is. [rus.] 1. tex. Çarxların içərisində sürtünməni azaltmaq üçün metal borucuq və halqa. 2. Tıxac
is. [fr.] 1. Nazik daraqlanmış yun, pambıq, yaxud ipək sapdan hazırlanan hamar, şəffaf parça. 2. Örtük, örpək
[lat.] Təpəsindəki deşikdən od, qaz püskürən konusşəkilli dağ; yanar dağ. Palçıq vulkanı. Sönmüş vulkan
is. [lat.] Qədim Roma mifologiyasında od allahı
sif. Vulkandan əmələ gələn, vulkan nəticəsində baş verən, vulkanizm hadisəsi ilə əlaqədar olan. Vulkanik hadisələr
[lat.] xüs. 1. Materiala daha artıq möhkəmlik vermək üçün kauçuku və quttaperçanı əsasən qaynar halda işləmə üsulu
[lat.] xüs. Avtomobil, velosiped və s. şinlərini və ümumiyyətlə, kauçukdan qayrılmış şeyləri vulkanizasiya üsulu ilə təmir etmək üçün cihaz
[lat.] Yer kürəsinin dərinliklərindən qalxan ərgin silikat kütləsinin (maqmanın) hərəkəti ilə əlaqədar olan hadisələrin məcmusu
sif. [əsli lat.] 1. Həddən artıq sadələşdirilərək (bəsitləşdirilərək) təhrif edilmiş; bayağı, qaba. □ Vulqar materializm – XIX əsrin 50-60-cı illərind
zərf Bayağı surətdə, qaba şəkildə
[lat.] dilç. Ədəbi dil normalarına zidd olan qaba (qeyri-ədəbi) söz və ya ifadə
sif. Bayağılaşdıran, qabalaşdıran; bir məsələnin, fikrin mənasını təhrif olunacaq dərəcədə sadələşdirən
“Vulqarlaşdırılmaq” dan f.is
məch. Bayağılaşdırılmaq, qabalaşdırılmaq, mənası təhrif olunacaq dərəcədə sadələşdirilmək
f.sif. Bayağılaşdırılmış, qabalaşdırılmış, mənası təhrif olunacaq dərəcədə sadələşdirilmiş
“Vulqarlaşdırmaq”dan f.is
f. Bayağılaşmaq, qabalaşmaq
is. Vulqar şeyin halı; bayağılıq, qabalıq
Cəmi, hamısı, ancaq, var-yox. [Şaqqulu:] Vur-tut səkkiz manat pul var idi. C.Cabbarlı. [Baxış oğlu Həsənin] anası isə gözünün yaşını töküb, vur-tut bi
sif. 1. Buynuzla, yaxud təpiklə vurmaq xasiyyəti olan. Vurağan inək. Vurağan keçi. Vurağan at. 2. Sancan
is. Vurağan heyvanın xasiyyəti
is. riyaz. Vurma əməlində: vurma hasilini almaq üçün bir ədədin digər ədədə neçə dəfə vurulduğunu göstərən ədəd
f.sif. bax vurağan 1-ci mənada. Vuran öküzə Allah buynuz verməz. (Ata. sözü)
is. dan. Qarmaqarışıqlıq, ara qızışma, mərəkə, səs-küy; dava-vuruşma (adətən bir işin, hadisənin qızışdığını, ən qızğın çağını bildirir)
“Vurdurmaq”dan f.is
“Vurmaq”dan icb
is. 1. Vuruş, zərbə. Yan alan gəmilərin vurğusundan qorumaq üçün əsasın qabaq hissəsində xüsusi qoruyucu qoyulur
is. qram. Kəlmədə müəyyən səsin (səslinin) ucalması və bunun üçün o səsin və ya hərfin üzərinə qoyulan işarə
sif. dilç. Üzərində vurğu (vurğu işarəsi) olan. Vurğulu hərf
sif. 1. Vurulmuş, aşiq olmuş, həddindən artıq sevən; məftun. Zəfər sözünün də vurğunuyam mən; Günəşdən ucadır onun bayrağı! S
sif. dilç. Vurğusu olmayan. Vurğusuz heca
is. dilç. Vurğu olmaması
is. dan. Səs-küy, qalmaqal, vurçatlasın
1. is. Dava, vuruşma, dalaşma, qarmaqarışıqlıq, səs-küy, qalmaqal. Kazım gülərək dedi: – Ay Allahqulu, yaxşı ki, yaxamızı bu vurhavurdan qurtardıq
1. “Vurmaq”dan f.is. 2. riyaz. Hasil almaq üçün bir ədədin başqa bir ədədə, yaxud öz-özünə vurulması
f. 1. Əli ilə və ya əldə tutulan bir şeylə çırpmaq, zərbə endirmək. Ağacla vurmaq. Şillə vurmaq. Qamçı ilə vurmaq
1. “Vurnuxmaq”dan f.is. 2. is. Təlaş, təşviş, həyəcan, çaxnaşma. □ Canına vurnuxma salmaq – qorxuya salmaq
f. 1. Boş-boşuna o tərəf-bu tərəfə getmək; qurdalanmaq, yerində hərəkət etmək, boş-boşuna daim hərəkətdə olmaq, əlləşmək, çalışıb-çapalamaq
sif. Azğın, qudurğan; şuluqçu, dəcəl, zərər verən (bəzən qoçaq, qorxmaz mənasında da işlənir). Teymur ağa həm məşhur kefçi, həm də nüfuzlu və vurub-yı
is. riyaz. Vurma əməlində: iki və ikidən çox bir-birinə vurulan ədədlərdən biri
is. riyaz. Hesabda: tam ədədlərin vurulmasında eyni toplanan kimi təkrar edilən ədəd
“Vurulmaq1”dan f.is
“Vurulmaq2”dan f.is
məch. 1. Zərbə endirilmək. Ağac ilə vurulmaq. // Döyülmək, kötəklənmək. 2. Çalınmaq, qaxılmaq, soxulmaq
f. Bənd olmaq, aşiq olmaq, məftun olmaq, həddindən artıq sevmək. Qazamat qulluqçularından birisi Həcərə vurulur
is. Sərrast vurma. Ağalıq verimlədir, igidlik vurumla. (Ata. sözü)
is. 1. Vuruşma; dava, müharibə, döyüş. Qılınc vuruşundan, güllə səsindən; Yuvadakı quşlar uçhauç oldu
f.sif. Döyüşən, savaşan, dalaşan, çarpışan, dava edən. Düşmənlə vuruşan qoşun. // İs. mənasında. Vuruşanları aralamaq