is. Uyğun olma, uyğun gəlmə; müvafiqlik, münasiblik, bir-birilə düz gəlmə; həmahənglik. Fikirlər arasında uyğunluq
sif. 1. Uyğun olmayan, uymayan, düz gəlməyən, müvafiq gəlməyən. Uyğunsuz yer. Uyğunsuz vəziyyət. 2. Münasib olmayan, layiq olmayan, yaraşmayan, namüna
is. Aralarında uyğunluq olmama, bir-birilə düz gəlməmə (tutmama). Xasiyyətlərdə uyğunsuzluq. – Ana isə dar şalvarı bəyənmir, çəkmə ilə onun tənasübünd
Orta Asiyada və Qərbi Çinin bəzi rayonlarında yaşayan türkdilli xalq. Uyğur dili. Uyğur ədəbiyyatı
sif. və zərf Uyğur dilində. Uyğurca-rusca lüğət. Uyğurca danışmaq
is. Yuxu. Kəndlilər çox yorulub, uyqudan indi oyanır. A.Səhhət. Müəllim oyaqlıqla uyqu arasında idi. S
sif. Yuxulu. Dideyi-bəxtim oyanmaz, nə ağır uyquludur. Füzuli
is. Yuxusuz. [İsmət:] Keçən gecə bir xeyli fikrə daldım; Düşündüm, düşündüm, uyqusuz (z.) qaldım. H.Cavid
is. Yuxusuzluq
“Uymaq”dan f.is
f. 1. bax qapılmaq2. Qərinələrlə məst olub cəhalətə uyduq! Hansı günümüzü xoş keçirdik? C.Məmmədquluzadə
“Uyumaq”dan f.is
f. 1. Yuxulamaq. Nəhayət, uyuyan (f.sif.) uşaq tərpənib gözlərini açdı. T.Ş.Simurq. // Məc. mənada. Rahat uyu, qəhrəman əsgər! – Uyuyur məncə məzarınd
sif. Yuxulamış, yatmış. Uyumuş uşaq. // Məc. mənada. [Rüstəm bəyin] çoxdan bəri uyumuş milli hissi qələyana gəldi
“Uyuşdurmaq”dan f.is
f. Bir-birinə uydurmaq, uyğunlaşdırmaq, uyğun etmək, yaraşdırmaq
“Uyuşmaq”dan f.is
f. 1. Keyləşmək, keyimək, hissizləşmək, duyma qabiliyyətini itirmək. Soyuqdan əlləri uyuşdu. – Göyərçin uyuşan (f
sif. Bir-biri ilə uyuşmayan, düz gəlməyən, uyğun olmayan, bir-birinə uymayan, bir-birinə zidd olan; bir yerdə ola bilməyən; barışmaz
is. Uyuşmama, bir-birinə uyğun gəlməmə, uymama, bir-birinə zidd olma; barışmazlıq
sif. Keyikmiş, keyləşmiş, duyma qabiliyyətini itirmiş; uyuşmuş
is. Uyuşmuş şeyin halı; uyuşma, keyikmə, keyimə. [Cuma] qıçlarında və qollarında bir uyuşuqluq, boynunda, həm də çiyinlərində ağrı, köksündə nə isə bi
“Uyutmaq”dan f.is
f. Yatırtmaq, yuxulatmaq. Sizin ürəyinizdə böyük sirlər yatdığı kimi, bu kiçik sirri də orada uyuda bilərsiniz! M
“Uzadılmaq”dan f.is
“Uzatmaq”dan məch. İp uzadıldı. Yol bir kilometr uzadıldı. Yerə uzadılmaq. Məsələ çox uzadıldı
bax uzaqbaşı. [Zeynal:] …Allahqulu gör nə deyir? Deyir, uzağı sabah Veys anasını Sona üçün elçi göndərər
sif. və zərf 1. Məsafə etibarilə yaxın olmayan, çox aralı olan (yaxın ziddi). Uzaq yerlər. Uzaq məsafə
sif. Çox uzaq. Uzaq-uzaq dağ başında; Tala-tala qar görünür. “Koroğlu”. Uzaq-uzaq ölkələrdən; Uçub gəlir qaranquşlar
zərf Zaman etibarilə ən uzağı, ən geci. Uzaqbaşı sabah gələcəyəm. Uzaqbaşı bir həftə çəkər. – Adətən [Xanlar] saat beşdə, ya uzaqbaşı saat altıda evlə
zərf 1. Uzaq məsafədən, uzaqdan, yaxında olmadığı halda. Uzaqdan-uzağa tamaşa etmək. – Tapdıq uzaqdanuzağa dənizə baxmışdı
sif. Bir şeyin aqibətini, gələcək nəticəsini qabaqcadan görməyi bacaran, bəsirətli. Yox, yox, orda uzaqgörən oyaqlar da var; Haqq, ədalət, sülh söyləy
is. Bir şeyin aqibətini, gələcək nəticəsini qabaqcadan görmək qabiliyyəti; bəsirət. Kərəmzadə siyasi uzaqgörənliyini isbata çalışdı
bax uzaqgörən. Mən elə bilirəm ki, iki hökmdarı öldürməyi bacaran bir zat uzaqgörücü siyasi düşüncəli bir zat olmalıdır
bax uzaqgörənlik
“Uzaqlaşdırılmaq”dan f.is
“Uzaqlaşdırmaq”dan məch. Müstəntiq də daxil olduğu halda, kənardan gələn adamlar xəstənin yanından uzaqlaşdırıldılar
“Uzaqlaşdırmaq”dan f.is
f. 1. Bir qədər uzaq etmək, uzağa çəkmək, kənara çəkmək. Stolu özündən uzaqlaşdırmaq. Hədəfi on metr uzaqlaşdırmaq
“Uzaqlaşmaq”dan f.is
f. 1. Daha uzağa, uzaq məsafəyə getmək, çox aralanmaq, getdikcə uzaq olmaq. Qəsəbədən uzaqlaşmaq. Çaydan uzaqlaşmaq
is. 1. Məsafəcə uzunluq, məsafəcə yaxın olmama; uzaq olma, iraqlıq. Yolun uzaqlığı. Səfərin uzaqlığı
is. Müşahidəçidən uzaq cismə (şeyə) qədər olan məsafəni bilavasitə ölçmədən müəyyən etmək üçün xüsusi cihaz
sif. Uzaq məsafələrə vuran; gülləsi, mərmisi uzaqlara çatan. Uzaqvuran artilleriya. – Gecə-gündüz qulaq asır uzaqvuran top səsinə
“Uzandırılmaq”dan f.is
“Uzandırmaq”dan məch
“Uzandırmaq”dan f.is
icb. Uzanmış hala gətirmək; uzanmağa məcbur etmək. Xəstəni uzandırmaq
bax uzanmaq 3-cü mənada. Düşərgənin [ətrafında] yamyaşıl pambıq sahələri uzanıb gedir. M.İbrahimov