, nəzakətli surətdə, nəzakətlə. Ədəblicəsinə cavab vermək. Ədəblicəsinə salam vermək
is. Ədəbli, tərbiyəli adamın xassəsi, ədəbli olma. Oğlan ədəbliliyindən başını aşağı saldı və cavab vermədi
sif. 1. Ədəb və tərbiyədən məhrum, yaxşı tərbiyə görməmiş, cəmiyyətdə özünü apara bilməyən. Ədəbsiz adam
zərf Ədəb normalarına zidd olaraq, utanmazcasına, həyasızcasına, nəzakətsizcəsinə, kobudcasına. Ədəbsizcəsinə tələb etmək
is. Ədəb və tərbiyə nöqsanı, tərbiyəsizlik, nəzakətsizlik, qanacaqsızlıq. Ədəbsizlikdən doğan kobudluq
is. [ər.] 1. Say, hesab. Ədədlərin dörd əməlindən bəhs edən elmə hesab elmi deyilir. – Daha sonralar say prosesində insan konkret cisimlərdən uzaqlaşı
sif. [ər.] riyaz. Ədədlərlə ifadə olunan. Ədədi kəmiyyət. Ədəbi nisbət. – Diferensial tənlikləri təqribi həll etmək üçün müxtəlif qrafik və ədədi meto
sif. Saysız-hesabsız, sayıhesabı olmayan
sif. dan. Yaxşı, kamil, əməlli-başlı, ciddi. [Mədəd] ədəllibədəlli oğlan, evli-eşikli kişidir. Ə.Vəliyev