“Kəmərləmək”dən f.is
f. 1. Kəmərindən yapışmaq, belindən yapışmaq, yerə yıxmaq, kəmərindən (belindən) yapışıb yerə yıxmaq (vurmaq)
“Kəmərlənmək”dən f.is
məch. 1. Belindən tutulmaq, tutulub yerə vurulmaq. 2. Dövrəyə alınmaq, əhatə olunmaq; dövrələnmək. Kənd yarğanla kəmərlənmişdir
sif. Üzərində kəmər kimi çıxıntısı olan; tağlı. Kəmərli pəncərə
sif. zool. Kəməri olan (bax kəmər2 2-ci mənada). Soxulcanların arasında qırmızımtıl kəmərli olanlarını tapıb, kəmərin 32-ci halqa ilə 37-ci halqa aras
sif. 1. Belinə kəmər, qayış, belbağı və s. bağlamış; qurşaqlı. Ağ çuxalı və ağ arxalıqlı, ikiüzlü Buxara dərisindən papaqlı, şişman göbəyi üzərində gü
sif. [fars. kəm və ər. fürsət] Tündxasiyyət, tündməcaz, tez özündən çıxan, kəmhövsələ. Kəmfürsət adam
is. Tündxasiyyətlik, tündməcazlıq, tez özündən çıxma; hövsələsizlik. Həbibə xala dilləndi: – Almaq istəyir, çox kəmfürsətlik eləyir, ay oğul
sif. [fars. kəm və ər. hövsələ] Hövsələsi olmayan, hövsələsiz, səbirsiz, tez əsəbiləşən. [Məşədi İbad:] O cürə evdə böyüyən qız bir az kəmhövsələ olar
is. Hövsələsizlik, səbirsizlik. □ Kəmhövsələlik etmək – bax kəmhövsələ olmaq (“kəmhövsələ”də). [Səkinə xanım:] Niyə belə kəmhövsələlik edirsən? M
sif. [fars.] köhn. Az yeyən, azca yeməklə doyan. Kəmxörək adam. – Hüseyn Kürd on beş yaşına təzəcə çatmışdı
is. Az yeyən adamın hal və keyfiyyəti
[fars. kəm və ər. iltifat] bax iltifatsız. Kəmiltifat olmaq
bax iltifatsızlıq
sif. [fars.] klas. Həqir, miskin, aciz, zavallı, yazıq. Miskin Füzuliyəm ki, sənə tutmuşam üzüm; Ya bir kəminə qətrə ki, ümmanə yetmişəm
sif. [fars. kəm və ər. iştəha] İştahası az olan; iştahasız; Kəmiştaha uşaq
is. [ər.] 1. Miqdar, qədər, say, ədəd. Hər yerdə kəmiyyət, keyfiyyət barəsində danışıq gedirdi. S.Hüseyn
sif. və zərf Kəmiyyətə görə; sayca, miqdarca. Kəmiyyətcə artım
“Kəmləmək”dən f. is
f. Xəlbirləmək
“Kəmlənmək”dən f.is
məch. Xəlbirlənmək
is. Azlıq, yoxluq, əskiklik, çatışmazlıq
sif. [fars. kəm və ər. mayə] 1. köhn. Mayası az, pulu az; kasıb, yoxsul. Kəmmaya tacir. 2. məc. Ağıldan kasıb, ağılsız, gic
is. Ağıldan kasıblıq, ağılsızlıq, giclik
sif. [fars. kəm və ər. məhəl] Adama məhəl qoymayan, diqqət yetirməyən, saymayan, etinasız. □ Kəmməhəl olmaq – saymamaq, etinasız olmaq, soyuqluq, etin
is. Etinasızlıq, saymazlıq, soyuqluq
sif. [fars.] Rəngi az, açıq, rəngsiz. Böyükxanım şad və xürrəm, gümüş podnos içində iki stəkan kəmrəng çay gətirdi
sif. [fars. kəm və ər. səvad] Savadı az, azsavadlı, az oxumuş, savaddan kəm. [Mədəd:] Sən kəmsavad, haqq-hesabdan nə sənin başın çıxır, nə də mənim
is. Azsavadlılıq, savadı az olma
zərf [fars.] dan. köhn. Ağıldan kəm, kəmağıl, ağılsız
zərf dan. köhn. Axmaq-axmaq, gic-gic. [Gülxanım Alı kişiyə:] Ay üstünə od tökülsün, nə ilə oxutmaq istəyirsən, … kəmsər-kəmsər danışma
is. dan. Çatışmayan, əlavə edilməli olan hissə, parça. Kəmsiyi var
is. İtin boynuna bağlanan ip, xalta. [Güləli] …Ala iti kəmsiyindən açıb yanına aldı, ulu babasından qalan çaxmaqlı tüfəngi də çiyninə saldı
“Kəmsikləmək”dən f.is
f. 1. Başına, boğazına kəmsik keçirmək, kəmsik salmaq, xaltalamaq; başı kəmsikli halda yanınca aparmaq
sif. Kəmsiyi olan, boynuna kəmsik salınmış; xaltalı. Kəmsikli it
sif. [fars.] Azacıq şirin, normadan az şirnisi olan. Kəmşirin nar. Kəmşirin şərab. – Çayımız kəmşirin, çörək yavan; Kağızlar qam-qam, top-top
is. Kəmşirin şeyin hal və keyfiyyəti
sif. [fars. kəm və ər. şüur] Şüuru az, şüursuz, dərrakəsiz. Olmayıram mən qəyur dərdə nişan olmağa; Mən oluram kəmşüur, sahibi-şan olmağa
is. Şüur azlığı, şüurun çatışmazlığı; şüursuzluq, dərrakəsizlik
sif. [fars. kəm və ər. tale] Talesiz, taleyi (bəxti) gətirməyən. Kəmtale adam
is. Talesizlik, bəxtsizlik
sif. [fars.] klas. Alçaq, aşağı; aciz, yazıq, miskin. Leyli deməyin ki, nazənindir; Bir tirə kənizi-kəmtərindir
sif. və is. [fars.] 1. Əsas miqdardan az, əskik, bir az çatışmayan. Çəkidə kəmyeki düzəltmək. 2. Hicri təqvimdə 29 gündən ibarət ay
is. Döşəmənin altına qoyulan tir, şalban
[lat. cannabis-dən] bot. Saplağından kəndir alınan bitki