is. Ney çalan musiqiçi
is. [fars.] klas. Qamışlıq, çoxlu qamış bitən yer. Üz qoyuram gah neyistanlara; Bir sürü aslan görürəm, qorxmuram
[ing.] Süni lif növü, habelə lifdən toxunmuş parça. // Belə lifdən toxunmuş. Neylon kofta. Neylon paltar
[yun.] Sinir sisteminə aid mürəkkəb sözlərin tərkib hissəsi; məs.: nevralgiya, nevropotologiya, nevropsixologiya və s
is. [yun.] Sinir sisteminin əsas funksional və quruluş vahidi
bax niysan. Biri nökər, biri ağa; Göydən yerə neysan yağa. Aşıq Əli. Dağa qalxır dumanlar; Tez-tez yağır neysanlar
[lat. neuter – nə o, nə bu] 1. kim. Nə turşu, nə qələvi reaksiyası verməyən. Neytral məhlul. 2. xüs. Orqanizmə nə müsbət, nə də mənfi təsir edən (madd
is. və sif. kim. Neytral edən, neytral hala salan, neytrallaşdıran (bax neytral)
kim. “Neytrallaşdırmaq” dan f.is
f. kim. Məhlulun turşu xassəsini qələvi, qələvi xassəsini isə turşu vasitəsilə yox etmək
“Neytrallaşmaq”dan f.is
f. kim. fiz. Neytral hala keçmək, neytral olmaq (bax neytral)
[lat. neutum – nə o, nə bu] Atomun nüvəsinin tərkibinə daxil olan elektrik yükündən məhrum hissəcik
bağl. Sadə cümlələrdə həmcins üzvləri, mürəkkəb cümlələrdə isə onun tərkibinə daxil olan cümlələri bir-birinə bağlayır (əsasən təkrar edilərək işlədil
1. sual əvəz. Bu və ya digər əşyanı, vəziyyəti, halı, hadisəni müəyyənləşdirmək üçün sual məqamında işlədilir
[fars.] dan. bax məbadə. [Dəşgüvar:] Gərək siz evləri gəzib, taza anadan olan oğlan uşaqlarını oğurlayıb öldürəsiz
is. [ər.] klas. Bitki
is. [ər. “nəbat” söz. cəmi] 1. Bitki, bitki aləmi. Səbr ilə verir zəmin nəbatat. Xətayi. …Nə olardı insan da bu nəbatat kimi, qış daxil olanda yuxuya
bax botanik
[ər. nəbatat və fars. …şünas] bax nəbatatçı
sif. [ər.] 1. Nəbata aid olan, bitkidən alınan, bitki mənşəli. 2. Nəbat (bitki) şəklində olan. Nəbati ornament
is. [ər.] klas. Peyğəmbər. Ya nəbi, lütfün Füzulidən kəm etmə… Füzuli
is. [ər.] 1. Ürəyin fəaliyyəti nəticəsində arteriya (qan damarları) divarlarının ritmik vurması (adətən biləyin yuxarı hissəsində duyulur)
is. [ər.] Nəciblik, əsillilik, təmiz bir nəslə mənsubiyyət, soyluluq. [Naçalnik:] Oğlan, sözünü de, nəcabətini isbat eləmək qoy sonraya qalsın? M
sif. Təmiz və əsil bir nəslə mənsub olan; soylu, əsilli, əsilli-nəsəbli, adlısanlı. Nəcabətli adam. – [Leyli:] İbn-Salam, sən nəcabətlisən, uca ruhlus
klas. bax nicat. Ey mənşəyi-cövhəri-həyatım; Xoşnudluğundadır mənim nəcatım! Füzuli. …Min il yuxuda olan camaat hökumətin əsarət zəncirini qırıb, özlə
is. [ər.] köhn. Dülgər, xarrat
is. köhn. Dülgərlik, xarratlıq
sif. [ər.] 1. Nəcabəti, əsli olan; əsilli, soylu, nəcabətli. [Heydər bəy:] Amma sizə lazımdır ki, bizim kimi nəcib kimsənələrə bir çörək yolu göstərəs
sif. [ər. nəcib və fars. …anə] Nəciblərə məxsus, nəcib adamlar kimi. Nəcibanə sifət. Nəcibanə təbiət
bax nəcibanə
“Nəcibləşmək”dən f.is
f. Nəcib olmaq, incələşmək, zərifləşmək, qəşəngləşmək
is. 1. Nəcabət, əsillilik, alicənablıq. …Mən Bahadırın nəcibliyinə, kamalına ümid bağlayıb, yəqin edirdim, birlikdə çarə tapıla
əvəz. Birinin sənətini, peşəsini, məşğuliyyətini bilmək üçün sual məqamında işlədilən söz. Bir qız tanıyırdım
[ər.] 1. is. Peşmanlıq, peşman olma. Əyyaşlığın sonu yorğunluq və nədamət, səfalətin – heçlik və fəlakətdir… A
əvəz. Nə üçün, nə səbəbə, nəyə görə, niyə? Nədən saralıbsan sən də mən kimi; Nədir dərdin, ey biçarə şamama? M
zərf Nə səbəbə görə isə, nəyə görə isə. [Kərim baba:] Hətta qurdu nişan alıb vurmaq istədim. Nədənsə fikrimdən vaz keçdim
is. [ər.] köhn. 1. Sirdaş, yaxın adam, dost, həmsöhbət, həmməclis. Gördü ki, gəlir nədimi-kamil. Füzuli
[ər. nədimət] köhn. “Nədim”in qadın cinsi (bax nədim 2-ci mənada). [Mirzə:] Həmin Kərbəlayı Kazımın arvadı on ildir ki, hacının evində işləyir, özü də
is. [ər.] klas. Xeyir, fayda, mənfəət. [İzzət:] Görək Xudayar bəynən sənin nə alıbverəcəyin var? Katdadı özünə katdadı
sif. [ər. nəf və fars. …bərdar] köhn. Xeyir görən, faydalanan, mənfəət götürən. □ Nəfbərdar olmaq – fayda götürmək, xeyir görmək, faydalanmaq
is. [ər.] 1. Bir tək adam; kimsə, şəxs, fərd, kəs. …Tək bircə nəfərin də fikrinə gəlmir ki, dünyada yaşamaq ibarət deyil ondan ki, səhər dükana gedib,
Adətən saylara qoşularaq şeyin neçə nəfərə, neçə şəxsə məxsus, ya aid olduğunu göstərir, məsələn: üç nəfərlik yer tutmaq
is. [ər.] 1. Ciyərlə havanı içəri alıb buraxma (insan və heyvanlarda oksigen udub karbon qazı buraxma prosesi)
zərf Çox yaxın, lap yaxın, üz-üzə. Nəfəs-nəfəsə oturmaq. – Hey çalırlar, oxuyurlar nəfəs-nəfəsə; Mənsə baxıb ürəyimdə həsəd çəkirəm
is. Ciyərlə havanın içəri alınması. Nəfəsalma prosesi
sif. mus. Nəfəslə çalınan. Nəfəsli musiqi alətləri (ney, klarnet və s.). Dəniz sahilində nəfəsli hərbi orkestrin çaldığı adı şairanə valsın sədaları g
is. Otağın havasını dəyişdirmək üçün pəncərədə kiçik göz. Pəncərənin nəfəsliyini açmaq. // məh. Kiçik pəncərə
sif. və zərf 1. Haldan düşmüş, cansız. Nəfəssiz düşüb qaldı. – Dinlədilər yolu bir az nəfəssiz; Qaldılar bir qədər səmirsiz, səssiz