“Maarifləndirmək”dən f.is
f. Maarif, elm, bilik, mədəniyyət vermək; savadlaşdırmaq. Xalqı maarifləndirmək
“Maariflənmək”dən f.is
qayıd. Elmli olmaq, bilik qazanmaq, mədəniləşmək, savadlanmaq
[ər. maarif və fars. …pərəst] bax maarifçi 1-ci mənada
bax maarifçilik 1-ci mənada
[ər. maarif və fars. …pərvər] bax maarifçi 1-ci mənada. Söz yox, maarifpərvərlərimizdən çoxları tapıla bilər ki, bəzi qəzetləri əvvəlinci nömrəsindən
bax maarifçilik 1-ci mənada. Heyf, səd heyf ki, ittifaqı pozan və ittihadın bünövrəsinə rəxnə yetirən əvvəlcə o kəslər oldu ki, maarifpərvərlik ismini
is. [ər.] Əmək, iş əvəzində alınan pul, haqq; aylıq, donluq, məvacib. Maaş almaq. Maaş cədvəli. – [Mirzə Səfərin] iyirmi beş manat da maaşı vardı
sif. 1. Maaş alan, maaşla olan; donluqlu, məvacibli. Maaşlı iş. 2. məc. Maaşı çox olan, yaxşı maaş verilən, əmək haqqı böyük olan
is. [ər.] köhn. Bir məbləğin, bir hesabın qalığı, qalan hissəsi. [Əhməd:] Axtar, gör bir üç manat tapa bilərsənmi? Mabaqisi sonra da çata bilər
is. [ər.] köhn. Ara, aralıq; orta, ortalıq. …Məişət ilə məktəbin mabeynində əsla ittifaq və saziş yoxdur
is. [ər.] köhn. Ard, dal, davam. Bir gecəlik söhbətin min gecə mabədi var. (Ata. sözü). [Mehdi bəy:] Cümə axşamı bugünkü kefin mabədi bizdədir
is. [ər.] köhn. Yarımay, hilal
is. Kotan dəstəsi. …Qara kəlim qarğıyar; Kotan macı tutana. (Bayatı)
is. [ər.] İmkan, fürsət, vaxt. Macalı olmamaq. Macal tapmaq. – Gərək elə eləyək ki, [Koroğlu] macal tapa bilməsin
sif. Macalı olmayan, başı qarışıq, vaxtı, imkanı olmayan. Macalsız adam
is. Macalı olmama, vaxtı olmama
Macarıstanın əsas əhalisini təşkil edən və dil cəhətdən fin-uqor qrupuna daxil olan xalq və bu xalqa mənsub adam
sif. və zərf Macar dilində. Macarca dərslik. Macarca danışmaq
is. [ər.] 1. Başa gələn həyəcanlı hadisə; qəziyyə, sərgüzəşt. Onun başına böyük macəralar gəlmişdir. – Nabat zənn edirdi ki, Şəkərəli bir şey bilmir v
sif. və is. Macəra (2-ci mənada) sevən, macəra axtaran, macəra düzəldən adam; avantüraçı. [Fəxrəddin:] Mənə Bağdada yola düşdüyüm zaman Bağdadın cadug
is. Macəra sevmə, macəraya meyil; avantüraçılıq
is. dan. Öpüş, öpmə. [Təlxək əcinnə:] …Barı heç olmasa o şirin dodaqlarından mənə bir maç ver. Ə.Haqverdiyev
is. məh. Lobyanın və s. sarmaşan bitkilərin sarınması üçün yerə sancılan ağac
is. 1. Qoyun və başqa heyvanların dirsəkdən aşağı bilək hissəsi. Maça əti. Maça bozbaşı. 2. İri aşıq, böyük aşıq (bax aşıq2 1-ci mənada)
is. Maça ilə oynanılan uşaq oyunu; aşıq-aşıq. Uşaqlar maça-maça oynayırlar
1. zərf Marçıltı ilə, marçıltı səsi çıxararaq, marçamarçla. Maçamaç öpmək. 2. is. Bir-birini öpmə (çoxları haqqında)
bağl. [ər.] Cümlənin əvvəlində gəlib, məzmununda güzəşt olmayan cümləyə güzəştlik xüsusiyyəti verir – bu səbəbə görə ki, buna görə ki (çox vaxt “ki” b
[fr.] Fransada, 1917-ci il inqilabından qabaq isə Rusiyada və bəzi başqa ölkələrdə: ərli qadına (adətən familiyasına qoşularaq) müraciət edilərkən işl
[coğr. addan] Adətən alt paltarlıq, sıx ağ pambıq parça. // Həmin parçadan tikilmiş. Madapolam köynək
sif. [ər.] Ən istəkli, ən əziz; arxa, ümidgah (övlad haqqında). [Qarı:] …Ay xanım, madar bir qızım var
is. [ər.] 1. Rəsmi bir sənəddə, siyahıda, lüğətdə və s.-də müstəqil bölgü; bənd, paraqraf. Cinayət kodeksinin beşinci maddəsi
is. [ər.] 1. Təbiətdəki fiziki cisimlərin əsasını təşkil edən şey. Qida maddələri. Zəhərləyici maddələr
zərf [ər. maddə və fars. …bə…] Maddə-maddə, bəndbəbənd; maddələr üzrə. Qərarı maddəbəmaddə müzakirə etmək
sif. [ər.] 1. Şüurdan asılı olmayaraq mövcud olan; cismani, fiziki. Maddi varlıq. Maddi aləm. // Maddəyə aid olan
“Maddiləşmək”dən f.is
f. Maddi şəkil almaq, konkret şəkil almaq
is. Maddədən ibarət olma, maddi şeyin xassəsi (mənəvilik ziddi). // Şüurdan asılı olmayaraq mövcud olma; cismanilik
is. [ər.] klas. Maddi, cismani şeylər (mənəviyyat əksi)
[coğr. addan] Tünd üzüm şərabı növü
is. [fars.] klas. Ana. Madərləriniz etdi sizə mehrü məhəbbət; Ağuşi-şəfəqqətdə sizi bəslədi rahət. M
is. tar. Qadın qohumluğu xəttinə əsaslanan və qadının hakim olduğu qəbilə qruplarından ibarət ibtidai icma quruluşu forması; matriarxat
[fr.] Fransada, 1917-ci il inqilabından qabaq isə Rusiyada və bəzi başqa ölkələrdə: adətən kübar qızların, yaxud subay qadınların adlarına qoşulan söz
[ital.] Katoliklərdə: İsanın anası sayılan Məryəmə verilən ad, habelə onun heykəli və ya şəkli
is. [fars.] Dişi at. Boğaz madyan. – Tağı əmi … atları suvarmağa göndərəndə, mənə də boz madyana minməyə izin verdi
is. Macarların özlərinə verdikləri ad
[ital.] Bəstəkara, dirijora və ya başqa görkəmli incəsənət xadiminə hörmət üçün verilən ad
[ər.] köhn. Başqa, əlavə. Bunlardan maəda, Vaqifin … yazdığı müxəmməsin məali-pürməzmunu həmişə doğruluq üzrə qalıb… F