sif. Kütlələrin mədəni tələbatına xidmət edən, xalqın mədəniyyətini artırmaq məqsədilə görülən. Mədənikütləvi tədbirlər
“Mədəniləşdirilmək” dən f.is
məch. Mədəni hala salınmaq, mədəni edilmək
“Mədəniləşdirmək” dən f.is
f. Mədəni hala salmaq, mədəni etmək
“Mədəniləşmək”dən f.is
f. Mədəni şəklə düşmək, mədəni olmaq
is. Mədəniyyətin səviyyəsi, dərəcəsi
is. [ər.] 1. İnsan cəmiyyətinin istehsal sahəsində, ictimai və mənəvi həyatda əldə etdiyi nailiyyətlərin məcmusu
bax mədəni 1-ci mənada. Onlar mədəniyyətli adamlardır. C.Məmmədquluzadə
sif. 1. Mədəniyyətin aşağı səviyyəsində olan (duran), mədəniyyəti olmayan. 2. Mədəniyyətdən uzaq; qeyri-mədəni, kobud, qaba
is. Mədəniyyətin aşağı pilləsində olma; gerilik, qeyri-mədənilik, mədəniyyətdən uzaqlıq, kobudluq, qabalıq; qeyri-mədəni hərəkət
is. [ər.] klas. Qəbir, məzar. [Rəmzi:] Kefinə, bax, sanki bu dünya nədir? Məskəni olmuş ulu xaqanların; Mədfənidir qorxulu sultanların
is. [ər.] 1. Həddindən artıq şişirdilmiş tərif; tərifləmə, vəsf. Nemət əl çəkmədi, ondan üz döndərən xanımı izləyə-izləyə … mədhində davam etdi
is. [ər.] ədəb. Birini mədh etmək, tərifləmək məqsədilə yazılmış şeir; mədhnamə, mədh
bax məddah
is. bax məddahlıq
is. [ər. mədh və fars. …namə] Bir şəxsi və ya şeyi tərif etmək məqsədilə yazılmış şeir; mədhiyyə. …Osmanlı ədiblərindən Xocazadə Məhəmməd Übeydulla bə
is. [ər.] klas. Müqəddimə, giriş
is. [ər.] Dini məktəb, ruhani məktəbi. Təzəpirdə bir yaxşı məscidi-ali; Yanında mədrəsədən ötrü hücrələr varmış
is. [ər. müəttəl] 1. Gözləmə, intizar. Elə kəndlilər bu sözün məəttəli idi(lər). Qantəmir. [Vahid:] Elə bil anam bu suala məəttəl imiş
is. dan. Çatışmayan bir şeyə görə yubanma, məəttəl olma, iş görə bilməmə; məəttəllik. Nə cavab verim? Məəttəlçilikdir
bax məəttəlçilik. Şəhərimizin bu çağacan notariusu yoxdur, ona binaən çox məəttəllik çəkirdik. “Əkinçi”
is. [ər.] Bir şey haqqında məntiqi cəhətdən formalaşmış ümumi fikir; anlayış. Dəyər məfhumu. Sinif məfhumu
[ər.] bax ideologiya. Burjua məfkurəsi. – Dünya məfkurə mübarizəsində çalxanır. S.Vurğun
bax ideyalı. [Qadın ovçuya:] Nə yaman məfkurəli adamsan. H.Seyidbəyli
bax ideyalılıq
bax ideyasız
bax ideyasızlıq
[ər.] bax ideoloji. Məfkurəvi mübarizə
is. [ər.] Yorğan-döşək, xalçapalaz və s. şeyləri qablamaq üçün palaz kimi toxunmuş dördkünc çuval, kisə
is. [ər.] Oynaq, bənd, buğum
is. [ər.] Nazik və ya qalın ip şəklində olan metal məmulat. Mis məftil. Polad məftil. Tikanlı məftil (üzərində tikanlar olan məftil)
sif. [ər.] Vurğun, özünü unudacaq dərəcədə vurulmuş, eşqə giriftar. Kamran gözlərini Səidə xanıma zillədi, nə isə çox məftun baxışlarla onu süzməyə ba
zərf Məftun olmuş kimi; vurğuncasına, heyrancasına, sehrlənmiş kimi. Məftuncasına baxmaq
sif. Öz gözəlliyi ilə məftun edən; valehedici, heyranedici. Məftunedici gözəllik. Məftunedici mənzərə
is. klas. Məftunluq. …Bir qismi də qara gözlərə, qara qıvırcıq saçlara, açıq-buğdayı rəngə daha ziyada məftuniyyət göstərir
f. Məftun olmaq, heyran qalmaq, valeh olmaq. Yürüyür dağ aşağı orda çoban da dərəyə; İştə məftunlaşır insan bu gözəl mənzərəyə
is. Məftun olmuş adamın halı; vurğunluq, valehlik, heyranlıq. Dilara məftunluq içərisində məktəbdən gələn səsləri dinləməyə başladı
[fars.] 1. əd. Sual məqamında işlənib, şübhə, inamsızlıq və ya təəccüb bildirir: olmaya, bəs, yoxsa (bəzən “ki” bağlayıcısı ilə işlədilir)
[ər.] bax məğmun. Canım aldın mey üçün, saqi, içirdin mənə qan; Dad əlindən ki, məni al ilə məğbun eylədin
is. [ər.] Qarışıqlıq, araqarışma, dava-dalaş, hay-küy. □ Məğlətə salmaq – ara qarışdırmaq, qarışıqlıq salmaq, hay-küy qoparmaq, dava-dalaş salmaq
sif. [ər.] Müharibədə, yarışda, müsabiqədə, mübahisədə və s.-də məğlub olmuş, basılmış (qalib əksi). □ Məğlub etmək – müharibədə, yarışda, mübahisədə
sif. Məğlubiyyət bilməyən, məğlub olunmaz; basılmaz, yenilməz, çox güclü, həmişə qalib gələn. Məğlubedilməz ordu
is. Məğlubiyyət bilməmə, məğlub edilə bilməmə, həmişə qalib gəlmə, basılmazlıq, yenilməzlik
is. [ər.] Məğlub olma, basılma (qalibiyyət əksi). Çarizm və qara irtica meydan sulasa da, müvəqqəti məğlubiyyət inqilabçıları ruhdan salmadı
bax məğlubiyyət
sif. [ər.] 1. Aldanmış, zərər çəkmiş, uduzmuş, gözlədiyi şeydən əli çıxmış, məhrum olmuş. Böyük özünü aldanmış saydığı kimi, Məhərrəm də özünü məğmun
is. 1. Zərər çəkmiş, uduzmuş, aldanmış, bir şeydən məhrum olmuş adamın halı. 2. Acizlik, bacarıqsızlıq
is. [ər.] Günbatan, qərb (məşriq əksi). // Şərqə müqabil cəhət. Sübhə az qalıb və ay da məğrib tərəfə yaxınlaşıb batmağa hazırlaşır