“Sınan(ıl)maq”dan f.is
məch. Sınaqdan keçirilmək (çıxarılmaq), yoxlanılmaq, təcrübədən keçirilmək. Adamlar təcrübədə sınanmalıdır
f.sif. Sınaqdan çıxmış, təcrübədən keçirilmiş, yoxlanmış. Döyüşdə sınanmış mərd əsgər kimi; Ellər vəhdətinə səs verək bu gün
sif. Sınayan, bilmək istəyən, imtahanedici, sual ifadə edən. Mahmud … ananın sınayıcı baxışlarının mənasını başa düşdü
“Sındırmaq”dan f.is
f. 1. Bərk bir şeyə vurmaqla, toxundurmaqla, yaxud yerə salmaqla parçalamaq, qırıb tökmək. Stəkanı yerə salıb sındırmaq
“Sınıxmaq”dan f.is
f. Zəifləmək, arıqlamaq, ətini tökmək, üzülmək, ərimək. Kiçikbəyimin … solğun çöhrəsi sınıxmışdı və dərin bir kədər saçırdı
sif. 1. Sınmış halda olan; qırıq. Sınıq dolça. Sınıq boşqab. Sınıq güzgü. Sınıq maşın. – Mirbalayev oturduğu sınıq taburetdən qalxaraq gəzinməyə başla
sif. dan. Yarı sınıq, yarı sökülmüş; köhnəlmiş, yıpranmış, yararsız. Sınıq-salxaq yeşik. Sınıq-salxaq ev
sif. və zərf Sınıq, qırıq (çoxları haqqında). Sınıq-sınıq qablar. Boşqablar sınıq-sınıq olmuşdur
bax sınıq-salxaq. Sınıqsökük divar. Sınıq-sökük daxma. – Yan küçədə sınıq-sökük darvazaya çəkmə şəkilli iri bir lövhə çalınmışdı
is. Çıxmış və ya sınmış sümüyü yerinə sala bilən arahəkimi. Biçarə qolunun ağrısından bitab düşüb, nəhayət, məşəqqətlə özünü sınıqçı Kərbəlayı Piriyə
is. köhn. Sınıqçının işi, peşəsi, sənəti. Sınıqçılıq eləmək
is. 1. Sınıq şeyin halı, qırıqlıq. 2. Sümüklərdə, oynaqlarda, damarlarda küt ağrı; əzginlik, yorğunluq hissi
f. Hüdudlaşdırmaq, məhdudlaşdırmaq
“Sınmaq”dan f.is
f. 1. Bir şeyə bərk toxunaraq parçalanmaq, tikə-tikə olmaq, xırda hissələrə ayrılmaq; qırılmaq, zədələnmək
is. Bir yaşar qoduq (bəzən söyüş yerində işlənir)
is. 1. Yan-yana və ya ard-arda duran adamlar və ya şeylər düzümü; səf, cərgə. Evlər sırası. İki sıra durmaq
is. bax xanazır
“Sıralamaq”dan f.is
f. Sıraya düzmək, sıraya qoymaq, sıra-sıra düzmək, sıra halına gətirmək
“Sıralanmaq”dan f.is
f. Bir-birinin yanınca sıra ilə dal-dala düzülmək, sıra ilə düzülmək. Natiq … sıralanıb baxan uşaqları göstərdi
f.sif. Bir-birinin yanınca sıra ilə düzülmüş. Lakin getdikcə Şirzad, Nəcəf və başqaları susaraq kənddəki səliqəyə, cərgə ilə sıralanmış evlərə, onları
sif. Sıra ilə olan, sıra ilə düzülmüş, sıralanmış. Sıralı dağlar
sif. Sırada olmayan; qaydasız, nizamsız
is. memar. Dirəklər və ya sütunlar üzərində duran tağlar sırası
sif. Rəhbər işdə olmayan, başqalarından fərqlənməyən; adi. Sıravi fəhlə. – Mollayev tək-tək nüfuzlu dostlarına arxalandığı halda, Aslanov saysız-hesab
sif. Xalis, məhz, ancaq, büsbütün. Sırf yalan. Sırf böhtan. – Mən heç vaxt damdandüşmə deməmişəm ki, … hicab yoxdur
is. Qadınların qulaqlarına taxdıqları qızıl, gümüş və s.-dən qayrılmış müxtəlif formalı bəzək; tana. Brilyant sırğa
is. Balaca sırğa, kiçik sırğa. Qızın qulağına sırğacıq taxmaq
is. Qulağın ət halında olan aşağı hissəsi; mərçək
is. Paltara, yorğana və s.-yə atılan iri və möhkəm tikiş. Döşəyin sırığı açılıb. Paltonun sırıqları bilinir
1. sif. Sırıq vurulmuş, sırıq atılmış. Sırıqlı paltar. – [Rəiyyətin] isti-soyuqdan saxlayan motal papağı, bir də döşü sırıqlı, ətəyi büzməli arxalığı
1. “Sırımaq”dan f.is. 2. bax sırıqlı 1-ci mənada. Bu adamlar (şəhərin alverçi, baqqal, tacir, dəllalları) çiyinlərinə güləbətinli sırıma ilə baftalı ç
f. 1. Arasına (içinə) yun, pambıq qoyulmuş mitili və s.-ni iri tikiş ataraq tikmək. Yorğança sırımaq
1. “Sırınmaq”dan f.is. 2. bax sırıqlı 2-ci mənada. Yunis sırınmanı alıb əyninə taxmamış Davud kəndiri belinə bağladı
məch. Sırıq vurulmaq, sırıq atılmaq. Döşək sırınıb qurtardı
is. 1. Qızıl kimi parlayan incə gümüş tel. 2. Əsgəri rütbələri bir-birindən ayırmaq üçün rəsmi paltarların qollarına, boyunlarına və s
“Sırmalamaq”dan f.is
f. Sırma tikmək, sırma ilə bəzəmək. Köynəyi sırmalamaq
sif. Sırması olan, sırma tikilmiş, sırma ilə işlənmiş və ya bəzədilmiş. Sırmalı köynək
is. Axmaqda olan su damcılarının donması nəticəsində əmələ gələn buz lülələri. Daşın kənarı sırsıra bağlamışdır
is. məh. Yamac üstü, uzanan təpəliyin üstü
is. Bel, kürək. Sırtına bir-iki tutarlı dartdı; Qolundan yapışıb, irəli atdı. H.K.Sanılı. Haydı, minib sırtına yel gedişli atların; Yerdə, göydə, dəni
sif. Utanmaz, həyasız, arsız, üzlü; özünü hər yerə soxan, heç şeydən utanmayan. [İsfəndiyar:] Mənim sırtıq adamdan xoşum gəlmir
“Sırtıqlaşmaq”dan f.is
f. Daha da sırtıq olmaq; həyasızlaşmaq, arsızlaşmaq. Uşaq döyüldükcə sırtıqlaşar