f. 1. Qırmızı olmaq, qırmızılaşmaq, qırmızı rəng almaq, qızarmaq. Kiçikbəyimin buğdayı üzü pörtür, nəşə ilə əllərini ovuşdurur… Çəmənzəminli
“Pörtülmək”dən f.is
f. 1. Pərt olmaq, qızarmaq. [Sirat:] Gözlərin qızarıb, pörtülmüsən. Ə.Əbülhəsən. 2. məch. Qaynar suya salınıb çıxarılmaq, yaxud üstünə qaynar su tökül
“Pörtüşmək”dən f.is
bax pörtmək 1-ci mənada. Söylə, neçin pörtüşdün, söylə, qızardın neçin? S.Rüstəm
[yun.] Öz işini təcrübi cəhətdən yaxşı bilən, öz ixtisası üzrə böyük təcrübəsi olan; ancaq praktika yolu ilə böyük təcrübə qazanmış adam
sif. [yun.] 1. Praktikaya aid olan, praktika ilə, real tələbat və imkanlarla əlaqədar olan; təcrübi. Praktik məqsəd
[yun. praktikos – işcil] bax təcrübə. Praktika göstərdi ki, opera bütünlükdə geniş tamaşaçı kütlələrinə çata bilmişdir və bunun səbəbi də operanı yaza
[yun.] Təcrübə keçən adam; təcrübəçi. Praktikant tələbə
bax praktik. Atasının təklifi [Əzizin] ağlına batsa da, bu işin praktiki həllində acizlik çəkirdi. Ə
is. Həyata praktik münasibət, hər şeydən fayda götürmə bacarığı; praktisizm (2-ci mənada)
[yun.] Hər hansı bir fənn üzrə praktik məşğələ növü (əsasən ali məktəblərdə). Kimyadan praktikum. Praktikum rəhbəri
[yun.] 1. Nəzəri biliyin əhəmiyyətini qiymətləndirməyərək, praktik fəaliyyətə üstünlük vermə. 2. Bir şeyə işgüzar münasibət
is. [yun.] İşarə sistemi ilə onu tətbiq edənin arasındakı əlaqəni öyrənən bilik sahəsi
[yun.] 1. Praqmatizm tərəfdarı. 2. Tarixi faktların şərhində praqmatizm tərəfdarı olan tarixçi
[yun. pragma – iş, praktika] 1. Müasir fəlsəfədə geniş yayılmış subyektiv idealist cərəyan (uzun müddət ABŞ-ın mənəvi həyatında hökmran olmuş, yalnız
[rus.] Ordu və donanmada ən kiçik zabit rütbəsi; habelə belə rütbəsi olan hərbi xidmətçi
[rus. православие] 1. Xristianlığın mühüm bir qolu olub Bizansda təşəkkül tapan dini məzhəb. Pravoslav məzhəbinin nümayəndələri
is. Xristianlığın başlıca olaraq Şərqi Avropa, Yaxın Şərq və Balkanlarda yayılmış mühüm cərəyanlarından biri
is. [fr.] Hər hansı bir qanunun, qərarın giriş hissəsi
[lat.] 1. Məntiqdə: hökmün obyekti haqqında deyilən fikir; məntiqi xəbər. Predikatın və subyektin ənənəvi anlayışları
sif. [lat.] mənt. qram. Predikat funksiyasında işlənən, predikat olan. Predikativ zərf
is. mənt. qram. Predikatın xassəsi. Predikativlik xüsusiyyəti. Predikativliyin ifadə vasitələri
is. [lat.] tib. Metobolik prosesləri tənzimləyən hormonal dərmanlardan biri
is. [lat.] 1. Qədim Roma imperiyasında inzibati bölgü. 2. İnzibati ərazi vahidi. 3. Ərazi vahidinin idarəetmə orqanı
[fr.] Kart oyunlarından birinin adı. Preferans oynamaq
[lat. praefixus – artırılmış] qram. Ön şəkilçi
[lat.] 1. Musiqi əsərinə giriş. 2. Əsasən fortepiano üçün müəyyən quruluş forması olmayan müstəqil musiqi pyesi
[fr. premiere – birinci] Pyes, opera, balet və s.-nin ilk tamaşası. Yeni baletin premyerası
[lat. praeparatus – hazırlanmış] 1. Tədqiqat, müşahidə və ya tədris məqsədi ilə hazırlanmış heyvan və ya bitki orqanizmi hissəsi
is. Preparat hazırlamaqla məşğul olan şəxs
[lat. presse – təzyiq] Materialları təzyiq vasitəsilə işləmək, emal etmək üçün maşın, qurğu; basqı aləti, məngənə, sıxac
“Presləmək”dən f.is
f. Preslə basmaq, sıxmaq, təzyiq etmək; preslə işləmək, hazırlamaq; pres vasitəsilə emal etmək
f.is. Pres vasitəsilə sıxılmış, basılmış. Preslənmiş pambıq. Preslənmiş karton
is. Presə, pres maşınına xidmət edən, presdə işləyən fəhlə
is. [alm.] Yemək və xörək adlarını və onların qiymətlərini göstərən sənəd
[lat. praesidens – başçı, sədrlik edən] 1. Cəmiyyət və ya idarəyə rəhbərlik etmək üçün seçilmiş sədr
is. 1. Prezidentin vəzifəsi, rütbəsi. 2. Prezidentin fəaliyyət dövrü; prezidentin fəaliyyəti. Beş illik prezidentlik
[rus.] tar. XVI əsrdən XVIII əsrin əvvəllərinə qədər Rusiya dövlətində dövlət idarəsinin ayrıca sahəsinə baxan idarə
[ital. prima – balerina] Baletdə əsas rolu ifa edən rəqqasə
sif. [lat.] bax ibtidai 2-ci mənada
[lat.] 1. Hər hansı bir hadisəyə çox bəsit münasibət. 2. inc. XIX əsrdə – XX əsrin incəsənətində: primitivə – ibtidai sənət formalarına təqlid etmə, p
is. İbtidailik, çox bəsitlik, çox sadəlik. Alətlərin primitivliyi
[lat. primus – ilk, ən yaxşı] Nefti odluğa vermək üçün nasosu olan qızdırıcı cihaz
[lat.] 1. Hər hansı bir nəzəriyyənin, təlimin, əqidənin, dünyagörüşünün, elmin və s.-nin əsas müddəası, çıxış nöqtəsi
[lat. principalis – əsas] 1. Prinsipə aid olan, prinsipdən çıxan. Prinsipial sual. Prinsipial ziddiyyət
is. Sözdə və işdə ardıcıl surətdə müəyyən prinsipləri keçirmə, onlara ciddi riayət etmə. Ədəbi, nəzəri tənqid ardıcıllıq, prinsipiallıq tələb edir
sif. Prinsipə ciddi riayət edən, onu əsas götürən; prinsipial. Prinsipli adam. – Qaratel inad və prinsipli idi
sif. Müəyyən prinsipi, dəyanəti olmayan. Prinsipsiz adam. // Zərf mənasında. [Şirzad Rüstəm kişiyə:] Lakin böyüyə hörmət adamı prinsipsiz, simasız edi