“Tündləşmək”dən f.is
f. 1. Rəngi tünd olmaq; tutqunlaşmaq, qəlizləşmək. Abışın rəngi tündləşdi. B.Bayramov. 2. Kəsifləşmək, qəlizləşmək, qatılaşmaq, kəskinləşmək, artmaq
is. 1. Rəngi tünd olan şeyin halı; tünd olma, tutqun olma, tutqunluq. Rəngin tündlüyü. 2. Kəsiflik, qəlizlik, qatılıq, kəskinlik
[fars. tünd və ər. məzac] bax tündxasiyyət(li). Məşədi Qulam ev daxilində çox tündməzac idi. T.Ş.Simurq
bax tündxasiyyət(li)lik. [Köməkçi] Xoruzoğlunun tündməzaclığından və adam döyməyindən bərk çəkinirdi
bax tünd 1-ci mənada
is. Qələbəlik, adam çox olan yer, basabas. Sahənin o biri briqadasının üzvləri də buraya gəldikləri üçün çardağın altında əməlli-başlı tünlük idi
sif. dan. Nazik, zəif. Tünük taxta. Tünük bez
is. dan. Tünük şeyin halı; naziklik. Parçanın tünüklüyü
is. Ağızdan tüpürülən ağız suyu; bəlğəm. ◊ Tüpürcəyi qurumaq məc. – bərk qorxmaq, qorxu keçirmək. Keçəl Həmzənin tüpürcəyi qurudu
is. İçinə tüpürmək üçün qab. Xəstənin ayrıca cib və üz dəsmalı, qabqacağı, tüpürcəkqabı olmalıdır
“Tüpürcəkləmək”dən f.is
f. Tüpürcəyə batırmaq, tüpürcək sürtmək
“Tüpürmək”dən f.is
f. 1. Ağız suyunu, bəlğəmi, tüpürcəyi və s.-ni ağzından rədd etmək, atmaq. Xanlar … ovcuna tüpürüb, lopatkanı torpağa batırdı
is. [ər.] Qəbir, məzar. // Böyük, yaxud müqəddəs sayılan şəxslərin qəbirləri üzərində tikilən və sonradan çox vaxt ziyarətgah olan bina; məqbərə, mavz
is. [ər.] 1. Torpaq. Elə bir ölkədə doğulmuşam ki; Onun türbətinə minnətdaram mən. M.Rahim. // məc. Müqəddəs torpaq
sif. və zərf [ər.] klas. Zərif, incə, füsunkar, məlahətli, qəşəng. Zar ağlar ikən bu rəsmə ol mah; Bir türfə səda eşitdi nagah
zərf [ər.] klas. Göz açıb yumunca, bir göz qırpımında, bir anda, bir an içində, dərhal. Türfətüleyndə cəlladi-mühib belində xəncər, əlində tənab içəri
is. Türkiyənin əsas əhalisini təşkil edən və türk dillərindən birində danışan xalq və bu xalqa mənsub adam
sif. və zərf Türk dilində. Türkcə öyrənmək. Türkcə-rusca lüğət
is. Xalq təbabətinin müalicə üsullarından biri; arahəkimliyi. Evdə Xanpəri, Gülpəri, Fatmanisə yığılıb, uşağın dərdini başa düşməzdilər, olmazın türkə
is. Keçmişdə: xəstəni türkəçarə yolu ilə müalicə edən adam; arahəkimi
sif. dan. Sadədil, sadəlövh, biclik bilməyən, ürəyisadə (bəzən “avam” mənasında işlənir). Türkəsaya qoca
is. Türkəsayaq adamın xasiyyəti; sadədillik, sadəlövhlük, ürəyisadəlik (bəzən “avamlıq” mənasında işlənir)
is. Türkmənistanın əsas əhalisini təşkil edən türkdilli xalq və bu xalqa mənsub adam
sif. və zərf Türkmən dilində. Türkməncə dərs kitabı. Türkməncə danışmaq
is. Türk dillərini və ədəbiyyatlarını, folklorunu öyrənən elmlərin bir yerdə adı
sif. Türkologiyaya aid olan, türkologiya ilə əlaqədar olan
is. Türkologiya mütəxəssisi
is. klas. Mahnı, nəğmə, şərqi. O yerdə ki quşlar oxur, söylənilən türkülər; Andırır ki, o torpağın zəngin təbiəti var
is. 1. Yanan bir şeydən havaya qalxan dumanaoxşar qazvari kəsif zərrəciklər. Papiros tüstüsü. Qara tüstü
“Tüstüləmək”dən f.is
f. 1. Tüstü vermək, çoxlu tüstü buraxmaq, tüstüsü çıxmaq. Yenə trubka tüstülədi… M.İbrahimov. Nə tüstüləyib gedən qatarlar, nə sürətlə ötən maşınlar b
“Tüstüləndirmək”dən f.is
f. Papiros, qəlyan və s. çəkərkən tüstü buraxmaq, tüstü ilə doldurmaq (bir yeri). Otağı yaman tüstüləndiriblər
“Tüstülənmək”dən f.is
f. Tüstü buraxmaq, tüstüsü çıxmaq, tüstülənmək. Kəndçi də söylənir: – Ədalət hanı? Yanıb tüstülənir ağac qəlyanı
“Tüstülətmək”dən f.is
f. Tüstülənməsinə səbəb olmaq, tüstü çıxmasına kömək etmək; tüstüləndirmək, tüstüləmək. Qoca bağban… qaşqabağını turşudub, demisini çəkdi və tüstülətd
sif. 1. Tüstü verən, tüstüsü çıxan. Tüstülü ocaq. 2. Tüstü basmış, tüstü dolmuş, tüstü qaplamış, tüstü ilə dolu
sif. 1. Tüstüsü olmayan, tüstü çıxmayan, yanarkən tüstü verməyən. Tüstüsüz barıt. 2. İçərisindən tüstü çıxmayan; yanmayan
is. Qarğıdan və s.-dən qayrılmış nəfəsli xalq musiqi aləti. Tütək çalmaq. – Çoban anar səni, tütəyi sızlar; Ellər toy eləməz, yolunu gözlər
is. Tütək çalan musiqiçi
“Tütmək”dən f.is
f. Yanmaq, tüstüsü çıxmaq. Orda-burda ocaq tütür, evlər çıraq yandırır; Uçan durna, sönən qürub nağılları andırır
is. 1. Yarpaqlarında nikotin olan quşüzümü ailəsindən ot-bitki. Tütün zəmisi. Tütün yığımı. – Ağacların qalın gövdələri arasından yaşıl tütün plantasi