is. [fr.] 1. Başın arxasında toplanmış saç tellərindən düzəldilmiş qadın saç düzümü. 2. Yapma saç maskası
is. [ər.] Bədiilik, ahənglilik, gözəllik, emosionallıq. Əsil məharət də bundan ibarətdir ki, ifaçı çaldığı musiqi əsərini yüksək şeriyyətlə mənalandır
is. [fars.] Altı. Dünən beş, bu gün şeş. (Məsəl). // Nərd oyununda. Çahar atdım, şeş gəldi. (Məsəl)
is. Top, tüfəng lüləsinin içindəki halqavari cızıqların hər biri; yiv, xır. Şeşi getmiş tüfəng
is. Nərd oyununun başqa bir adı. Gəl bir şeş-beş oynayaq. – [Şikayətçi:] Nə vaxt [ipək idarəsinə] müdirin yanına gedirsən, görürsən ki, kişi oturub şe
is. [fars.] 1. Altı cür xuşgəbardan (kişmiş, qurağa, albuxara və s.) hazırlanan plov xuruşu. [Xanım:] Qəsdim lap şeşdrəngi xörək etməkdir, abırlı olsu
sif. Dik, sivri. [Vaqif:] Niyə, qulağınız çoxdan şeşədir; Böhtan eşidəndə qızarıb yanar; Doğru söz gələndə pambıq tıxanar
sif. Bığlarının tükləri cod və dik olan. Şeşəbığ kişi. – Hərdənbir poqonlu, şeşəbığ, çəkməsi məhmizli, başıaçıq adamlar çadırdan görünür, yenə səsin i
sif. Dikbuynuz, itibuynuz. Zərrintac xanım, Leyləyi öz nəzərindən rədd etdikcə, yaşı ötən şeşəbuynuz bir öküz kimi hey irəliyə dürtülürdü
“Şeşələmək”dən f.is
f. Dikəltmək, dik saxlamaq, iti tutmaq. Qulaqlarını şeşələmək
“Şeşələnmək”dən f.is
f. Acıqlanmaq, qışqırmaq, sərt söz demək, qabarmaq, xoruzlanmaq. [Sədr:] Bu ixtiyarı sənə kim verib? – deyə o, Xəlilin üstünə şeşələndi
“Şeşələtmək”dən f.is
bax şeşələmək. Şeşələtdi bığlarını; Gözlərin rövşən elədi. Aşıq Ələsgər
is. Lovğalıq, dikbaşlıq, təşəxxüs
sif. İçində şeşi olan, yivli, xırlı. Şeşli lülə
is. [fars.] Altıdilli toppuz – qədim silah. [Dəmirçioğlu:] Mən onun nə qılıncından qorxuram, nə şeşpərindən
is. [fr.] Feodal Fransada zadəgan rütbəsi
[fr. shevrette – çəpiş] Qoyun dərisindən hazırlanmış sevroya oxşar dəri. Qoyun dərilərini … xrom duzu vasitəsilə aşıladıqda ona şevret deyilir
[fr.] Keçi dərisindən hazırlanan yumşaq, zərif dəri növü. // Həmin dəridən tikilmiş. [Cavad] ipək arxalıq, mahud çuxa, boz və qiymətli Buxara dərisind
is. [fr.] Rəsmi geyimin qoluna vurulmuş bucaqşəkilli tikmə
[ing. yer adından] Yüngül, yumşaq, incə xovlu yun və ya yarıyun parça növü. Mağazadan üç metr şevyot aldım
is. [ər.] 1. Məişətdə, işdə və s.-də lazım olan hər hansı bir cisim, maddə, zad, əşya, nəsnə. [Əsgər:] Xanım, sizə yaraşan şeyim çoxdur, ancaq evdədir
dan. bax şey-şüy. Nuşapəri xanım aşpazdan ayrılıb, şey-meyini götürüb getdi. (Nağıl)
is. Hər cür lazımi şeylər, avadanlıq, müxəlləfat və s. [Kərbəlayı Fatma xanım:] Ay qız, hələ tələsmə
sif. [fars.] şair. Dəlicəsinə vurğun, eşq divanəsi, məftun (bəzən “şeyda bülbül” tərkibində işlənir)
is. [fars.] Arvadbaz. Molla şeytan idi, axund şeydabaz; Məşədi, kablayı lotu çıxmışdı. Aşıq Ələsgər
is. Dəlicəsinə vurğunluq, aşiqlik, məftunluq, eşq və məhəbbətdən irəli gəlmiş divanəlik. Şeydalığım oldu aləmə faş; Nifrət qılar oldu yarü yoldaş
is. Atın bərk kişnəməsi. Birdən ayıldım, duydum bir bağırtı; Xəncər bərqi, at şeyhəsi, çığırtı. A.Səhhət
is. [ər.] 1. Ərəbistanda qəbilə və ya əşirət başçısı. Digər şeyxlər və müridlər də gəlib birər-birər [dərvişin] ətrafına toplaşırlar
is. [ər.] Ey şeyx, şeyximiz (şeyxə hörmətlə müraciət). [Hacı Həsən:] Şeyxəna, doğrusu, mən övladdan sarı bədbəxt olmuşam, bir qələtdir eləmişəm
is. [ər.] Müsəlmanların dini işlərinə baxan baş ruhani. Həmin günün axşamı Tiflisdə iqamət edən Zaqafqaziyanın şeyxülislamı rus dilində … bir teleqram
is. Əyri boru şəklində ağzıgen musiqi və ya siqnal aləti. Bayraq çadırdan çıxarıldığı zaman şeypur səsləri ucaldı, atlılar bir kərə qılınclarını qının
sif. Burnunun deşikləri iri və çevrik olan. Şeypurburun adam
is. Şeypur çalan çalğıçı, şeypurla siqnal verən. Musiqi komandasının şeypurçusu
is. [ər.] 1. Dini təsəvvürlərə görə şəri təmsil edən mövhum varlıq; cin, iblis (dini əfsanələrə görə mələklərdən olub, guya Adəm peyğəmbərə səcdə etmə
zərf Bic-bic. Pərşan … gah xəyala gedir, gah da şeytan-şeytan Qaraşa baxaraq pıçıldayırdı. M.İbrahimov
is. Xəbərçi, çuğul, adamsatan. El-oba Nəbini öz gözünün didəsi kimi qoruyub saxlasa da, Sarımsaqoğlu kimi şeytan-şuğul qızıl vədindən ötrü işə girişir
is. bot. İynə kimi tikanları olan bəzək ağacı. Şeytanağacı 20 metr hündürlüyündə, iri və budaqlanan tikanlara malik, qışda yarpağı tökülən ağacdır
zərf Şeytan kimi; iblisanə, xaincəsinə
dan. bax şeytanlıq
is. Dırnağın dibində siyrilmiş dəriciklər
bax şeytandüyünü
is. Çox çətin açıla bilən düyün. İpə lap şeytandüyünü vurmusan
sif. [ər.] Fikri-zikri adamlara pislik etmək, araqarışdırmaq, fitnə-fəsad salmaq, iblislik etməkdən ibarət olan adam haqqında
sif. [ər.] Şeytana xas olan, şeytana layiq olan; şeytancasına, ibliscəsinə. [Yaşlı kişi:] Şeytani fikirlər bir anda başımdan silinib getdi
is. Tətik (odlu silahda). [Vəli Tarverdiyə:] …Əgər ayaq geri qoysan, şeytanını çəkib qarnını tüstü ilə doldurram
is. tib. Kişilərdə adətən yuxuda qeyri-iradi olaraq toxumtökmə hadisəsi. Şeytanı olmaq