zərf Ucadan, zil səslə. Zildən oxumaq
is. [ər.] Hicri qəməri ərəb təqviminin on ikinci ayı. Zilhiccə ayının 18-də [qızın] doqquz yaşı tamam olub, on yaşına ayaq qoyub
is. [fars.] mus. Zildə oxuyan xanəndə, zil səsi olan adam
is. xüs. Xalça növlərindən birinin adı. [Xalçanın sumaq] tipinin müxtəlif növləri Qubada, Qusarda, Qarabağda və Bakıda toxunur
is. [ər.] Ərəb qəməri təqviminin on birinci ayı. [Əli dayı:] Zilqədə ayının 14-də Müzəffərəddin şah ölüb
“Zilləmək2”dən f.is
“Zilləmək1”dən f.is
f. Gözlərini bir nöqtəyə dikmək, kirpiklərini qırpmadan diqqətlə bir nöqtəyə baxmaq (çox vaxt “gözlərini” sözü ilə)
f. Zilə keçmək, səsi zilə qaldırmaq. Tərəqqi, tənəzzül kəmənçəsini; Gah zilləyib, gah da bəmə çəkirsən
f. Zilə qalxmaq, yüksəlmək, ucadan səslənmək
1. qayıd. Zilləyib baxmaq, gözlərini qırpmadan diqqətlə bir nöqtəyə baxmaq. 2. məch. Yönəldilmək, dikilmək
“Zilləşdirilmək”dən f.is
məch. Zilə qaldırılmaq, tonu yüksəldilmək
“Zilləşdirmək”dən f.is
f. Zilə qaldırmaq, yüksək tona qaldırmaq (səsi)
“Zilləşmək”dən f.is
f. Zilə qalxmaq, yüksək tona qalxmaq, tonu yüksəlmək
is. [ər.] Çətinlik, ağır şərait, pis vəziyyət, ağır maddi ehtiyac, yoxsulluq, məşəqqət, üsrət. [Mehribanın atası:] [Mehribanın] zillətdə qalmasına heç
sif. Zillətlə dolu, ağır, çətin, əzablı, məşəqqətli
bax zilləmək1
sif. Zil tökülmüş, zil qarışmış, zil ilə örtülü (bax zil3)
is. Atın dal tərəfindən belinə çəkilən ip, toqqa, örkən. Koroğlu Qıratın ziltəngini bərkitdi. “Koroğlu”
is. Un, bal və yumurtadan hazırlanan şirniyyat növü
is. [fars.] şair. Qış, qış fəsli. Zimistan çəkməyən bülbül baharın qədrini bilməz. (Ata. sözü). Addadı zimistan, gəldi növbahar; Şamamanın tağı yaşıld
is. [ər.] köhn. Qeyri-qanuni cinsi əlaqə. □ Zina etmək (eləmək) – qeyriqanuni cinsi əlaqədə olmaq. …Bu rəvayət bir kişi ilə bir arvadın zina eləməyi b
is. və sif. [ər. zina və fars. …kar] köhn. Zina edən, qeyri-qanuni cinsi əlaqədə olan (qadın və ya kişi)
is. köhn. Qeyri-qanuni cinsi əlaqədə olma
is. Əncir doşabı ilə unun qarışığından bişirilib qurudulduqdan sonra yeyilən (adətən qışda) şirni
is. [ər.] Üzərində metal döymək üçün dəmirçi aləti. Dəmirçi qabarlı əlinə hovxurub, çəkici bir-iki dəfə boş zindana vurdu
is. [fars.] 1. Keçmiş zamanlarda: qaranlıq və müdhiş dustaqxana (adətən yerin altında olardı). Zindana atmaq
is. [fars.] bax zindançı. Mollabaşı Axund Səməd Ərkin zindanında zindanbandan eşitdi ki, onun mənsəbini Molla Ramazana veriblər, qüssəsindən fücətən h
bax zindançılıq
is. Zindan baxıcısı, həbsxana gözətçisi, həbsxanaçı
is. Zindançının işi, vəzifəsi, zindan (dustaqxana) baxıcılığı
[fars.] bax zindan1. Bəli, şahın əmri üzrə Qəməri bargahın xüsusi zindanxanasına saldılar. (Nağıl). Zindanxanada dar ağacı quruldu
[ər. sindan və fars. …xanə] klas. bax dəmirçixana
“Zindanlamaq”dan f.is
f. köhn. Zindana salmaq, həbsə salmaq. Can alan, qan axıdanlarını zindanlamışıq. Ə.Nəzmi
“Zindanlanmaq”dan f.is
məch. Zindana salınmaq, həbsə salınmaq
sif. [fars.] klas. Diri, canlı. Sən sanma ki oldur ol, mənəm mən; Bir can içrə zindədir iki tən. Füzuli
is. [fars.] Həyat, yaşayış, məişət, dolanacaq, zindəganlıq, dirilik. Sən də deyirsən, dünya görürəm, ərik, kişmiş şirəsinə bulana-bulana gün keçirərsə
is. [fars.] Həyat, dirilik, dolanacaq. Leyli sənə verdi zindəgani; Sən ol baqi, ol oldu fani. Füzuli
is. Həyat, dirilik, yaşayış, dolanacaq, məişət. [Xotkar:] Nə qədər ki bu Koroğlunun səsi kəsilməyib, dünya üzündə zindəganlıq bizə haram olacaq
is. [ər.] Bəzək, süs, yaraşıq. Rəhimin evində səhər tezdən qonaqlıq tədarükü görülürdü. Bahar, Rəhimə və Rahim süfrənin zinəti ilə məşğul idilər
is. Zinət verən, zinət vuran adam; bəzəkçi
is. Zinətçinin işi, peşəsi, sənəti
“Zinətləmək”dən f.is
f. Bəzəmək, zinət vermək, süsləmək, gözəlləşdirmək
“Zinətləndirilmək”dən f.is