Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti

  • ÜLƏMA

    is. [ər. “alim” söz. cəmi] Alimlər. Üləmalar üz döndərib xudadan. Q.Zakir. Şəhərin böyük üləma və dərvişləri [Nəsiminin] ziyarətinə getməyə başladılar

    Tam oxu »
  • ÜLFƏT

    is. [ər.] 1. Qarşılıqlı, xoş, mehriban münasibət, yaxınlıq, əlaqə, ünsiyyət, dostluq. [Nadir bəy:] İnsanlar arasında ülfət ziyadələşdikcə, şübhəsiz, k

    Tam oxu »
  • ÜLGÜ

    is. 1. Paltar və ya ayaqqabı hissələrini biçmək üçün nümunə; ölçü-biçi, əndazə. Paltar ülgüsü. // Nümunə model

    Tam oxu »
  • ÜLGÜC

    is. 1. Tük qırxmaq üçün iti bıçaq. Dəllək kisəbəndindən enli ülgücünü çıxarıb qırxırdı. Çəmənzəminli

    Tam oxu »
  • ÜLGÜCLƏMƏ

    “Ülgücləmək”dən f.is

    Tam oxu »
  • ÜLGÜCLƏMƏK

    f. 1. Ülgüclə qırxmaq. Üzünü ülgücləmək. 2. köhn. Ülgüclə çərtmək, ülgüclə qan almaq. Dalını ülgücləmək

    Tam oxu »
  • ÜLGÜÇÜ

    is. Ülgü tutan, model düzəldən; modelçi

    Tam oxu »
  • ÜLKƏR

    is. Dana bürcündə yeddi ulduz topasının adı; Sürəyya. // Ümumiyyətlə ulduz. Karvan-karvan göydən ulduzlar köçür; Öz bəxtinə hər kəs bir ülkər seçir

    Tam oxu »
  • ÜLUM

    is. [ər. “elm” söz. cəmi] klas. Elmlər. O əsrə nisbət hələ ülumun və sənayenin ziyadə tərəqqisi yox idi

    Tam oxu »
  • ÜLÜŞ

    is. məh. Arasına halva qoyulmuş yuxa, lavaş

    Tam oxu »
  • ÜLVİ

    sif. [ər.] 1. tənt. Yüksək, ali, uca, müqəddəs. Ülvi amal. – [Nizami:] Sən bilirsən, anacan, dünyada ən yüksək, əm ülvi şey nədir? M

    Tam oxu »
  • ÜLVİLİK

    bax ülviyyət. Qulam müəllim yaşaran çocuq gözlərini təsəvvürünə gətirir, burada bir ülvilik və qüdsilik görürdü

    Tam oxu »
  • ÜLVİYYƏT

    is. [ər.] tənt. Yüksəklik, alilik, ucalıq, ülvilik, müqəddəslik. Məcnunluq gözəldir! “Bu nədir?” – deyə; Hər cahil anlamaz bu ülviyyəti; Yazıq o kəsə

    Tam oxu »
  • ÜMDƏ

    sif. [ər.] Ən əsas, ən mühüm, başlıca, birinci. Ümdə məsələ. Ümdə vəzifə. – [Nuxulular:] Əvvələn, o cənabın ziyarəti ümdə mətləbdir

    Tam oxu »
  • ÜMƏRA

    is. [ər. “əmir” söz. cəmi] klas. Əmirlər, hakimlər. Sən dur ayaq üstə, demə bir söz ümərayə; Caiz deyil insanca danışmaq füqərayə

    Tam oxu »
  • ÜMİD

    is. 1. Arzu edilən bir şeyin ola biləcəyinə inanma və bu inamdan doğan daxili fərəh, xatircəmlik hissi; güman

    Tam oxu »
  • ÜMİDGAH

    is. klas. Ümid bağlanılan yer və ya adam. Vüsalə rəğbətim artır çəkəndə hicr qəmin; Xilasi-yol dilərəm öz ümidgahimdən

    Tam oxu »
  • ÜMİDLƏNDİRMƏ

    “Ümidləndirmək”dən f.is

    Tam oxu »
  • ÜMİDLƏNDİRMƏK

    f. Ümidvar etmək, ümid vermək, arxayın etmək

    Tam oxu »
  • ÜMİDLƏNMƏ

    “Ümidlənmək”dən f.is

    Tam oxu »
  • ÜMİDLƏNMƏK

    f. Ümidvar olmaq, ümid bəsləmək, ümid etmək, arxayın olmaq

    Tam oxu »
  • ÜMİDLİ

    sif. 1. Bir işin yaxşı qurtaracağına ümid verən; ümidverici. Ümidli məsləhət. – [Qəhrəman] o gözlərdə, o dodaqlarda silinməz, ümidli və səmimi bir təb

    Tam oxu »
  • ÜMİDSİZ

    sif. və zərf 1. Heç bir ümid verməyən, ümid edilməyən, arxayın etməyən. Ümidsiz cavab. 2. Ümidini kəsmiş, məyus, naümid

    Tam oxu »
  • ÜMİDSİZCƏ

    zərf Ümidsiz halda, ümidini itirmiş halda, ümidsizliklə. Ümidsizcə cavab vermək. – Bu xain və rəhmsiz zərbə ümidsizcəsinə qayalar arxasında can çəkişə

    Tam oxu »
  • ÜMİDSİZCƏSİNƏ

    zərf Ümidsiz halda, ümidini itirmiş halda, ümidsizliklə. Ümidsizcə cavab vermək. – Bu xain və rəhmsiz zərbə ümidsizcəsinə qayalar arxasında can çəkişə

    Tam oxu »
  • ÜMİDSİZLİK

    is. Heç bir ümid olmadığı hal; naümidlik. [Kamran:] O çöhrələrdə, o gözlərdə ümidsizlikdən bir əsər varmı? H

    Tam oxu »
  • ÜMİDVAR

    sif. 1. Ümidli, ümid edən. □ Ümidvar etmək – bax ümidləndirmək. Ümidvar olmaq – 1) ümid etmək, arxayın olmaq

    Tam oxu »
  • ÜMİDVERƏN

    sif. 1. Bəslənilən ümidi doğruldacaq, gələcəkdə kamil bir insan olacağına ümid bəslənilən, gələcəyi olan

    Tam oxu »
  • ÜMİDVERİCİ

    sif. 1. Bəslənilən ümidi doğruldacaq, gələcəkdə kamil bir insan olacağına ümid bəslənilən, gələcəyi olan

    Tam oxu »
  • ÜMMAN

    is. [ər.] 1. Böyük dəniz, dərya, okean. Bir fırtına quşu olub; Baş vurmuşam ümmanlara; Dənizdə dürr axtarmışam

    Tam oxu »
  • ÜMMƏT

    is. [ər.] 1. Xalq, camaat. Açdın gözünü rəncü məşəqqət görəcəksən; Millətdə qəm, ümmətdə küdurət görəcəksən

    Tam oxu »
  • ÜMUM

    is. [ər.] Hamı, hamısı. Ümuma aid məsələ. – [Anisimin] ixtirası keçmiş, ümumun təqdirini qazanmışdı. S

    Tam oxu »
  • ÜMUMBƏŞƏRİ

    sif. [ər.] Bütün adamlara, bütün bəşəriyyətə xas olan, aid olan, bütün insanlar üçün əhəmiyyəti olan

    Tam oxu »
  • ÜMUMDÜNYA

    is. [ər.] Bütün dünyaya, dünyanın bütün ölkələrinə aid. Ümumdünya əhəmiyyətli kəşf. Ümumdünya konqresi

    Tam oxu »
  • ÜMUMƏN

    zərf [ər.] Ümumiyyətlə, ümum, hamı. Sürməkdə idi şiddət ilə hökmünü zülmət; Qalmışdı qaranlıqda ümumən bəşəriyyət

    Tam oxu »
  • ÜMUMXALQ

    is. [ər.] Bütün xalq üçün ümumi, bütün xalqa aid. Ümumxalq mülkiyyəti. Ümumxalq bayramı

    Tam oxu »
  • ÜMUMİ

    sif. [ər.] 1. Ümuma, hamıya aid olan; hər şeyi, hamını əhatə edən, qavrayan. Ümumi seçki hüququ. Ümumi tərk-silah

    Tam oxu »
  • ÜMUMİLƏŞDİRİLMƏ

    “Ümumiləşdirilmək” dən f.is

    Tam oxu »
  • ÜMUMİLƏŞDİRİLMƏK

    “Ümumiləşdirmək” dən məch. Həyatdan, taledən şikayət, narazılıq, giley-güzar, etibarsızlıq kimi cəhətlər bayatılarda elə ümumiləşdirilmişdir ki, onun

    Tam oxu »
  • ÜMUMİLƏŞDİRMƏ

    1. “Ümumiləşdirmək” dən f.is. 2. Ayrı-ayrı faktları, hadisələri müşahidə və öyrənmək nəticəsində hasil olan ümumi fikir, mülahizə; ümumi nəticə

    Tam oxu »
  • ÜMUMİLƏŞDİRMƏK

    f. 1. Bir yerdə birləşdirmək, vahid bir küll halında birləşdirmək. [Firəngiz Muxtara:] Mənə elə gəlir ki, yazıçı hekayəsində xalqımızın müdrik fəlsəfə

    Tam oxu »
  • ÜMUMİLƏŞMƏK

    f. 1. Bir yerdə, bir ümumi şeydə birləşmək. 2. Ümumi olmaq, eyni dərəcədə hamıya, bütün cəmiyyətə məxsus olmaq; ictimailəşmək

    Tam oxu »
  • ÜMUMİLİK

    is. 1. Ümuma, hamıya və ya çoxusuna aid olma; ümumiyyət. 2. Birlik, ayrılmazlıq, uyğunluq. Nöqteyinəzərlərin ümumiliyi

    Tam oxu »
  • ÜMUMİYYƏT

    [ər.] bax ümumilik 1-ci mənada. [Xamburabi:] Çünki cəmiyyət ümumiyyət, fərd isə xüsusiyyət deməkdir. Çəmənzəminli

    Tam oxu »
  • ÜMUMİYYƏTCƏ

    dan. bax ümumiyyətlə. Ümumiyyətcə, o, hazırlıqlı tələbədir

    Tam oxu »
  • ÜMUMİYYƏTLƏ

    1. Deyilənləri yekunlaşdırıcı, ümumiləşdirici ara söz kimi işlənir. Ümumiyyətlə, “Molla Nəsrəddin” susmağı bacarmırdı, o, etiraz etmək üçün doğulmuşdu

    Tam oxu »
  • ÜMUMQOŞUN

    is. və sif. Bütün qoşun növləri üçün ümumi, vahid olan, bütün qoşun növlərini qavrayan. Ümumqoşun taktikası

    Tam oxu »
  • ÜMUMMİLLİ

    sif. [ər.] Bütün millət üçün ümumi olan, bütün millətə aid olan. Ümummilli dil. Ümummilli bayram

    Tam oxu »
  • ÜMUMRAYON

    is. [ər. ümum və fr. rayon] Bütün rayon üçün ümumi, bütün rayona aid. Ümumrayon iməciliyi

    Tam oxu »
  • ÜMUMRESPUBLİKA

    is. [ər. ümum və lat. respublika] Bütün respublika üçün ümumi, bütün respublikaya aid. Pambıq əkinlərinə ümumrespublika baxışı

    Tam oxu »