“Topuqlamaq”dan f.is
f. Arxadan qovub çatmaq; haqlamaq. Camışlar evdən uzaqlaşan kimi [uşaq] camışları topuqladı. S.Rəhimov
sif. : topuqlu başmaq köhn. – uzunboğaz ayaqqabı, boğazlı çəkmə. [Sara xanım:] Bəlkə sən qurşağa, topuqlu başmağa, yun papağa, büzməli arxalığa etiraz
bax toppuş. Cavan ana yenə də qırmızıpaltarlı, qıvrımsaçlı, topuş qızını atıb-tutur, …uşağı güldürür, danışdırırdı
is. 1. Balıq, quş və s. tutmaq üçün ipdən çarpaz toxunaraq bərabər məsafələrdə düyünlə bərkidilmiş alət
is. zool. Əsasən səhralarda və çəmənliklərdə yaşayan sərçəkimilər dəstəsindən oxuyan quş. Qəhqəhə başladı qızılgöz kəklik; Torağay oxudu qalxa-qalxa d
is. 1. Səhər hava işıqlanan və ya axşam hava qaralmağa başlayan vaxt; alaqaranlıq. Axşam toranı. – [Kazım] səhər toranında meşəyə girdi
“Toranlaşmaq”dan f.is
f. 1. Axşamüstü hava qaralmağa, qaranlıq düşməyə başlamaq, toran qovuşmaq (düşmək, çəkmək). 2. məc. Gözü qaralmaq, gözləri dumanlanmaq
is. Toran vaxtı (bax toran 1-ci mənada). Səhər toranlığı. – [Ağasəfər] axşam toranlığında çox qəribə görünən, alyaşıl ipək geyimli arvadlara sarı baxı
is. 1. Balaca kisə. [Gülnisə:] Ana, düyü torbası haradadır? Ə.Haqverdiyev. [Qəhrəman:] Özümü pulemyot qoyulan, torpaq doldurulmuş torbanın arxasına yı
is. Kiçik torba, balaca torba; kisəcik
“Torbalamaq”dan f.is
f. Dayanacaqlarda yemləmək üçün minik və ya yük heyvanının başına torba salmaq. Atı torbalamaq
sif. Torbası olan, kisəli; əlində torba, kisə olduğu halda. Biləklər çirməkli, döşlər önlüklü; Hamısı torbalı, hamısı yüklü
is. Torla balıq tutan adam. Bir torçu vardı, həmişə dəryadan balıq tutardı. (Nağıl)
is. Torçunun işi, peşəsi; balıqçılıq
is. [isp.] Korridada öküz döyüşünün iştirakçısı
[alm.] Çürümüş bataqlıq bitkiləri qalıqlarından əmələ gələn bərk kütlə (yanacaq, gübrə kimi və müxtəlif texniki məqsədlərlə istifadə olunur)
sif. Torf olan. Torflu sahə. // Tərkibində torf olan. Torflu torpaq. Torflu gübrə
is. Torf yatağı, torflu bataqlıq, torflu yer. Torfluqdan istifadə etmək
is. [ing.] İngiltərədə mühafizəkar siyasi partiya
is. Qara, qırmızımtıl, qonur rəngli mineral
“Torlamaq”dan f.is
f. Tor çəkmək, tor vurmaq, torla qapamaq. Pəncərəni torlamaq
“Torlanmaq”dan f.is
məch. Tor çəkilmək, torla örtülmək. Pəncərələr torlanmışdır
sif. 1. Tor çəkilmiş, torla örtülmüş, tor pərdə asılmış. Torlu pəncərə. 2. Tordan düzəldilmiş, tor çəkilmiş, yaxud tor kimi materialdan düzəldilmiş, t
[yun.] Hər hansı bir maşının hərəkətini dayandırmaq və ya sürətini azaltmaq üçün qurğu. Traktorun tormozu
is. xüs. Qazıma qurğusunda tormozu idarə edən fəhlə. Gənc tormozçu kənarda; Qəzetləri yoxlayır. İ.Səfərli
“Tormozlamaq”dan f.is
f. Tormoz vasitəsilə maşını dayandırmaq və ya sürətini azaltmaq. [Ağa Saleh:] Adə Musa bəy, qoyma, qoyma
1. “Tormozlanmaq”dan f.is. 2. is. fiziol. Qıcıqlandırıcı amilin davamlı təsiri nəticəsində orqanizm toxumalarında qıcıqlanmanın zəifləməsi və ya dayan
məch. 1. Tormoz vasitəsilə dayandırılmaq və ya sürəti azaldılmaq. Tormoz pedalını basdıqda təkərlərin dördü də tormozlanır
[ital.] tex. Metal, ağac və s. materialları yonmaq üçün dəzgah; tokar dəzgahı. Bakıdakı mexaniki zavodlarda təsadüf oluna bilən son sistemli torna, de
is. Torna dəzgahında işləyən fəhlə; tokar. Tornaçılar briqadası
is. Tornaçı peşəsi: tokarlıq
is. Dəniz, çay və göllərdə buz parçaları yığını
is. 1. Planetimizin bitki aləminin inkişaf etdiyi üst qatı. Yer qabığının istilik, rütubət, hava və orqanizmlərin fəaliyyəti təsiri altında dəyişmiş ü
sif. Torpağın altında olan; yeraltı. Torpaqaltı sular. Torpaqaltı sərvətlər
sif. Torpağın altında, yerin qatları arasında olan. Torpaqarası su
is. Keçmiş zamanlarda: hər hansı bir hakimin tabeliyində olan əraziyə ayaq basdıqda adamdan alınan bir növ vergi, rüsum
sif. Torpağı bərkitmək üçün istifadə edilən. Torpaqbərkidən maşın. // İs. mənasında. Torpağı basıb bərkitmək üçün maşın
sif. Torpaq daşımaqla məşğul olan (fəhlə), torpaq daşımağa məxsus (maşın)
sif. Torpaq qazımaqla məşğul olan (fəhlə), torpaq qazımaq üçün istifadə edilən (maşın). Torpaqqazan maşınların ahəngdar səsləri eşidilir
“Torpaqlamaq”dan f.is
f. 1. Üstünü və ya yanlarını torpaqla örtmək. Çən dolduqdan sonra borunun deşiyini probkalayıb üstünü torpaqlardılar
“Torpaqlanmaq”dan f.is
məch. 1. Üstü və ya yanları torpaqla örtülmək. Bütün bostanlarda kartoflular boğaza qədər torpaqlanmışdı
sif. 1. Torpağı olan, torpaqla örtülmüş. Eləmi daşlı yerlər; Torpaqlı, daşlı yerlər; Bu dünyada hələ var; Gözləri yaşlı yerlər