Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • ZƏBAN

    is. [fars.] klas. Dil. Bir saat görməsəm, tuti zəbanım; Qopacaq başıma qiyamət eylə. M.P.Vaqif. Şəkər söhbətlidi, şirin dillidi; Tuti kimi xoş zəbanım

    Tam oxu »
  • ZƏBANƏ

    is. [fars.] klas. 1. Alov, alovun şöləsi. □ Zəbanə çəkmək – şiddətlə alovlanmaq, alışıb-yanmaq. O ancaq evlərinin zəbanə çəkərək yandığını gördü

    Tam oxu »
  • ZƏBƏR

    is. [fars.] Ərəb (fars) əlifbasında “ə” səsini bildirmək üçün samitlərin üzərinə qoyulan , işarəsi; fəthə

    Tam oxu »
  • ZƏBƏRCƏD

    is. [ər.] Keçmişdə qiymətli daşlardan sayılan, zümrüdə bənzəyən yaşıl rəngli daş. Sabahısı gün qız oğlana bir zümrüd göndərdi

    Tam oxu »
  • ZƏBƏRDƏST

    sif. [fars.] köhn. 1. Çox qüvvətli, çox güclü, qolugüclü. 2. İstedadlı, talantlı, qüvvətli. Zəbərdəst şair

    Tam oxu »
  • ZƏBƏRDƏSTLİK

    is. Çox qüvvətlilik, qolugüclülük

    Tam oxu »
  • ZƏBT

    is. [ər.] Silah gücü ilə, zorla tutma, ələ keçirmə, hakimiyyəti altına alma, ixtiyarına alma; sahiblənmə, yiyələnmə

    Tam oxu »
  • ZƏBT-RƏBT

    is. [ər.] köhn. Asayiş, intizam, nizam, qayda

    Tam oxu »
  • ZƏBTİYYƏ

    is. [ər.] köhn. Polis nəfəri. [Həsən:] Bu, bir əsgərə jemper satmış, zəbtiyyələr yaxalamışlar. H.Nəzərli

    Tam oxu »
  • ZƏBUN

    sif. [fars.] klas. Zəif, qüvvətsiz, cansız, aciz, düşkün. Dust bipərva, fələk birəhm, dövran bisükun; Dərd çox, həmdərd yox, düşmən qəvi, tale zəbun

    Tam oxu »
  • ZƏBUNLUQ

    is. Zəiflik, qüvvətsizlik, cansızlıq, acizlik, düşkünlük. Aslanın qızarmış gözlərində olan məhzunluq və zəbunluq əlaməti Hacını da qəmgin edirdi

    Tam oxu »
  • ZƏBUR

    is. [ər.] Dini əsatirə görə, Allah tərəfindən Davud peyğəmbərə göndərilən kitab. [Dərviş:] Əvət, Quran, Zəbur, İncilü Tövrat; Birər röya ki zor təfsir

    Tam oxu »
  • ZƏDƏ

    is. [fars.] 1. Toxunmaq, yaxud bərk bir şey dəymək nəticəsində bir şeydə əmələ gələn əzik yeri, qopuq, qəlpə, çatdaq və s

    Tam oxu »
  • ...ZƏDƏ

    [fars.] Bəzi mürəkkəb sözlərin “vurulmuş, uğramış, düçar olmuş, giriftar olmuş” mənalarını bildirən ikinci tərkib hissəsi; məs

    Tam oxu »
  • ZƏDƏLƏMƏ

    “Zədələmək”dən f.is

    Tam oxu »
  • ZƏDƏLƏMƏK

    f. Toxunaraq və ya toxunduraraq zədə vurmaq, xarab etmək, şikəst etmək, yaralamaq, əzmək, çatlatmaq və s

    Tam oxu »
  • ZƏDƏLƏNDİRMƏ

    “Zədələndirmək”dən f.is

    Tam oxu »
  • ZƏDƏLƏNDİRMƏK

    “Zədələnmək”dən icb

    Tam oxu »
  • ZƏDƏLƏNMƏ

    “Zədələnmək”dən f.is. Badımcanı sərin yerdə saxlamaq və zədələnmədən qorumaq lazımdır…

    Tam oxu »
  • ZƏDƏLƏNMƏK

    f. Bir şeyə toxunmaq və ya bir şey dəymək nəticəsində bir yeri əzilmək, zədə dəymək, zədə əmələ gəlmək, yaralanmaq, şikəst olmaq

    Tam oxu »
  • ZƏDƏLƏNMİŞ

    ”Zədələnmək”dən f.sif. Doludan zədələnmiş meyvə. Zədələnmiş bədən. – Kamil maşinisti tez əyləşdirib, özü onun yerini tutdu və zədələnmiş qayığı Asland

    Tam oxu »
  • ZƏDƏLİ

    sif. Zədəsi olan, zədə dəymiş; əzik. Zədəli yer. Zədəli bədən. – Qarı isə ömrünün son çağında onun dərdini dinləyən adama zədəli qəlbi ilə hörmət bəsl

    Tam oxu »
  • ZƏDƏLİLİK

    is. Zədəli şeyin hal və keyfiyyəti

    Tam oxu »
  • ZƏDƏSİZ

    sif. Zədəsi, nöqsanı, əziyi olmayan; bütöv, saf. Zədəsiz şüşə. Zədəsiz meyvə

    Tam oxu »
  • ZƏDƏSİZLİK

    is. Zədəsi olmama, bütövlük, tamlıq

    Tam oxu »
  • ZƏF

    is. [ər.] klas. Zəiflik, qüvvətsizlik, üzgünlük. Mana bu zəfü bihallıq, sağınma, pirlikdəndir; Gözün fikri məni yorğun salıb ahu qovanlartək

    Tam oxu »
  • ZƏFƏR

    is. [ər.] tənt. Qalibiyyət, qələbə. Gəncə zəfəri İbrahim xanın nüfuzunu Azərbaycan xanlıqları arasında bir qat daha artırdı

    Tam oxu »
  • ZƏFƏRAN

    is. [ər.] 1. bot. Çiçəkləri yeyinti sənayesində istifadə olunan çoxillik soğanaqlı cənub bitkisi. Zəfəran tarlası

    Tam oxu »
  • ZƏFƏRANI

    sif. Zəfəran rəngli, sarı-narıncı rəngli. Zəfəranı şaftalı

    Tam oxu »
  • ZƏFƏRANLI

    sif. Zəfəran qatılmış, zəfəran vurulmuş, tərkibində zəfəran olan. Zəfəranlı plov. Zəfəranlı bozbaş. – Balkonun fəzasını ətirli şərbətlərin, zəfəranlı

    Tam oxu »
  • ZƏFƏRANPLOV

    is. Zəfəranlı plov. Görərsiniz ki, bacınız sizin üçün necə bir zəfəranplov bişirir. S.Rəhimov. Eşşək nə bilir zəfəranplov nədir? (Ata

    Tam oxu »
  • ZƏFƏRLİ

    sif. Xatalı, həyat üçün təhlükəli. □ Zəfərli yer dan. – zədələnməsi həyat üçün təhlükəli olan bədən üzvü

    Tam oxu »
  • ZƏFƏRYAB

    sif. [ər. zəfər və fars. …yab] klas. tənt. Müvəffəqiyyətə çatan, müvəffəqiyyət qazanan. // Qalib, qələbə çalan, qalib gələn

    Tam oxu »
  • ZƏGÖV

    is. Çox acı və ya zəy dadlı şey

    Tam oxu »
  • ZƏĞƏN₂

    is. [ər.] klas. Çənə ortasındakı çuxur. Könül asayişi, canın rahəti; Gülgəz zənəxdanda, tər zəğəndədir

    Tam oxu »
  • ZƏĞƏN₁

    is. [fars.] klas. Qara qarğa, dolaşa. Tərlan yerini zağ və zəğən tutmaz. (Ata. sözü). Əgər dünyada insaf və ədalət olsa idi, tərlan yerində zağ və zəğ

    Tam oxu »
  • ZƏHƏNDƏ

    sif. və is. dan. Diliacı, zəhləaparan, zəhlətökən, qabadanışan, kobud (adam). Zəhəndə adam. Zəhəndənin biridir

    Tam oxu »
  • ZƏHƏR

    is. [fars.] 1. Canlı orqanizmi zəhərləndirə bilən maddə; ağı. İlan zəhəri. Öldürücü zəhər. Zəhər vermək (zəhərləmək)

    Tam oxu »
  • ZƏHƏRLƏMƏ

    “Zəhərləmək”dən f.is

    Tam oxu »
  • ZƏHƏRLƏMƏK

    f. 1. Ağılamaq, zəhərlə təsir etmək, zəhər vermək, zəhər içirmək, zəhər verib öldürmək, zəhərli maddələrlə öldürmək, qırmaq

    Tam oxu »
  • ZƏHƏRLƏNMƏ

    “Zəhərlənmək”dən f.is. İnsan çox [spirtli içki] içdikdə orqanizmdə zəhərlənmə əlamətləri görünür

    Tam oxu »
  • ZƏHƏRLƏNMƏK

    f. Bədənə zəhərli bir şey daxil olmaq nəticəsində xəstələnmək və ya ölmək. Balıqdan zəhərlənmək. Göbələkdən zəhərlənmək

    Tam oxu »
  • ZƏHƏRLƏTMƏ

    “Zəhərlətmək”dən f.is

    Tam oxu »
  • ZƏHƏRLƏTMƏK

    icb. Zəhər verdirmək, zəhər verdirib öldürmək. İti zəhərlətmək. Siçanları zəhərlətmək

    Tam oxu »
  • ZƏHƏRLƏYİCİ

    sif. Zəhərlənmə əmələ gətirən, zəhərlənməyə səbəb olan, zəhərləndirib öldürən. Zəhərləyici maddələr. Zəhərləyici qazlar

    Tam oxu »
  • ZƏHƏRLİ

    sif. 1. Zəhəri olan; zəhərləndirici, ağılı. Zəhərli qaz. Zəhərli maddə. – [Naşadda] zəhərli bir əqrəb xasiyyəti vardır

    Tam oxu »
  • ZƏHƏRLİLİK

    is. Zəhərli şeyin halı, keyfiyyəti, xassəsi, zəhərləmə qabiliyyəti

    Tam oxu »
  • ZƏHƏRSİZ

    sif. Zəhəri olmayan, ağısız

    Tam oxu »
  • ZƏHƏRSİZLƏŞDİRİCİ

    sif. kim. Zəhəri, zəhərin təsirini yox edən, zəhərdən təmizləyən. [Nişasta lüabı] yandırıcı, yeyici maddələrlə və yodla zəhərləndikdə zəhərsizləşdiric

    Tam oxu »
  • ZƏHƏRSİZLİK

    is. Zəhərsiz şeyin halı, xassəsi, keyfiyyəti

    Tam oxu »