DABİ

Əbu-Dabi (ərəb. ابوظبي ‎, azərb. ata cüyür‎, ing. Abu Dhabi) — Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin və Əbu-Dabi əmirliyinin paytaxtı. Ölkənin siyasi, iqtisadi, sənaye və mədəni mərkəzi, onun BƏƏ-nin ÜDX-ə töhfəsi 56 %-dir (2008). Şəhərin əhalisi — 1 463 491 nəfər (2007). 1760-cı ildə salınıb. Onun yerində eramızdan əvvəl 3 mininci ildə yaşayış məskəni olması barədə arxeloji qazıntılardan təsdiqlər vardır. Fars körfəzində şimal-şərq hissəsində bir adada, Materikdən dörd kilometr aralıda yerləşir. Adanı materiklə üç avtomobil körpüsü birləşdirir.

Əbu-Dabi əmirliyi — (ərəb. إمارة أبو ظبي‎) — Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin tərkibinə daxil olan ən iri əmirlik. Paytaxtı, eyni zamanda Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin paytaxtı olan Əbu-Dabi şəhəridir. Ərazisi — 67 340 кm², əhalisi — 1 975 000 nəfər (2008-ci il). Əbu-Dabi ölkənin 70 % ÜDM təmin edir. Əmirliyin Əl-Əyn şəhəri ölkənin əhali sayına görə ikinci şəhəridir.

Luvr Əbu-Dabi Muzeyi (fr. Louvre Abu Dhabi, ərəb. متحف اللوفر أبوظبي‎) — Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin Əbu-Dabi əmirliyində yerləşən, layihəsi fransız memarı Jan Nuvel tərəfindən hazırlanmış sənət muzeyi. Fransa hökuməti ilə Əbu-Dabi şəhəri arasında imzalanan və 30 il qüvvədə olacaq müqavilə ilə inşa edilən Luvr Əbu-Dabi Muzeyi Səadət adası kompleksi üzərinə – təxminən 24.000 kvadratmetrlik bir sahəyə inşa edilmişdir. Muzeyin xərcinin 83-108 milyon avro arasında olduğu güman edilir. Muzey rəsmi olaraq 2017-ci il 8 noyabr tarixində açıldı. Əbu-Dabi Muzeyində dünyanın hər yerindən gələn sənət əsərləri nümayiş olunur. Muzeyin əsas məqsədi Şərq sənəti ilə Qərb sənəti arasında körpü yaratmaqdır. Bütün bunlara baxmayaraq, Parisdəki Luvr Muzeyinin bu işdə hansı marağının olması məqamı sənət dünyasında olduqca qızğın müzakirələrə səbəb oldu. == Layihənin konvensiyası == 1.3 milyard dollar müqabilində 30 il qüvvədə olacaq və Əbu-Dabinin mərkəzindəki Saadiyat adasında inşa ediləcək Əbu-Dabi Luvr Muzeyinin layihəsinin konvensiyası Fransa Mədəniyyət naziri Reno Dennode de Vabres ilə Sultan bin ən-Nəhayyən arasında 2007-ci ildə imzalandı.

Əbu-Dabi Qran-prisi (ərəb. سباق جائزة أبوظبي الكبرى‎) - Formula 1 üzrə dünya çempionatının əsas mərhələlərindən biri. BƏƏnin paytaxtında keçirilir. Əbu-Dabi yarışları ilk dəfə 2009-cu il sezonunda keçirilmişdir. Əslində Qran-pri Əbu-Dabi şəhəri yaxılığındakı Yas adasında qurulmuş Yas Marina avtodromunda keçirilir. Süni şəkildə yaradılmış ada Əbu-Dabi əmirliyinə daxildir. Qran-pri Formula 1 tarixində gecə-gündüz sistemi ilə keçirilən ilk yarışdır. Gecə yarışlarını keçirmək üçün avtodromda projektorlar qurulmuşdur. Bu sistemin tətbiqinin əsas səbəb ərazidə iqlimdən aslı olaraq havanın çox isti keçməsidir. Pilotlar yarışa təbii işıqda başalayır və süni işıqlar altında bitirirlər.

Əbu-Dabi Solomon Quqqenhaym muzeyi — Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin Əbu-Dabi şəhərindəki Səadət adasının mədəniyyət rayonunda tikilən sənət muzeyi. Tamamlandıqdan sonra onun Solomon Quqqenhaym muzeylərinin ən böyüyü olması planlaşdırılır. Binanın layihəsini memar Frank Gehri hazırlamışdır. 2006-cı ildə muzey layihəsi elan edildikdən sonra saytda 2011-ci ildə işlərə başlansa da, tezliklə dayandırıldı. Tikinti işlərində ləngimələr oldu. Muzeyin 2025-ci ildə tamamlanacağı gözlənilir. Muzey Solomon Quqqenhaym muzeyinin beş filialından biri olacaq və orijinalından 12 dəfə böyük olması planlaşdırılır. Muzey beynəlxalq turistləri cəlb etmək üçün Səadət adasındakı daha böyük incəsənət və mədəniyyət müəssisələri kompleksinin bir hissəsidir. Muzeyin kolleksiyasında Qərbi Asiya, Şimali Afrika və Cənubi Asiyanın müasir incəsənət nümunələrinin nümayişi gözlənilir. ​ 8 iyul 2006-cı ildə Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin paytaxtı Əbu-Dabi şəhəri Nyu Yorkdakı Solomon R. Quqqenhaym Fondu ilə 30.000 kvadrat metrlik (320.000 kv fut) Quqqenhaym muzeyi inşa etmək üçün müqavilə imzaladığını elan etdi.

Yarış sabiq BƏƏ prezidenti Şeyx Zeyidin oğlu Şexy Təhnun Bin Zeyd Əl Nahyan,bu ideya onun Braziliya ciu-citsusu müəllimi Nelson Monteironun olmuşdur.Royle Qreysi bunu "yeni grappling erası" kimi səciyələndirdi. Yarış əsasən güləşin sərt növləri olan Grappling,Sambo,Cüdo,Ciu-citsu,Braziliya ciu-citsusu üzrə keçirilir.

Kouadio-İves Dabila (1 yanvar 1997-ci ildə anadan olub) — Liqa 1 təmsilçilərindən olan Lill klubunda yarımmüdafiəçi kimi çıxış edən peşəkar Kot-d'İvuar futbolçusudur. == Klub karyerası == === Monako === Dabila öz peşəkar karyerasında debütünü Monako klubu ilə 26 aprel 2017-ci ildə etmişdir. O, 60-cı dəqiqədə Andrea Raggi ilə əvəz olunmuşdur. Həmin görüşdə Monako Fransa Kubokunun yarımfinal mərhələsində Pari Sen-Jermenə 5-0 hesabı ilə məğlub olmuşdur.

Kristof Jozef Mari Dabire (fr. Christophe Joseph Marie Dabiré; 27 avqust 1948, Fransa Yuxarı Voltası[d]) — siyasətçi, Burkina-Fasonun keçmiş Baş naziri. == Fəaliyyəti == Dabire Tomas Sankara rəhbərliyində İqtisadiyyat və Planlaşdırma Nazirliyində Əməkdaşlıq baş direktoru olduğu 1984–1988-ci illərdə İqtisadiyyat və Planlaşdırma Nazirliyində Tədqiqatlar və Layihələr Direktoru vəzifəsində çalışıb. Bu vəzifəni 1992-ci ilə qədər tutdu. 1992-ci ildə Dabire 2000-ci ilə qədər çalışdığı Burkina-Fasonun Orta, Ali Təhsil və Elmi Araşdırmalar şöbəsində 1997-ci ilə qədər məsul olduğu Səhiyyə Departamentini idarə etdi. Bu müddət ərzində Burkina Faso Milli Məclisində kreslo qazandı. 2002-ci ildə Milli Məclisə yenidən seçildikdən sonra Dabire 2007-ci ilə qədər daha beş il müddətə vəzifəsini icra etdi. 21 yanvar 2019-cu ildə Baş nazir vəzifəsinə təyin edildi və üç gün sonra vəzifəsinə başladı. 8 dekabr 2021-ci ildə artan təhlükəsizlik böhranı fonunda Burkina-Fasonun Prezidenti Rok Kabore Dabireni Baş nazir vəzifəsindən azad etdi. Prezidentin fərmanında deyilirdi ki, səlahiyyət müddəti başa çatan hökumət üzvləri yeni hökumət qurulana qədər ölkəni idarə edəcəklər.

Salvia dabieshanensis (lat. Salvia dabieshanensis) — dalamazkimilər fəsiləsinin adaçayı cinsinə aid bitki növü.