Толковый словарь азербайджанского языка

  • REABİLİTÁSİYA

    is. [lat.] 1. Təmizəçıxarılma. 2. Hüquqların bərpası. 3. Xəstəlik keçirmiş şəxslərin sağlamlığının və əmək fəaliyyətinin bərpası üçün tədbirlər komple

    Полностью »
  • REAGENT

    [lat. re… – əks və agens – edən] Kimyəvi reaksiyada iştirak edən maddə; reaktiv

    Полностью »
  • REÁKSİYA

    [lat. re… – əks və actio – hərəkət] 1. Hər hansı bir təsirə cavab olaraq əmələ gələn təsir. // fiziol

    Полностью »
  • REAKTİV₁

    [lat. re… – əks və activus – fəal] kim. Başqa maddə ilə birləşəndə xüsusi reaksiya əmələ gətirən və bununla da bu maddənin həmin tərkibdə olub-olmadığ

    Полностью »
  • REAKTİV₂

    sif. [lat. re… – əks və activus – fəal] fiz. Qaz, buxar və s.-nin yaratdığı qüvvədən istifadə edən, həmin qüvvəyə əsaslanan

    Полностью »
  • REÁKTOR

    [lat.] Arasıkəsilməz və tənzim edilə bilən atom enerjisi almaq üçün qurğular sistemi (bu, atom nüvələrinin bölünməsinin zəncirvari reaksiyasından isti

    Полностью »
  • REÁL

    sif. [lat. realis] 1. Xəyalda deyil, həqiqətdə mövcud olan; həqiqi, gerçək. Real həyat. Real varlıq. Real şey

    Полностью »
  • REALİST

    [lat.] 1. Real düşünən, öz işində, fəaliyyətində real varlığın şəraitini nəzərə alan və buna uyğun hərəkət edən adam

    Полностью »
  • REALİZƏ

    [lat.] Satma, satılma; satıb pula çevirmə, satılıb pula çevrilmə. İstehsal olunan məhsulun realizəsi

    Полностью »
  • REALİ́ZM

    [lat. realis – maddi, həqiqi] 1. Həqiqi vəziyyəti, şəraiti, imkanları və qüvvələrin nisbətini dərketmə bacarığı

    Полностью »
  • REALLAŞDIRILMA

    “Reallaşdırılmaq”dan f.is

    Полностью »
  • REALLAŞDIRILMAQ

    məch. Həyata keçirilmək. // Həyata keçirilmək üçün şərait yaradılmaq

    Полностью »
  • REALLAŞDIRMA

    “Reallaşdırmaq”dan f.is

    Полностью »
  • REALLAŞDIRMAQ

    f. Həyata keçirmək, gerçəkləşdirmək. // Həyata keçmək üçün şərait yaratmaq

    Полностью »
  • REALLAŞMA

    “Reallaşmaq”dan f.is

    Полностью »
  • REALLAŞMAQ

    f. Həyata keçmək, həyata keçirilmək, real bir şəkil almaq; gerçəkləşmək. // Həyata keçirilmək üçün şərait yaranmaq

    Полностью »
  • REALLIQ

    is. 1. Obyektiv mövcud olan varlıq; gerçəklik, həqiqilik. 2. Real olma, həqiqilik, həyatilik. Siyasətin reallığı

    Полностью »
  • REALNİ

    [rus., əsli lat.] : realni məktəb – 1917-ci il inqilabından əvvəlki Rusiyada: tədris planında təbii və dəqiq elmlərə çox yer verilən, qədim dillər keç

    Полностью »
  • REANİMÁSİYA

    is. [lat.] Klinik ölüm vəziyyətində olan insanın canlanmasına yönəlmiş bədbəxt hadisə, xəstəlik nəticəsində həyat əlamətli orqanların qəflətən itirilm

    Полностью »
  • REBUS

    is. [lat.] Fiqurlar, işarələr və rəsmlər vasitəsilə düzəldilən tapmaca

    Полностью »
  • REÇİTATİV

    [ital. recitatio] mus. İntonasiya və ritm cəhətdən ifadəli nitqə yaxın olan vokal musiqi əsər forması; hava ilə deyilən deklamasiya

    Полностью »
  • REDÁKSİYA

    [lat. redaction – qaydaya, səliqəyə salma] 1. Mətni işləmə və düzəltmə, redaktə etmə. Protokolun son redaksiyası

    Полностью »
  • REDAKTƏ

    is. [lat.] bax redaksiya 1-ci mənada. Yaxşı bir şerimi redaktə vaxtı; “Hələ qalsın!” – deyə qoydu kənara

    Полностью »
  • REDÁKTOR

    [lat.] 1. Hər hansı bir işi (kitabı, qəzeti, jurnalı və s.) redaktə edən adam (bax redaktə). Əsərin redaktoru

    Полностью »
  • REDAKTORLUQ

    is. Redaktorun fəaliyyəti, işi, vəzifəsi. Sabirin “Nizədar” imzası ilə çap etdirdiyi satiralarının hamısı 1934-cü ildə yazıçı Seyid Hüseynin redaktorl

    Полностью »
  • REDÚKSİYA

    [lat. reducere – qaytarmaq, geri çəkmək] 1. xüs. Mürəkkəb haldan sadə hala keçmə, bir şeyin bu və ya başqa cəhətdən azalması, zəifləməsi

    Полностью »
  • REDÚKTOR

    is. [lat.] Maşının təkərləri hərəkətə gətirən hissəsi

    Полностью »
  • REDÚT

    is. [fr.] Müdafiə üçün kvadrat, düzbucaqlı və ya çoxbucaqlı formasında düzəldilmiş qapalı səhra istehkam tikilisi

    Полностью »
  • REFERÁT

    [lat. referre – məruzə etmək, məlumat vermək] 1. Elmi əsərin, oxunmuş kitabın və s. şifahi və ya yazılı qısa məzmunu, xülasəsi

    Полностью »
  • REFERATİV

    sif. [lat.] Kitab, məqalə və s.-nin məzmununu qısa referat şəklində ifadə edən. Referativ jurnal

    Полностью »
  • REFERÉNDUM

    [lat. referendum – məlumat verilməli] Xüsusi əhəmiyyətli dövlət məsələlərinin həlli üçün ümumxalq sorğusu, ümumi rəy sorğusu

    Полностью »
  • REFERENSİYA

    is. Firma və ya müəssisənin alım-ödəmə qabiliyyətinin şəhadətlik zəmanəti

    Полностью »
  • REFERENT

    [lat. referentis – məlumat verən] Bir idarədə, təşkilatda müəyyən məsələlər üzrə məlumat və məsləhət verən vəzifəli şəxs

    Полностью »
  • REFLEKS

    [lat. reflexus – inikas, əksetmə] 1. fiziol. Canlı orqanizmin qıcıqlanmaya, təsirə qarşı əsəb reaksiyası

    Полностью »
  • REFLEKSİV

    sif. [lat.] Qeyrişüuri, mexaniki, şüursuz, refleks nəticəsində olaraq (bax refleks 1-ci mənada). Refleksiv (reflektiv) hərəkət

    Полностью »
  • REFLEKTİV

    sif. [lat.] Qeyrişüuri, mexaniki, şüursuz, refleks nəticəsində olaraq (bax refleks 1-ci mənada). Refleksiv (reflektiv) hərəkət

    Полностью »
  • REFLÉKTOR

    [lat. reflektor – inikas etmək, əks etmək] 1. İşıq mənbəyindən çıxan şüaları əks etdirən. Lampanın reflektoru

    Полностью »
  • REFLEKTÓR

    sif. [lat.] fiziol. Qeyri-şüuri, mexaniki. Reflektor hərəkət

    Полностью »
  • REFLEKTORLU

    sif. Reflektoru olan, reflektorla təchiz edilmiş. Reflektorlu teleskop

    Полностью »
  • REFORMÁSİYA

    [lat.] tar. XVI əsrdə Qərbi Avropada: kəndlilərin və törəməkdə olan burjuaziyanın feodalizmə qarşı mübarizəsi zəminində ortaya çıxaraq, sonradan katol

    Полностью »
  • REFORMİST

    [lat.] Reformizm tərəfdarı

    Полностью »
  • REFORMİ́ZM

    [lat. reformatio – dəyişmə, dəyişiklik] Fəhlə hərəkatında inqilabi sinfi mübarizənin, sosialist inqilabının və proletar diktaturasının zəruriliyini in

    Полностью »
  • REFRAKTOMÉTR

    [lat. refractio – sınma və metreo – ölçürəm] Müxtəlif cisimlərdə işığın sınma göstəricilərini ölçmək üçün cihaz

    Полностью »
  • REFRİJERÁTOR

    [fr.] 1. Soyuducu maşının, mayenin buxarlandığı və aşağı temperaturun əmələ gəldiyi hissəsi; buxarlandırıcı

    Полностью »
  • REGENT

    [lat. regentis – idarə edən] Padşah əvəzinə ali hakimiyyəti həyata keçirən, dövləti müvəqqəti idarə edən şəxs

    Полностью »
  • REGENTLİK

    is. Padşahın xəstələnməsi, uzun müddət başqa yerdə olması, yaxud həddi-büluğa çatmaması və b. səbəblərə görə monarxiya ölkələrində dövləti bir və ya b

    Полностью »
  • REGİÓN

    is. [lat.] Ərazi, ölkə, rayon

    Полностью »
  • REGİ́STR

    is. [lat.] Siyahı, göstərici

    Полностью »
  • REJİM

    [fr.] 1. Dövlət quruluşu, idarə üsulu. Çar rejimi. Xalq demokratik rejimi. 2. Yaşamaq, işləmək, istirahət etmək, yemək-içmək, yatmaq və s

    Полностью »
  • REJİSSÓR

    [fr. regisseur, lat. rego – idarə edirəm] Teatr və ya kinematoqrafiya quruluşunun bədii rəhbəri; quruluşçu

    Полностью »