is. məh. Dalaq şişməsi xəstəliyinin xalq arasında adı
“Qatmaq”dan icb. Suvağa su qatdırmaq
sif. 1. Sıyıq, duru olmayan; mət, qəliz. Qatı palçıq. Qatı şərbət. Qatı şorba. Qatı kütlə. Qatı mürəkkəb
sif. Qat-təzə (parça, paltar haqqında)
is. 1. Südü bişirib, bir qədər soyutduqdan sonra, içərisinə maya qataraq, üstünü basdırmaqla hazırlanan ağartı; yoğurt
is. Buğda yarmasından, yaxud düyü, göyərti və ətdən hazırlanaraq qatıqla yeyilən sadə yemək; yoğurtaşı
is. Qatıq hazırlayıb satan adam
is. Doğrama(c)
is. köhn. Xalq təbabətində: xəmiri yağda qovurduqdan sonra, üzərinə bir az qatıq, ya ayran töküb yaranın, çibanın üstünə qoyulan yaxı; yaxma dərman
“Qatıqlamaq”dan f.is
f. dan. Qatıq qatmaq, qatıq sürtmək, qatıq yaxmaq; xörəyin və s.-nin üstünə qatıq tökmək, qatıqla dada gətirmək
“Qatıqlanmaq”dan f.is
məch. Qatıq qatılmaq, qatıq sürtülmək, üstünə qatıq tökülmək
“Qatıqlaşdırılmaq”dan f.is
məch. Qatıq halına salınmaq, xarab edilmək
“Qatıqlaşdırmaq”dan f.is
f. Südü saxlayıb, xarab etmək, qatıq halına salmaq, laxtalaşdırmaq
sif. Qatıq vurulmuş, qatıq vurulan, qatıqla yeyilən. Qatıqlı qayğanaq. – Plovun üstündə də bir mis sərpuş, yanında da bir boşqabın içində üstü qatıqlı
is. bot. Tərkibində efir yağı olan iri köklü bitki
is. Qatıq satmaqla məşğul olan adam. Bu gün həyətə qatıqsatan gəlmişdi. – Çapdılar obaya, ey qatıqsatan; Hər eyməyə tökmüşdülər üç qazan
“Qatılanmaq”dan f.is
f. Qatı olmaq, qatı hala gəlmək, qatılaşmaq
“Qatılaşdırılmaq”dan f.is
məch. Daha qatı edilmək, daha qatı hala salınmaq; qəlizləşdirilmək, kəsifləşdirilmək
“Qatılaşdırmaq”dan f.is
f. Daha da qatı etmək, yaxud duru halda olan şeyi qatı hala salmaq; qəlizləşdirmək, kəsifləşdirmək. Suvaq üçün tutulan palçığı bir az qatılaşdırmalı
f. 1. Getdikcə qatı hala düşmək, getdikcə bərkimək, qəlizləşmək; mətləşmək. Qatıq qalıb qatılaşıbdır
f.sif. Qatı hala gəlmiş, qəlizləşmiş, kəsifləşmiş. Qatılaşmış şorba. – Çox vaxt quyudan çıxan qatılaşmış məhlulun özlülüyünü su əlavə etməklə azaltmaq
icb. Qatı hala saldırmaq
sif. Qatışığı olan, tərkibinə başqa şey qatılmış olan; xalis və saf olmayan
is. 1. Qatı şeyin halı, xassəsi; bir şeyin bərkliyi ilə mayelik arasında olan halı (sıyıqlıq, duruluq ziddi)
is. Qatma (qatılma) işi
“Qatılmaq”dan f.is
f. 1. Qarışmaq, qoşulmaq, birləşmək; bir kütlənin içərisinə daxil olmaq. Camaata qatılıb getdi. Mal mala qatıldı
f.sif. Əlavə edilmiş, daxil edilmiş, qarışdırılmış. Su qatılmış süd. Şəkər qatılmış xəmir. – [Ömər koxa] buğlanan çaya, bal qatılmış qaymağa, motal pe
is. Qatma, qarışdırma, qatışdırma. ◊ Qatım-qatım qatlamaq – tamamilə əldən salmaq, əzmək. Bir yandan Koroğlu, bir yandan Qırat, az vaxtda dəstəni qatı
is. Eşşəklə madyanın cütləşməsindən törəyən yük heyvanı. Kənd təsərrüfat heyvanlarından at, öküz, qatır, dəvə və sairədən qoşqu qüvvəsi kimi istifadə
is. köhn. Qatır saxlayıb kirə ilə işlədən adam
is. köhn. Qatırçı sənəti. [Hacı Nuru:] Onun da səbəbi var, ondan ötrü ki, sən çox yaxşı qatırçılığa layiqsən
is. bot. Sarı çiçək açan yabanı bitki. Murad yerdən boy atmış uzun bir qatırdırnağı üzdü. İ.Əfəndiyev
is. köhn. Qatır saxlanılan yer, tövlə. Bir nəfər qışqırdı: – Ağanın qatırxanası hər yerdən yaxşıdır, keşiyi də biz özümüz çəkərik
is. bot. Bəzi növlərindən dərman hazırlanan çoxillik bataqlıq bitkisi
is. köhn. Keçmişdə qatırların boynuna taxılan göy şüşə muncuq
“Qatışdırılmaq”dan f.is
“Qatışdırmaq”dan məch
“Qatışdırmaq”dan f.is
bax qarışdırmaq 1-ci mənada. [Gülnisə:] Ana, südlü yaymanı cılxaca süddən bişirim, yoxsa su da qatışdırım? Ə
1. bax qarışıq 1-ci mənada. Bu südün qatışığı var. Bu, xalis buğda unu deyil, qatışıqdır. 2. is. Müxtəlif maddələrin qarışığından ibarət olan xəlitə
“Qatışmaq”dan f.is
bax qarışmaq. Onun sözlərinə qatışma, dilbər; Dəli yola gedər el arasında. Q.Zakir