dramaturq

Dramaturq (yunanca dramaturges tamaşa yaradan sözündəndir) - dramatik əsərlər, pyeslər yazan şəxs. İlk dram əsərləri XVIII-XIV əsrlərdə yazılmışdır. İlk dəfə alman yazıçısı Qottlob Lessinq teatr üçün səhnələr yazmış və ilk dramaturqlardan olmuşdur. Dramaturgiyanın başqa bir qolu kino və televiziya üçün yazılmış ədəbi əsərlərdir. Bu sahədə məşğul olanlara kinodramaturq deyilir. Azərbaycan dramaturgiyasının banisi Mirzə Fətəli Axundov hesab olunur. Səkinə xanım Mirzə Heybət qızı Axundzadə isə Azərbaycanın ilk qadın dramaturqu və müəllimlərindən biridir. Yazıçı Mirzə Heybət Axundzadənin qızıdır. Azərbaycan ədəbiyyatının, bütövlükdə XX əsr poetik fikrinin görkəmli nümayəndəsi, xalq şairi Bəxtiyar Vahabzadə ömrünün sonuna qədər böyük sənət ehtirası ilə yazıb yaratmışdı. Bəxtiyar Vahabzadə yalnız poeziyası ilə deyil, dramaturgiyası ilə də müasir ədəbiyyatın imkanlarına öz təsirini göstərmiş, onun vəzifələrini həyata keçirmişdi.

Con Mason (ing. John Mason; XVI əsr və ya XVII əsr, İngiltərə – XVII əsr) — ingilis dramaturqu. O, daha çox "Türk Malless ve Borciya Qubernatoru Floransanın Möhtəşəm Faciəsi" faciəsi ilə tanınır, hansı ki ilk dəfə 1610-cu ildə yayımlanmıştır. Masonun həyatı haqqında çox az məlumat mövcuddur. XVIII əsrdə yaşamış bir yazıçı Masonun 1606-cı ildə Kembric şəhərində yerləşən Müqəddəs Katerina Kollecindən məzun olmuş ola biləcəyini qeyd etmişdir. O, Uaytfrayars teatrının yarısına sahib idi.

Qurbanov Qurban Əli oğlu - Dramaturq, 1939-cu ildən Yazıçılar Birliyinin üzvü. 1912-ci ildə Azərbaycanın Naxçıvan Muxtar Respublikasının indiki Kəngərli rayonunun Qarabağlar kəndində müəllim ailəsində anadan olmuşdur. İbtidai təhsilini kənd orta məktəbində almışdır. 1924-1929-cu illərdə Naxçıvan Pedaqoji Texnikumunda təhsil almışdır. Sonra xalq maarif sahəsində müəllim, inspektor metodist işləmişdir. Naxçıvan Dövlət Teatrının direktoru olmuşdur. 1934-cü ildə Azərbaycan Dövlət Universitetinin tarix fakültəsində təhsilini davam etdirməyə göndərilmişdir. Ailə vəziyyətinə görə universitetin 3-cü kursundan çıxıb Naxçıvanda dil və ədəbiyyat müəllimi olmuşdur. 1944-cü ildə İkinci dünya müharibəsində itkin düşmüşdür. Ədəbi fəaliyyətə 20-ci illərdə başlamış ilk mətbu hekayələrini ("Bəzəkli Dərə","Güllər") 1927-ci ildə çap etdirmişdir.

Aleksandr Ostapoviç Avdeyenko (rus. Алекса́ндр Оста́пович Авде́енко; 8 (21) avqust 1908, Makeevka, Don Voysko vilayəti[d] – 16 iyun 1996, Moskva) — SSRİ və Rusiya nasiri, publisisti, dramaturqu, kinossenaristi. == Həyatı == Aleksandr Ostapoviç Avdeyenko 8 avqust 1908-ci ildə Makeyevka kəndində (indiki Ukraynanın Donetsk vilayətinin şəhəri) fəhlə-mədənçi ailəsində anadan olmuşdur. Uşaq ikən yetim olmuş, sonra Donbass şaxtalarında, Makeyevkadakı "Union" zavodunda işləmişdir. Daha sonra Maqnitoqorskda – İ. V. Stalin adına Moskva Dəmir-Polad Zavodunun tikintisində lokomotiv maşinistinin köməkçisi, isti rels mühəndisi kimi çalışmışdır. "Buksir" ədəbi dərnəyinin üzvü olmuşdur. 1935-ci ildə Sovetlərin 7-ci Ümumittifaq Qurultayında mərkəzi qəzetlərdə "Mən yoldaş Stalini alqışladım" başlığı altında nitqlə çıxış etmişdir: 1940-cı ildə onun ssenarisinə əsasən "Həyatın qanunu" filmi çəkildi, ekrana çıxdıqdan az sonra "Pravda" qəzetində sovet tələbə gənclərinə böhtan atdığına görə tənqid olunmuşdur. Kinofilm təcili ekranlardan çıxarılmışdır. 9 sentyabr 1940-cı ildə Sovet İttifaqı Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin Orqbürounun genişləndirilmiş iclası keçirilmişdir. Burada Mərkəzi Komitənin katibləri Stalin və Jdanov, yazıçılar Nikolay Aseyev, Nikolay Poqodin, Aleksandr Fadeyev Avdeyenkonun dağıdıcı tənqidi ilə çıxış etmişdilər.

Dmitri Vasiliyeviç Averkiyev (rus. Дми́трий Васи́льевич Аве́ркиев; 30 sentyabr (12 oktyabr) 1836 və ya 11 (23) noyabr 1836, Krasnodar – 7 (20) yanvar 1905, Sankt-Peterburq) — Rusiya dramaturqu, yazıçısı, teatrşünası, tərcüməçisi. Averkiyev 1870-ci illərdə bir neçə pyesləri ilə diqqəti cəlb etmişdir. Averkiyevin "Yeni gənc xanım", "Sərxoş gecə", "Lixo", "Qoca liberal" və başqa (1870–1885) hekayələri də yeni cərəyanlara nifrət və "rus antik dövrünə" sentimental rəğbətlə doludur. 1880-ci illərdə Averkiyev "Yazıçının gündəliyi"ni nəşr etdirmişdir. Averkiyevin dramlarından ən məşhuru "Qədim Kaşirsk"dir. Averkiyev "Dram haqqında" (1878) toplusunun müəllifidir. == İstinadlar == == Əlavə ədəbiyyat == Аверкиев, Димитрий Васильевич // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб..

Con Herbert (13 oktyabr 1926, Toronto – 22 iyun 2001, Toronto) — kanadalı dramaturq, dreq-kvin və teatr rejissoru. == Həyatı == Herbert 13 oktyabr 1926-cı ildə Torontoda anadan olmuşdur Orta məktəbi bitirdikdən dreq yarışmalarında yarışmağa başladı. 1940-cı illərdə Herbert qadın paltarında olarkən quldurluğa cəhdin qurbanı oldu. Onun təcavüzkarları yalan olaraq Herbertin onları cinsi əlaqəyə cəlb etdiyini iddia edirdilər, və Herbert Kanadanın 1969-cu ilə qədər ləğv edilməmiş eyni cinsli cinsi fəaliyyət qanununa əsasən ədəbsizliyə görə ittiham edilib məhkum edilmişdir. Məhkum edildikdən sonra Herbert Ontario ştatının Guelph şəhərindəki gənclər islahxanasında xidmət etdi. Herbert daha sonra Mimikodakı islahxanada ədəbsizliyə görə daha bir cəza çəkdi. Daha sonra Herbert 1955-ci ildə Torontoya qayıtmazdan əvvəl özünü saxlamaq üçün müxtəlif işlərdə çalışaraq Şimali Amerikanı gəzdi. O, Kanada Milli Balet Məktəbində və Dora Mavor Moore 's New Play Society-də çalışdı. Herbert 1960-cı ildə bacısı Nana Brundac ilə Qarret Teatrının əsasını qoydu. == Yaradıcılığı == Herbert 1964-cü ildə "Fortune and Men's Eyes" kitabını dəmir barmaqlıqlar arxasında keçirdiyi vaxta əsaslanaraq yazdı.