KLİNİK-DİAQNOSTİK

Klinik psixologiya şəxsin zehni, funksional və emosional əskikliklərini araşdıran psixologiya sahəsidir. Psixoterapiya metodlarından mütəmadi olaraq istifadə edən klinik psixologiya, tədqiqat, tədris və proqram inkişafı ilə əlaqəli mövzuları əhatə edir. Klinik psixologiya bir ixtisas sahəsi olaraq, fərdlər, eləcə də ailələr və fəqrli irqlərə mənsub cəmiyyət həyatının qarşılaşdığı problemləri həll etməyə çalışır. Ümumi olaraq klinik psixologiya problemləri test və ya müsahibə üsulları vasitəsilə qiymətləndirmək, diaqnoz qoymaq, həll yollarını tapmaq məqsədilə müdaxilə etmək və elmi tədqiqat sahələrini əhatə edir. Yəni, burada təhsil, tədris və məsləhət metodları ilə yanaşı, ciddi psixopatoloji müdaxilə və elmi tədqiqat sahələrindən də istifadə olunur. Bu fəaliyyətləri idarə edən şəxslər psixiatriya sahəsi üzrə müəxəssislər və klinik psixoloqlardır. == Klinik psixoloq == Türkiyədə 2014-ci ildə çıxan 1219 saylı Qanun və 29007 saylı İdarəçiliklə Səhiyyə Nazirliyinə bağlı olaraq klinik psixologiya sahəsində çalışacaq peşə mənsubları və fəaliyyətləri təyin olunmuşdur. Bu qanunla ilk dəfə olaraq psixoloq və klinik psixooqların vəzifə sahələri aydın şəkildə müəyyənləşdirilmişdir. Rəsmi qazetdə yayımlanan İdarəçilikdə "Klinik psixoloq" obyektiv ölçü vasitələri, müşahidə və müsahibə üsullarından istifadə edərək psixoloji qiymətləndirmə ilə beynəlxalq diaqnoz və təsnifat sistemlərində xəstəlik olaraq qəbul edilməyən və Səhiyyə Nazirliyinin də uyğun hesab etdiyi hallarda psixoterapiya prosedurlarını həyata keçirir. Xəstəlik olaraq qəbul edilən vəziyyətlərdə isə mütəxəssis həkimin diaqnozuna və müalicə üçün istiqamətləndirməsinə uyğun olaraq psixoterapiya metodlarını tətbiq edir.

Klinik ölüm - insanın bir müddət ölüm halına oxşar hala düşməsidir. Ürək dayandıqdan beyin qabığı ölənə qədər keçən vaxt klinik ölüm adlanır. Bu termin qan dövranının və nəfəs almağın dayanmasını ifadə edir ki, bu iki meyar insanların və bir çox digər orqanizmin həyatını davam etdirmək üçün zəruridir.Ölüm klinik və bioloji olmaqla 2 mərhələyə bölünür. Belə ki, orqanizmdə oksigen çatışmazlığına ən az davamlı beyin qabığıdır. Ürək fəaliyyəti və tənəffüs dayandıqdan sonra 2-3 dəqiqə ərzində beyin qabığı məhv olur. Xüsusi hallarda - bədən çox soyudulduqda və ya uşaqlarda bu müddət 10-15 dəqiqəyə qədər uzana bilər. Bu vaxt ərzində xəstənin ürək fəaliyyətini bərpa etmək mümkün olsa onu yenidən həyata qaytarmaq da mümkündür. Beyin qabığı məhv olduqdan sonra klinik ölüm bioloji ölümə keçir. Klinik ölüm vəziyyətinə hər birimiz şahid ola bilərik. Bu cərəyan vurması, suda boğulma, miokard infarktı, güclü travmalar və s.

Cottage Medi-Clinic – Namibiyanın Svakopmund şəhərində yerləşən özəl xəstəxana. 1984-cü ildə Rössinq kottec xəstəxanası kimi qurulmuşdur. Hazırda Medi-Clinic şirkətinə aiddir. Xəstəxananın 70 ədəd çarpayısı var.

Mərkəzi Klinik Xəstəxana — 1960-cı ildə inşa edilərək 300 çarpayılıq Səhiyyə Nazirliyinin 1 nömrəli Klinik Xəstəxanası adı ilə fəaliyyətə başlamışdır. 1999-cu ildə Azərbaycan Prezidenti Heydər Əliyevin sərancamı ilə Mərkəzi Klinik Xəstəxananın rekonstruksiyasına başlanmışdır. 2001-ci ilin iyun ayından Mərkəzi Klinik Xəstəxana adı ilə müasir səhiyyə sisteminin bütün faktor və meyarlarını özündə əks etdirən, beynəlxalq standartlara cavab verən, yüksək səviyyəli xəstəxana olaraq fəaliyyətə başlamışdır.Mərkəzi Klinik Xəstəxana 3 blok, 4 şöbə (poliklinika, diaqnostika, stasionar, təcili yardım), 97 yataq, 4 əməliyyatxana, 12 yataqlı reanimasiya və intensiv terapiya bölmələrindən ibarətdir. Xəstə yataq otaqları 1 nəfərlik, 2 nəfərlik, CİP-VİP xüsusiyyətlidir. Xəstəxanada 105 həkim, 250-yə yaxın tibb bacısı və kiçik tibb işçiləri və inzibati personal da daxil olmaqla 600 personal fəaliyyət göstərir.

== Kitab haqqında qısa məlumat == Kitab Azərbaycan Texniki Universiteti-nin Maşınqayırma fakültəsinin 06.11.2013-cü il tarixli, 02 saylı əmri ilə dərs vəsaiti kimi təsdiq olunmuşdur. 2014-cü ildə nəşr olunmuşdur. 164 səhifədən ibarətdir. Dərs vəsaitinin elmi redaktoru Bakı Dövlət Universitetinin və Qafqaz Universitetinin professoru, fizika-riyaziyyat elmləri doktoru N.M. Gocayevdir. Rəy verənlər isə Azərbaycan Memarlıq və İnşaat Universiteti Fizika kafedrasının dosenti, fizika üzrə fəlsəfə doktoru T.H. Cəbrayılov və Azərbaycan Texniki Universitetinin Fizika kafedrasının baş müəllimi, fizika üzrə fəlsəfə doktoru E.Ə. Allahyarovdur. Mövcud tədris proqramı əsasında tərtib olunmuş "Diaqnostik informasiyanın alinmasının fiziki əsasları" adlı dərs vəsaiti texniki universitetlərin bakalavr pilləsində "Biotibbi texnologiya mühəndisliyi (Tibbi və diaqnostik üsul və cihazları)" ixtisası üzrə təhsil alan tələbələr üçün nəzərdə tutulmuşdur. == Kitabdakı bölmələr haqqında == Texniki Universitetlərdə bakalavr təhsil pilləsi tələbələri üçün nəzərdə tutulmuş dərs vəsaiti Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin Elmi-metodiki Şurası "Fizika" bölməsinin qərarı ilə təsdiq olunmuş Ali Texniki məktəblər üçün "Diaqnostik informasiyanın alınmasının fiziki əsasları" proqramı əsasında tərtib edilmişdir. Dərs vəsaiti üç fəsildən ibarətdir. Birinci fəsildə sistematik şəkildə bioloji mühitin fiziki xarakteristikaları, ultrasəsin bioloji mühitdə yayılması, müxtəlif mühitlərin sərhəddində ultrasəsin əksolunması və sınması, mühitin akustik parametrləri, akustik müqavimət və onun ultrasəsin əksolunmasına təsiri şərh olunmuşdur. İkinci fəsil rentgen tomoqrafiyası, rentgen şüaları və onların mühitdə yayılması, rentgen şüalarının təbiəti, rentgen şüalarının maddəyə, canlı orqanizmə təsiri, üçüncü fəsil isə maqnit-rezonans tomoqrafiyasına həsr olunmuşdur.

M.Ə.Mirqasımov adına Respublika Klinik Xəstəxanası — 1961-ci ildən fəaliyyətə başlamışdır. Respublika Klinik xəstəxanası əsasən respublika tabeçiliyində olan şəhərlərin və kənd rayonlarının əhalisinə və tibb müəssisələrinə çoxprofilli, ixtisaslaşmış, stasionar, konsultativ, planlı yardım göstərməklə yanaşı Respublika Səhiyyə Nazirliyinin təşkilatı-metodiki işlərinin bazası olub, respublika müalicə-profilaktika idarələrinin təşkilatı-metodiki işlərinə köməklik etməyə borclu olan aparıcı tibb müəssisələrindən biridir. Respublika Klinik Xəstəxanası eyni zamanda tibbi kadr hazırlayan Azərbaycan Tibb Universitetinin və Ə.Əliyev adına Azərbaycan Dövlət Həkimləri Təkmilləşdirmə İnstitunun, 1 saylı tibb texnikumu və 2 saylı tibb texnikumunun tədris bazasıdır. İcbari tibbi sığortanın tətbiqi ilə Respublika Uşaq Klinik Xəstəxanası 2021-ci il 28 may tarixində Respublika Klinik Xəstəxanasının nəzdinə verilmişdir.Xəstəxananın müalicə şöbələrində tibbi təhsil müəssisələrinin 11 kafedrası, o cümlədən Azərbaycan Tibb Universiteti üzrə; urologiya, cərrahi xəstəliklər və farmakoterapiya kafedraları; Ə.Əliyev adına Həkimləri Təkmilləşdirmə İnstitunun 2-ci terapiya, nefrologiya, nevrologiya və fizioterapiya, mama-ginekologiya, rentgenologiya, hematologiya, anestaziologiya-reanimasiya, üz-çənə cərrahiyəsi və otorinolarinqologiya kafedraları fəaliyyət göstərir.Göstərilən kafedra, laboratoriya və mərkəzlərdə 121 elmi işçi, o cümlədən 16 professor, 30 dosent, 35 assistent və digər işçilər elmi və tədris işləri ilə yanaşı xəstələrin diaqnostika və müalicəsində xəstəxana personalı ilə birlikdə fəaliyyət göstərirlər. Bunlardan başqa nefrologiya, nevrologiya şöbələri müvafiq profillər, hematologiya şöbəsi ilə hemofiliya xəstəliyi üzrə mərkəz statusuna malikdir. Şöbələrin sayı — 44 Kabinetlərin sayı — 3 Bölmələrin sayı — 27 Korpusların sayı — 3 Çarpayı sayı — 1035 == Tibbi personal ilə bağlı == Həkim — 370> Orta tibb işçisi — 643 Kiçik tibb işçisi — 357 Digər — 270 Rezidentlər — 20 Professorlar — 13 Dosentlər — 21 == Şöbə, bölmə və kabinetlər haqqında == Nefrologiya şöbəsi — 40 çarpayı Kardiologiya — 45 çarpayı 1-ci Hemodializ şöbəsi — 30 çarpayı 2-ci Hemodializ şöbəsi — 50 çarpayı 1-ci sinir xəstəlikləri şöbəsi — 50 çarpayı 2-ci sinir xəstəlikləri şöbəsi — 50 çarpayı Endokrinologiya şöbəsi — 75 çarpayı Allerqologiya şöbəsi — 20 çarpayı Anesteziologiya,reanimasiya və intensiv terapiya şöbəsi(I) Otorinolarinqologiya şöbəsi — 20 çarpayı Qastroentrologiya şöbəsi — 25 çarpayı Urologiya şöbəsi — 40 çarpayı Hematologiya — 50 çarpayı Oftalmologiya — 20 çarpayı Üz-çənə cərrahiyyəsi — 30 çarpayı Anesteziologiya, reanimasiya və intensiv terapiya şöbəsi(II) — 25 çarpayı Mərkəzi Sterilizasiya 1-ci Cərrahiyyə şöbəsi — 50 çarpayı 2-ci Cərrahiyyə şöbəsi — 50 çarpayı Proktologiya — 30 çarpayı Travmatologiya və ortopediya şöbəsi — 40 çarpayı Ginekologiya şöbəsi — 40 çarpayı Doğum şöbəsi — 95 çarpayı Uşaq şöbəsi I — 45 çarpayı Uşaq şöbəsi II — 40 çarpayı Laboratoriya şöbəsi Uşaq Kardiologiya — 40 çarpayı Uşaq Anesteziologiya, reanimasiya və intensiv terapiya şöbəsi — 15 çarpayı Arxiv, Katiblik, KİV və Məlumat şöbəsi İnformasiya texnologiyaları şöbəsi Dəstək xidmətləri şöbəsi — 4 bölmə Texniki dəstək, UKX təsərrüfatı, təsərrüfat və təhlükəsizlik bölmələri İnsan Resursları şöbəsi — 1 bölmə Əməyin mühafizəsi bölməsi Satınalma şöbəsi Maliyyə şöbəsi — 3 bölmə Hesabatlıq, büdcə planlama və mühasibatlıq bölmələri Xəstə xidmətləri şöbəsi — 5 bölmə Koordinasiya, qeydiyyat, pediatrik qeydiyyat, xəstə qəbulu və pediatrik xəstə qəbulu bölmələriYardımçı şöbələrə laboratoriya, şüa-diaqnostika, fizioterapiya, müalicəvi bədən tərbiyəsi, endoskopiya, qanköçürmə və poliklinika şöbəsi aiddir. ==== Hemodializ ==== Hemodializ şöbəsi 2004-cü ilin iyul ayının 17-dən fəaliyyət göstərir. Şöbə 1-ci korpusun 1-ci mərtəbəsində yerləşir. Şöbədə: Frensenus markalı müasir tipli süni böyrək aparatı; Osmos otağı – su təmizləyici qurğular sistemi; Qraunomiks – dializator hazırlayan aparat fəaliyyət göstərir. Hemodializ ambulator müalicədir, lakin bəzi hallarda xəstələrin ağırlaşmaları zamanı onlar diaqnostik və laborator müayinələrdən keçirilir.