is. Qaraqalpaq MR-in əsas əhalisini təşkil edən, türk dilləri qrupuna daxil olan bir xalq və bu xalqa mənsub adam
zərf və sif. Qaraqalpaq dilində. Qaraqalpaqca danışmaq. Qaraqalpaqca-rusca lüğət
is. Bərk əzilməkdən bədənin hər hansı bir yerində qanın dəri altında qaralıb bərkiməsi. Uşağın barmağı qapı arasında qalıb qaraqançır olubdur
is. Samovarın qaynamasını azaltmaq üçün, onun odluğunun başına qoyulan və odun közərməsinə mane olan qapaq
is. 1. Parlaq qara tükləri olan iri qarğa. 2. məc. Yaşı çox olduğuna baxmayaraq, saçları ağarmayan adam haqqında
sif. Qaşları qara olan. Qaraqaş oğlan. Qaraqaş qız. – Zeynəb qaraqaş, qaragöz bir qız idi. S.S.Axundov
is. Qılçığı qara olan buğda və ya çəltik çeşidi. İri qaraqılçıq sünbüllər Cahandar ağanın ayağına toxunsa da, kişi vəziyyətini dəyişmədi
is. bot. Xırda çiçəkli çoxillik bir bitki
is. Səs-küy, çığır-bağır; heç bir ciddi səbəb olmadan qaldırılan hayküy, qışqırıq. Birisi qəflətən gəlib … [Səlimi] tərpətdikdə, o qaraqışqırıq qoparı
sif. və is. Səs-küy salan, çığır-bağır edən, heç bir ciddi səbəb olmadan və qarasına qışqırıq qoparmağı adət etmiş (adam)
is. Xalq arasında malyariyaya verilən ad; isitmə. Bu qaraqızdırma məni əldən salıb, – deyə oğlan böyümüş gözlərini ağır-ağır qaldırıb, Xəlilin üzünə b
qaraqovmaya salmaq dan. – təqib etmək, qısnamaq, sıxışdırmaq, tələsdirmək
is. aşp. Yalnız ətdən ibarət olan qovurma növü
cəm, tar. XV əsrdə Cənubi Azərbaycanda və onunla həmhüdud olan başqa ölkələrdə hakimiyyət sürmüş oğuz-türkmən qəbilələrindən biri
is. Keçmiş zamanlarda qara irqə mənsub olan hər bir adama, zənciyə verilən ad; qulam. Qrimə başladıq, mən də özümü bir qaraqul eləmişdim
is. zool. Tülküyə bənzər yırtıcı heyvan
is. zool. Qabıqlı böcək cinsindən olub, bəzi yerlərdə dozanqurdu adlanan qara bir böcək. // Orta Asiyada yaşayan qara rəngli zəhərli hörümçək növü
is. Qartal. Şirə yığmaqda idi bal arısı zəhmət ilə; Qaraquş gördü onu, söylədi çox nifrət ilə. A.Səhhət
is. Dırnağın ətrafındakı ətdən bəzən aralanıb çıxan incə qabıq
is. Yüksək binanın və ya hündür bir yerin arxasında olub, çox zaman günəş görməyən yer, torpaq
1. “Qaralamaq”dan f.is. 2. is. bax qara1 5-ci mənada. Ona görə [Möhlətov] nə plan tökdü, nə qaralama yazdı
f. 1. Qara rəng çəkmək, qara sürtmək, qara rənglə çirkləndirmək, qara rəngə batırmaq. Uşaqlar divarları kömür ilə qaralamışlar
“Qaralanmaq”dan f.is
“Qaralamaq”dan məch
f. Uzaqdan görünmək (çoxlu qara şey haqqında). O yanlarda dəniz buruqları qaralaşırdı. M.Hüseyn
“Qaralatmaq”dan f.is
1. bax qaralamaq. 2. bax qaraltmaq
is. zool. İsti ölkələrdə yaşayan leyləklər fəsiləsindən bədəni ağ, başı və boğazı isə qara iri, quş
is. Qara şeyin halı. Saçın qaralığı. Dərinin qaralığı
“Qaralmaq”dan f.is
f. 1. Qara olmaq; hisdən, günəşdən, yaxud başqa bir şeyin təsirindən rəngi qara olmaq, rəngi tündləşmək
is. 1. Uzaqdan görünən qara şey; kölgə. Sürətlə gedərkən iri püstə ağacı altında bir qaraltı gördü. A
“Qaraltmaq”dan f.is
f. 1. Qara rəngə boyamaq, bulamaq; qara etmək. Saçlarını qaraltmaq. Üst-başını qaraltmaq. Lampanın hisi şüşəni qaraltdı
is. məh. 1. Çay və bulaq ətrafındakı palçıqlı su, lığ. Soyunun, dizə qədər çirmənin, bu gölməçələri gəzin, donuz qaramaya girdi
f. məh. bax qarğımaq
is. Buynuzlu iri ev heyvanı (öküz, camış, inək). Qaramal kənd təsərrüfatı heyvanları içərisində əsas yer tutur
is. bot. Xoşiyli çiçəkləri olan kol bitki. Faytonçu müvazinətini saxlaya bilməyib səldirlədi, iki addımlıqdakı qaramıx kolunun üstünə yıxıldı, kürəyin
sif. Qaraya çalar. Qaramtıl tük. – Onun [Cahandar ağa] qaramtıl çöhrəsi avazıdı, sonra boğulub qaraldı
is. Arıların yağlı maddələrdən hasil etdikləri qara rəngli mum
sif. və zərf Nalsız, nallanmamış. Atı qaranal minmək. – Dedin, at qaranaldır. S.Rəhimov
zərf Çox tələsik, birnəfəsə, çaparaq; tövşüyə-tövşüyə. Yuxusuzluqdan uzun yolu qaranəfəs gəldiyindən başı bərk ağrıyırdı
is. dan. Nişanlısı olan cavan
is. və sif. “Qaranlıq” sözünün qədimi forması. Saçın qaranqusundan yüzün nuri göründü; Hər qanda şam olursa, ardınca sübhdəmdir
is. zool. Haçaquyruqlu, dar, uzun qanadlı, itiuçan köçəri quş. Qaranquş yuvası. – Qaranquşun bədən quruluşu onun çox gözəl uçma qabiliyyətinə uyğun gə
is. məh. bot. Çoxillik ot bitkisi
1. is. İşıq yoxluğu, baxanda heç bir şey görünməyən hal; zülmət. Kəndi bürümüş qaranlıq və duman əriyərək dağların ətəyinə, dərələrə çəkilir, hər tərə
1. bax qaranlıqlaşmaq. [Xudayar bəy:] …Qərəz, keçib, indi hava qaranlıqlayır, mən dəxi kəndə qayıda bilmərəm
bax qaranlıqlaşmaq. Axşam saat 10-da lampalar yanır, üfüqlər get-gedə qaranlıqlanır. M.S.Ordubadi