Толковый словарь философских терминов

  • Koqito erqo sum

    \ – düşünürəm, demək ki varam.

    Полностью »
  • KOMMUNİKASİYA

    siyasi sistemlə mühit arasında qarşılıqlı fəaliyyət.

    Полностью »
  • KOMMUNİZM

    \ – bütün insanların bərabərliyi və bərabər haqlılığı daxilində ―hamıya vacibiyyatı‖.

    Полностью »
  • KOMPROMİS

    sl mənası qarşılıqlı məğlubiyyət olmasına baxmayaraq, bu söz hal-hazırda sülh bağlamaq üçün razılığa gəlmək anlamında işlədilir

    Полностью »
  • KONDİSİONALİZM

    \ – səbəb anla-yışını şərtlər \ kompleksi anlayışı ilə əvəz edən fəlsəfi təlim.

    Полностью »
  • KONFORMİZM

    \ – hər cür uyğunlaşmanı, şeylərin mövcud vəziyyətini, hakim rəyləri və s. passivcəsinə qəbul etməyi bildirən anlayış

    Полностью »
  • KONKORDAT

    latınca razılıqlı olmaq mənasındadır. Məsələn Vatikanla başqa bir dövlət arasında həmin ölkədə katolik kilsənin fəaliyyətinin müəyyən edən razılaşmal

    Полностью »
  • KONKRET

    \ – müəyyən bir zamanda müəyyən bir yerdə ortaya çıxan, təbii, müşahidə edilə bilən, əllə tutula bilən, hiss edilən yaxud da işarə ilə qavranılan

    Полностью »
  • KONKRET

    bax Abstrakt və konkret.

    Полностью »
  • KONSEKVENSİAL

    \ – etik nəzəriyyələrin bir tipi; burada əməlin əxlaqi qiyməti bu əməlin səbəbləri və ümumi əxlaqi prinsipləri nəzərə alınmadan onun praktiki nəticəl

    Полностью »
  • KONSEPT

    \ – ifadə edilmiş zehni obraz, ümumi fikir, anlayış \, məntiqi semantikada adın mənası.

    Полностью »
  • KONSEPTUALİZM

    \ - Küllülərin yəni İnsan-Heyvan kimi mücərrəd anlayışların bir təsəvvür olmaları baxımından, özlərini düşünən zehində onların gerçək varlıqları

    Полностью »
  • KONSTRUKTİV

    Metod \ – elmi nəzəriyyələrin deduktiv qurulması üsullarından biri \[deduktiv metod

    Полностью »
  • Konvensionalizm

    \ – fəlsəfi konsepsiyaya görə elmi anlayışlar və nəzəri fikirlər öz əsasları etibarı ilə alimlər arasındakı sazişin məhsuludur

    Полностью »
  • KONVERSİYA

    \ – məntiqdə hər hansı bir prinsipdə köklə ona aid olan təyinlərin yerlərini dəyişməsidir. Misal üçün, Hər insan canlıdır

    Полностью »
  • KONYUNKSİYA

    \ – məntiqi bağlayıcı ―və‖nin köməyi ilə \ birləşən iki mülahizədən mürəkkəb bir mülahizənin əmələ gətirən məntiqi əməliyyat

    Полностью »
  • KOORDİNASİYA

    \. Eyni sıradakı şey və obyektlərin bir-birinin yanında olması, eyni nizamda dayanması; eyni təsnifatda olan iki və yaxud da daha çox anlamın bir arad

    Полностью »
  • KOSMOQONİYA

    \ – səma cisimləri və sistemlərinin mənşəyi və inkişafının öyrənən elm sahəsi.

    Полностью »
  • KOSMOLOGİYA

    \ – astronomiyanı bölməsi, bütöv əlaqəli tam kimi kainat haqqında və bu tamın bir hissəsi kimi kainatın astronomik müşahidələrlə əhatə olunan bütü

    Полностью »
  • KOSMOPOLİTİZM

    \ – vətənpərvərlik hisslərindən, milli mədəniyyət və ənənələrdən ―bəşər nəslinin birliyi‖ naminə imtina edilməsinə çağıran burjua təlimi

    Полностью »
  • KOSMOS

    \ – kainat, bütövlükdə aləm və bir tam kimi Yer, Günəş sistemi, bizim qalaktika və bü-tün qalaktikalarda daxil olmaqla hərəkət edən materiyanın b

    Полностью »
  • KOZMOGONİ

    \ Aləmin oluşu-Tekevvün-ü aləm: Aləmin necə təşəkkül edib meydana gəldiyini şərh etməyə çalışan nəzəriyyə

    Полностью »
  • KOZMOLOJİ

    \ – Alem bilgisi: Kainatı idarə edən ümumi qanunları araşdıran elm.

    Полностью »
  • KÖVN

    \: Aləmin doğuşu.

    Полностью »
  • KREASİONİZM

    \ – dün-yanın, canlı və cansız təbiətin vahid yaradıcılıq əməli ilə yaradıl-ması haqqında idealist təlim

    Полностью »
  • KRİTERİYA

    \ – ayırma və ittiham etmə vasitəsi, doğrunu səhvdəm ayırd etmək üçün bir vasitə.

    Полностью »
  • KRİTİSİZM

    \. İnsan biliyinin sərhəddi üzərində fəlsəfi şüuru və bu şüurun oyanıq tutulması. Kantda əql və biliyin sərhəddini və imkanlarını təyin etmək şərti

    Полностью »
  • KÜLLİ

    \ – Tümel: Bütün aləmə şamil olan. Ümumi olan. Külli – bütün şeylərin əslinə aid olan, ümumi olan, bütün olanlara aid olan

    Полностью »
  • KÜTLƏ

    \ – sosial – psixoloji anlam olaraq öz daxilində bölünməmiş, ya gəlib keçici hissiyatında yaxud da bir xarici gücün təsiriylə bir bütün əmələ gət

    Полностью »
  • QABİLİYYƏT

    \– geniş mənada fərdin davranışını tənzim edən və onun həyat fəaliyyətini şərtləndirən psixi xüsu-siyyəti

    Полностью »
  • QANUN

    \ – hadisələrin mühüm daxili və sabit əlaqəsi olub, onların müəyyən qaydada dəyişilməsini şərt-ləndirir

    Полностью »
  • QAVRAYIŞ

    \ – hər hansı bir dərk edilənin mahiyyətinin birbaşa qavranılması. Kantda isə idrak növlərinin eyni bir məcrada birləşməsinə deyilirdi

    Полностью »
  • QAYDA

    \

    Полностью »
  • QEYRİ

    müəyyən \. 1.Sonu harda bitəcəyi naməlum olan, sonlu və ya sonsuz olduğu bilinməyən şey.

    Полностью »
  • QƏBİLƏ

    \ – insanların ibtidai icmalarda iqtisadi münasibətlər zəminində meydana gəlmiş və qan qohumluğu əlaqələrinə əsaslanan birlik forması

    Полностью »
  • QƏDƏR

    \ – ərəb-islam fəlsəfəsində müxtəlif mənalarda işlədilən termin; islamın erkən dövründə ilahi buyruq, qüdrət, qis-mət mənasında, VIII əsrin əvvəllə

    Полностью »
  • QƏRAR

    \. – aralarında bir seçim etmə məcburiyyəti olan imkanlardan birini seçmək fəaliyyəti və bu fəaliyyətin nəticəsi yaxud da insan həyatının ayrı-ayrı mu

    Полностью »
  • QNOSEOLOGİYA

    \. Bilik haqqında təlim. Yunan dilində gnosis kəlməsi əslində episteme sözü ilə eyni mənada işlənir

    Полностью »
  • QNOSTİKLƏR

    \ – dini-fəlsəfi cərəyanın Xristian teologiyasını Qədim Şərqin dinləri ilə, həmçinin neoplatonizm və pifaqorçuluqla birləşdirən nümayəndələri

    Полностью »
  • QNOSTİSİZM

    \ – İnsanla Tanrı arasındakı əlaqəni spekulyativ biliklərlə bağlayan təlimlər.

    Полностью »
  • QRUP

    \ – bir-birilə az və ya çox dərəcədə bağlılığı, əlaqəsi olan toplu. İctimai elmlərdən olan sosiologiyanın geniş istifadə olunan bir termini, qrup, qru

    Полностью »
  • QURAN

    \– Müsəlmanların müqəddəs kitabı.

    Полностью »
  • QÜDRƏT

    \ – fiziki güclə əlaqələndirilməyən ruhi, mənəvi və təsiredici güc.

    Полностью »
  • QÜRBİYYƏT

    Tanrı dərgahına yaxınlıq məqamıdır.

    Полностью »
  • QÜVVƏ

    \ - Güç:Hərəkətə keçirən təsirli qüvvət.

    Полностью »
  • LAQEYDLİK

    \ – müəyyən hallara, vəziyyətlərə, çıxan hadisələrə heç bir reaksiya verməmək.

    Полностью »
  • LƏDÜNNİ

    elm – ilham yolu ilə qazanılan bilik.

    Полностью »
  • LƏVAİH

    ilk zühur edən nur parıltıları.

    Полностью »
  • LƏVAMI

    ləvaihdən sonra gələn nur və təzahür.

    Полностью »
  • LƏYAQƏT

    şəxsiyyətin nüfuzu haqqında təsəvvürü ifadə edən əxlaqi şüur anlayışı, etikanın insanın öz-özünə və cəmiyyətin fərdə əxlaqi münasibətini ifadə e

    Полностью »