Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • TUMTURŞ

    sif. Lap turş, çox turş. Tumturş alça

    Tam oxu »
  • TUMURCUQ

    is. Gül, yarpaq və ya zoğun rüşeymi; düymə, puçur. Qızılgülün tumurcuğu. – Ağacların tumurcuqları açılıb, yarpaq olmuşdu

    Tam oxu »
  • TUMURCUQLANMA

    “Tumurcuqlanmaq”dan f.is

    Tam oxu »
  • TUMURCUQLANMAQ

    f. 1. Tumurcuq əmələ gəlmək, düymə açmaq; puçurlanmaq. Aprel-mart aylarında ağaclar tumurcuqlanır. – İlk gül, çiçək torpaqdan baş qaldırmaq üçün yerdə

    Tam oxu »
  • TUMURCUQLU

    sif. Tumurcuğu olan, tumurcuq əmələ gətirmiş, tumurcuq açmış. Tumurcuqlu zoğ

    Tam oxu »
  • TUNC

    is. 1. Qalay, qurğuşun və s. metallarla qarışıq mis ərintisi. Oymaqlar əksəriyyətlə çuqundan, poladdan və tuncdan hazırlanır

    Tam oxu »
  • TUNCLAMA

    “Tunclamaq”dan f.is

    Tam oxu »
  • TUNCLAMAQ

    f. Üzünə nazik tunc təbəqəsi çəkmək və ya tunc rənginə boyamaq

    Tam oxu »
  • TÚNDRA

    [fin.] Yer kürəsinin arktik qurşağının sərt iqlimi, daimi donuşluq və az bitkisi olan meşəsiz sahəsi

    Tam oxu »
  • TUNÉL

    [ing.] Yer altında və ya dağların içindən koridor şəklində qazılmış keçid, yol. Dəmiryol qatarı uzun tuneldən çıxıb, yaşıl meşənin qoynuna girdi

    Tam oxu »
  • TUNELÇİ

    is. Tunel qazıyan fəhlə

    Tam oxu »
  • TUNQ

    [çin.] bot. Qiymətli texniki yağ alınan tropik ağac. Tunq yarpağı. – [Səfərli Aydına:] Saysız-hesabsız tunq ağacları çiçəkləyəcək

    Tam oxu »
  • TUR

    is. [fr.] Yarış zamanı idman tədbirinin müəyyən bir hissəsinin başa çatdığı dövr, mərhələ

    Tam oxu »
  • TURAC

    is. zool. Toyuq cinsindən ov quşu. Bir məsəl qalmışdır ata-babadan; Ucarda turacdır, qaçarda ceyran. S

    Tam oxu »
  • TURBAZA

    [rus. “туристическая база”nın ixtisarı] Turist bazası; turistlərin istirahəti və qalıb gecələməsi üçün lazımi şeylərlə təchiz edilmiş yer

    Tam oxu »
  • TURBİ́N

    [lat.] Buxar, qaz, su enerjisini pərli rotor vasitəsilə mexaniki enerjiyə çevirən mühərrik

    Tam oxu »
  • TURBİNÇİ

    is. Turbin mütəxəssisi və ya turbinə xidmət edən fəhlə. Turbinçi çilingər

    Tam oxu »
  • TURBOBÚR

    [rus.] Dərin quyuları qazımaq üçün hidravlik qazıma mühərriki

    Tam oxu »
  • TURİ́ST

    [fr. touriste] Turizmlə məşğul olan adam. İlk turist dəstələri

    Tam oxu »
  • TURİ́ZM

    [fr. tourisme] İstirahət və öz vətəninin müxtəlif yerləri ilə və ya başqa ölkələrlə tanış olmaq məqsədilə edilən səyahət; piyada, velosiped, xizək və

    Tam oxu »
  • TURNİ́K

    [fr. tourner – fırlanma] Üfüqi vəziyyətdə iki dayağa bərkidilmiş girdə metal tipdən ibarət gimnastika aləti

    Tam oxu »
  • TURNİKÉT

    [fr. tourniquet] İctimai bağlara, stadiona, stansiyaya və s.-yə gələn adamların bir-bir içəri keçməsi üçün çarpaz birləşdirilmiş tirlərdən ibarət fırl

    Tam oxu »
  • TURNİ́R

    [alm.] Orta əsrlərdə: rıtsarların cəngavərlik yarışı. // Bütün iştirakçıların birbiri ilə ancaq bir dəfə görüşməsindən ibarət idman yarışı

    Tam oxu »
  • TURP

    is. Qalın kökü-başı olan birillik bostan bitkisi – tərəvəz növü. Ağ turp (ağrəngli iribaşlı turp). Qırmızı turp (qırmızırəngli xırdabaşlı turp)

    Tam oxu »
  • TURPƏNG

    is. bot. 1. Xaççiçəklilər ailəsindən olub, toxumundan texniki yağ alınan mədəni bitki. 2. Sarı çiçəkləri olan alaqotu

    Tam oxu »
  • TURŞ

    sif. [fars.] Sirkə, limon, lavaşana və s. dadında olan. Turş pomidor. Turş alça. – Heç kəs ayranına turş deməz

    Tam oxu »
  • TURŞALMA

    “Turşalmaq”dan f.is

    Tam oxu »
  • TURŞALMAQ

    f. Turş olmaq. Alçadan ağzım turşaldı

    Tam oxu »
  • TURŞALTMA

    “Turşaltmaq”dan f.is

    Tam oxu »
  • TURŞALTMAQ

    f. 1. Turş etmək. 2. “Üzünü”, “üz-gözünü” və s. sözlərlə məc. – narazılıq, məmnunsuzluq əlaməti olaraq üz-gözünü yığmaq, büzüşdürmək, qaşqabağını tökm

    Tam oxu »
  • TURŞAŞİRİN

    sif. [fars.] 1. Dadı həm turş, həm də şirin olan; meyxoş. Turşaşirin nar. // is. Belə dadan içki, maye

    Tam oxu »
  • TURŞƏNG

    is. [fars.] Turş dadan, uzunsov yarpaqları olan yeyilən göyərti. İki dəstə turşəng. Dovğaya turşəng tökmək

    Tam oxu »
  • TURŞGİLƏ

    is. bot. Bütün il boyu tökülməyən gümüşü-yaşıl rəngli yarpaqları olan zərif kol bitkisi

    Tam oxu »
  • TURŞLAŞDIRMA

    “Turşlaşdırmaq”dan f.is

    Tam oxu »
  • TURŞLAŞDIRMAQ

    f. Turş hala salmaq, turş etmək

    Tam oxu »
  • TURŞLAŞMA

    “Turşlaşmaq”dan f.is

    Tam oxu »
  • TURŞLAŞMAQ

    f. Turş olmaq, turş hala gəlmək, turşumaq

    Tam oxu »
  • TURŞLUQ

    is. 1. Turş şeyin halı; turş dad, turş dadma. 2. məc. Narazılıq, inciklik. …[Qonaq] elə ki balaca bir turşluq sezdi, daha onun üçün hər şey qurtardı

    Tam oxu »
  • TURŞMƏZƏ

    sif. Azacıq turş dadan; turştəhər. Turşməzə nar. Turşməzə dovğa. – [Hümmətəli] həmişə cibini meyvə qurusu ilə, turşməzə konfetlərlə doldurar, rast gəl

    Tam oxu »
  • TURŞMƏZƏLİK

    is. Turşməzə şeyin halı; turşməzə dad, turşməzə dadma

    Tam oxu »
  • TURŞSU

    is. Müalicə sularından birinin adı (Şuşada Turşsu deyilən bulağın adından)

    Tam oxu »
  • TURŞU

    is. 1. İçi doğranmış sarımsaq, bibər, göyərti və s. ilə doldurulub sirkəyə qoyulan badımcan, bibər, göy pomidor

    Tam oxu »
  • TURŞUBADIMCAN

    is. İçi doğranmış sarımsaq, bibər, göyərti və s. ilə doldurulub sirkəyə qoyulan badımcan

    Tam oxu »
  • TURŞUQOVURMA

    is. Qızardılmış ət, soğan, şabalıd və albuxaradan ibarət plov xuruşu (qarası). Turşuqovurma bişirmək

    Tam oxu »
  • TURŞUQOVURMALI

    sif. Xuruşu (qarası) turşuqovurmadan ibarət olan (plov haqqında). [Səriyyə:] Mənim plovum Adilin çox xoşuna gəlirdi

    Tam oxu »
  • TURŞULU

    sif. Turşusu olan, turşu ilə bişirilən, turşu ilə yeyilən. [Məşədi Səməd:] Hələ bunun turşulu dolması var

    Tam oxu »
  • TURŞULUQ

    is. Turşu (1-ci mənada) hazırlamaq üçün. Turşuluq badımcan

    Tam oxu »
  • TURŞUMA

    “Turşumaq”dan f.is

    Tam oxu »
  • TURŞUMAQ

    f. 1. İstidən, çox qalmaqdan və s. səbəblər üzündən qıcqırıb xarab olmaq, şişib qoxumaq. Qatıq turşuyub

    Tam oxu »
  • TURŞUMUŞ

    f.sif. 1. İstidən, çox qalmaqdan və ya başqa səbəbdən qıcqırmış, qıcqırıb xarab olmuş, şişib qoxumuş

    Tam oxu »