Azərbaycanca
Язык
Тип
Словари
Словари → Толковый словарь азербайджанского языка

GÜLƏBƏTİN


1. is. Qızıl və ya gümüş tellərindən, habelə onlara bənzədilən materiallardan qatışığı olan sap.
[Otaqda] arasıra məxmər, üstünə güləbətin çəkilmiş daraqqabı, saatqabı da nəzəri cəlb edərdi. H.Sarabski.

2. sif. Həmin sapla işlənmiş, üzərinə bəzək vurulmuş. Güləbətin daraqqabı. Güləbətin araqçın.
– Güləbətin köynək, abı nimtənə; Yaxasında qızıl düymə gərəkdir. M.P.Vaqif.

3. sif. məc. Sarı, sarı-qızılı. Güləbətin saç.
#güləbətin #güləndam #güləşdirmək #güləş #gürzə #qayırmaq #tuncay #fürsət #həlim #yad #nimtənə #əyyam #günyə #meh #şəbxun #апаш #xuşgəbar #saya #efir #hin

Омонимы

  • GÜLƏBƏTİN GÜLƏBƏTİN I is. bot. Çöl bitkisi. Bu yerlərin istiliyinə baxma, güləbətin az bitir buralarda. GÜLƏBƏTİN II is

Этимология

  • GÜLƏBƏTİN Alınma sözdür, “qızıl və gümüş qarışığı olan sap” deməkdir. Belə sap­dan toxunmuş parça da güləbətin adlanır
a b c ç d e ə f g h x i j k q l m n o ö p r s ş t u ü v y z
g ga ge gə gi go gö gu gü
GÜLDÜRÜCÜLÜK
GÜLƏBƏTİNLİ
OBASTAN VİKİ
Güləbətin
Güləbətin sözünün mənaları: Güləbətin (bitki) — bitki cinsi; Güləbətin (tikmə) — tikmə növü.
Bənövşəyi güləbətin
Bənövşəyi güləbətin (lat. Pulsatilla violacea) — qaymaqçiçəyikimilər fəsiləsinə aid bitki növü. IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və status: “Nəsli kəsilməyə həssas olanlar” kateqoriyasına aiddir – VU A2c+3c. Azərbaycanın nadir növüdür. == Qısa morfoloji təsviri == Çoxillik ot bitkisidir. Gövdəsi sadədir, 5-20 sm hündürlükdədir, yarpaqlarla birlikdə yumşaq tüklüdür. Kök üzərində olan yarpaqlar çiçəklərlə birlikdə əmələ gəlir, uzunsov, ikiqat lələkvari yarılmış xətvari, qısa, itiləşmiş hissələrə ayrılmışdır. Çiçəklər bənövşəyi, bəzən də ağımtıl rənglidir. Çiçəkyanlığının yarpaqları ellipsivari və ya tərsyumurtavari, uzunsov, 3 sm-ə qədər uzunluqdadır. Meyvələrin saplağı tükcüklü, 2-3 sm uzunluqdadır.
Güləbətin (bitki)
Güləbətin (lat. Pulsatilla) - qaymaqçiçəyikimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi. == Botaniki təsviri == Gülçülükdə güləbətinin 3 növü xüsusilə geniş yayılmışdır: Alp güləbətininin (P. alpina) yarpaqları sallaq və qönçəli, gülləri ağ olub, hündürlüyü 25 sm, diametri 7 sm-ə qədərdir. Yaz güləbətini (Yuxuotu) (P. vernalis) — hündürlüyü 15 sm, yarpaqları sallaq və bənövşəyi, bəzən ağ gülləri olan bitkidir. Adi güləbətin (P. vulgaris) hündürlüyü 20 sm, bənövşəyi, yasəmən rəngli ya da çəhrayı güllü bitkidir. Güləbətinlər kalsiumla zəngin torpaqlarda yaxşı inkişaf edir. Güləbətin toxumla çoxaldılır, ilk cücərtiləri payızda əmələ gəlir. Çiçəkləmə yarpaqdan əvvəl müşahidə edilir. Qiymətli dərman bitkisidir. == Növləri == == İstinadlar == Güləbətin (bitki):The Plant List saytında takson barədə məlumat.
Güləbətin (tikmə)
Güləbətin (tikmə) (türk. Altınişi, Telkırma, Bartın işi, türkm. akqayma, sarıqayma ) - qızılı və ya gümüşü saplardan, habelə onlara bənzədilən materiallardan qatışığı olan saplardan istifadə edilməklə icra edilən tikmə növüdür. == Tarixçə == Ən qədim tikmə növlərindən biridir. Uzmanların fikrincə, Orta Asiyada əmələ gəlib. Azərbaycanda isə daha çox Təbriz, Bakı, Şamaxı, Naxçıvan və s. şəhərlərində inkişaf etdirilmişdir. Ən qiymətli Şamaxı sənətkarlarının güləbətin tikmələri idi . Xurşudbanu Natəvanın ecazkarlığı ilə gözoxşayan tikmələri o vaxtlar Rusiyada təşkil olunmuş müxtəlif miqyaslı sərgilərdə uğurla nümayiş etdirilib. 1882-ci ildə keçirilən Ümumrusiya sərgisinin Qafqaz şöbəsində göstərilən sənət nümunələri arasında şairənin incə zövqlə hazırladığı tikmə də olub.
Alban güləbətini
Alban güləbətini - (lat. Pulsatilla albana (Stev.) Bercht. et Presl).Qaymaqçiçəyikimilər (Ranunculaceae Juss.) fəsiləsinə aid bitki növü. IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu "Təhlükəli həddə yaxın olanlar" kateqoriyasına aiddir – NT. Azərbaycanın nadir növüdür. == Qısa morfoloji təsviri == Çoxillik ot bitkisidir. Gövdəsi sadədir, 5-15 sm hündürlükdədir. Meyvəvermə zamanı 26 sm-ə qədər uzanır. Kökətrafı yarpaqları əsasən çiçəklərlə eyni vaxtda əmələ gəlir, uzunsov, 2 dəfə lələkvari bölünmüş, neştərşəkilli və ya xətvari, tamkənarlı və ya dişcikli hissəlidir. Çiçəkləri sallanan, sarı, zəngvaridir. Çiçək yatağının yarpaqları 18–25 mm uzunluğunda, uzunsov, ellipsivari, əyilmiş ucludur.
Haller güləbətini
Haller güləbətini (lat. Pulsatilla halleri) - güləbətin cinsinə aid bitki növü.
Yuxu güləbətini
Yuxu güləbətini (lat. Pulsatilla vulgaris) - güləbətin cinsinə aid bitki növü.

Значение слова в других словарях

и́шиас облупля́ться обще́ственница пережива́ние перика́рд портчи́шки пти́чня трр легкокры́лый мира́жный незате́йливость ту́скленький уплоща́ть шнур(ок) cheatee coarse-fibred deputy assistant front page headman job lot moory palustral smoker выиграть нервозность