1. zərf Yavaş-yavaş, ahəstə-ahəstə, ağır-ağır, aramla. [Qız] hala gəlib, xırda-xırda yataqdan qalxıb yerində oturdu və yemək istədi
1. is. Hər cür xırda şeylər, xırdavat. Xırda-xuruş almaq. – Laçın iki aydan bəri görmədiyi qəsəbənin ayrı-ayrı evlərinə, dükanlarına, xırda-xuruşla bə
bax xırdavat. Xırdamırda satmaq. 2. top. Hər cür xırda şeylər. Xırda-mırdanı bir küncə yığmaq. // Sif
sif. 1. Xırda, kiçik. Köç vaxtı, özün bilirsən ki, xırda-para şeylər çox olur və tərəkəmə əhlində də insaf olmaz, əlinə hər nə gəlsə, ağırlığına, yüng
sif. Boyu xırda, balaca, alçaq. Xırdaboylu qız
sif. Buynuzları xırda, kiçik (qoyun, keçi və s.). Xırdabuynuzlu heyvanlar
sif. 1. Çox xırda və ya bir qədər xırda; kiçikcə. Xırdaca təpə. Xırdaca göllər. Xırdaca əl. – Təllin ətəyindən bir xırdaca çay axırdı
1. zərf Yavaş-yavaş, az-az, ahəstə-ahəstə, aramla. Xırdaca-xırdaca yağar yağışlar; Vurğun Səməd bu dövranı alqışlar
sif. Xırda, əhəmiyyətsiz, boş şeylərə həddən artıq əhəmiyyət verən, bu işdə ifrata varan; pedant. Xırdaçı adam
is. Xırdaçı adamın xasiyyəti; pedantlıq. Dəmirov istəyirdi ki, bəzi adamların xırdaçılığından danışıb onları təhsilə, savada və mütaliəyə çağırsın
sif. Dənələri xırda olan. Xırdadənəli arpa
bax xırdadənəli
sif. Dişləri xırda olan. Xırdadiş balıq
sif. Gövdəsi balaca, xırda olan. Xırdagövdəli bitki
sif. Gülləri xırda, balaca olan; xırda naxışlı. Xırdagül çit. Xırdagüllü ipək
is. Xırdalanmış, bölünmüş düyü; xırda düyü. Dolmaya xırdakı qatmaq
“Xırdalamaq”dan f.is. Dərman bitkilərinin tədarükü işi aşağıdakı: toplama, qurutma, xırdalama, saxlama və qablama mərhələlərindən keçir
f. 1. Bıçaq və ya başqa kəsici alətlə bir şeyi xırda-xırda eləmək, doğramaq, kəsmək, parçalamaq. Əti çəkmək üçün xırdalamaq
“Xırdalanmaq”dan f.is
1. məch. Xırda-xırda edilmək, doğranmaq, tikə-tikə edilmək. 2. t-siz. Parça-parça olmaq, xırda-xırda olmaq, tlkə-tikə olmaq; ovxalanmaq
“Xırdalaşdırılmaq”dan f.is
məch. Kiçildilmək, balacalaşdırılmaq
“Xırdalaşdırmaq”dan f.is
f. Kiçiltmək, balacalaşdırmaq
“Xırdalaşmaq”dan f.is
f. Balacalaşmaq, kiçilmək, xırda olmaq. Onun yuxusuzluqdan xırdalaşıb qızarmış gözləri dostlarının üzündə gəzir, elə bil onların qəlbinə nüfuz edirdi
is. Bir şeyi xırdalayan, doğrayan maşın. // Sif. mənasında. Xırdalayıcı maşın. – Bitki materialını toz halına salmaq üçün müxtəlif növ dəyirmanlardan
is. bot. Rütubətli yerlərdə bitən, gövdəsində və yarpaqlarında aşı maddəsi olan bitki. Xırdaləçək … zibilliklərdə, rütubətli yerlərdə bitir
is. Həcmcə, ölçücə, boyca xırda olma; balacalıq, kiçiklik. Naxışların xırdalığı. Əlin xırdalığı. // Balacalıq, kiçiklik (yaşca)
sif. Meyvələri xırda, kiçik olan (gilənar, qarağat və s.). Xırdameyvə ağaclar
sif. Sünbülləri xırda, balaca. Xırdasünbüllü taxıl
is. Metaldan, sümükdən, dəridən və s.-dən hazırlanan xırda şeylər (kəmər, düymə, daraq və s. kimi). [Kişi:] Əldə xırdavat satmağa üç yüz manat pul düz
is. Xırdavat mallar satılan yer. Xırdavatçı dükanı. // Xırdavat satan adam. [Cavanşir bəy Nəcəf bəyə:] Mənə xırdavatçılar süfrəsindən pay lazım deyil
is. Xırdavatçının işi, peşəsi. Xırdavatçılıq eləmək
sif. bot. Yarpaqları xırda olan. Xırdayarpaqlı kol. Xırdayarpaqlı ağac
bax xıncım-xıncım. [Salam dayı] ayna tək parıldayan başını aşağı dikib eynəyinin üstündən içəri girmiş adama baxdı
“Xırxalamaq”dan f.is
f. Ayağının altına salıb əzmək, əzişdirmək; xırpalamaq. [Kəndlilər] ho… ho… ho – deyib baxmağa başladılar
“Xırıldamaq”dan f.is
f. 1. Aydın olmayan, boğuq, tutqun səs çıxarmaq; xırıltı səsi çıxarmaq. Ölmək ölməkdir, xırıldamaq nə deməkdir
is. Boğulan, yaxud çətin nəfəs alan adamın boğazından çıxan spesifik səs; xır-xır səsi. [Dərviş:] Qulağımıza xırıltı gəldi