KOSMOPOLİT1

Yunan mənşəlidir, kosmos sözü ilə qohumdur (kosmosu da özünə vətən sayan adam). (Bəşir Əhmədov. Etimologiya lüğəti)

Konkret şəhər-dövlətlərin xaricində də insanların yaşadığını düşünən ilk yunanlar filosoflar idi. Deyilənə görə, guya təxminən e.ə. 410-cu ildə afinalı Sokratdan hansı ölkəyə mənsub olduğunu soruşanda o belə cavab veribmiş: “Mən nə Afinaya, nə də Yunanıstana mənsubam. Mən dünya insanıyam”.

Deyirlər ki, yarım əsrdən sonra eyni sual sinoplu Diogenə də verilib. O da “Mən dünya vətəndaşıyam”, – deyə söyləyib. Yunan dilində dünya vətəndaşı “kosmopolit” kimi səslənir.

Böyük İsgəndər də bir müddət kosmopolitizm ideyasına uyğun olaraq xalqlar və ölkələr arasında sərhədlərin olmadığı imperiya yaratmağa cəhd etmişdi. Ancaq o, cavan öldü, imperiyası, onunla da birgə dünya vətəndaşlığı imkanı məhv oldu. Biz indiyədək özünü istənilən ölkədə evindəki kimi hiss edən adamdan söz düşəndə kosmopolit ifadəsini işlədirik. (Ayzek Azimov. Sözlərin tarixi)

KOSA
KOTAN
OBASTAN VİKİ
Kosmopolit növlər
Kosmopolit növlər — Yer kürəsinin hər yerində müvafiq ekosistemdə yayılan növlər. Bu cür növlərin arealları adətən qeyri-məhdud olur (birhüceyrəli heyvanlar- infuzorlar. Konsumentlər- canlı üzvü maddələrlə qidalanan heterotrof orqanizmlər (məs., heyvanlar).
Kosmopolitanizm
Kosmopolitizm (q.yun. κοσμοπολίτης (kosmopolites) — kosmopolit, dünyəvi insan) — bütün insanların yeganə cəmiyyətdən ibarət olduğunu və əxlaq üstündə əsaslanan ideologiyadır. Hər hansı formada kosmopolitizm ideyasına sadiq olan bir insana kosmopolitan və ya kosmopolit deyilir. Kosmopolitanizm bütün insanların əslində vahid dünyəvi icmaya malik olmalarını və eyni mənəviyyatı paylaşmalı olduqlarını müdafiə edən ideologiyadır. Kosmopolitanizm ideologiyasının tərəfdarları kosmopolitan və ya kosmopolit adlanırlar. Kosmopolit cəmiyyət özündə universal dəyərləri, hərtərəfli mənəviyyatı ehtiva edir. Bu cəmiyyətin üzvləri irqi, etnik, milli mənsubiyyətlərindən asılı olmayaraq bir-biriləri ilə ortaq siyasi, iqtisadi, ictimai-mədəni əlaqələ qura qarşılıqlı hörmət, anlayış şəraitində yaşaya bilərlər. Müasir kosmopolitanizm heç də mütləq onun fəlsəfi köklərinə uyğun deyil sadəcə fərqli irqlərin, dinlərin, mədəniyyətlərin nümayəndələrinin birlikdə, heç bir ayrı-seçkilik etmədən vahid icma kimi yaşamasını nəzərdə tutur. == Fəlsəfi kökü == Kosmopolitanizmin tarixi yunan filosofu Sinoplu Diogenə bağlıdır. Diogenə sual verəndə ki, "sən haralısan"- belə cavab vermişdi: "Mən bu dünyanın vətəndaşıyam" Stoik kosmopolitanizmdə deyilir ki: "insan özünü bir neçə ictimai çevrədə görə bilər.
Kosmopolitizm
Kosmopolitizm (q.yun. κοσμοπολίτης (kosmopolites) — kosmopolit, dünyəvi insan) — bütün insanların yeganə cəmiyyətdən ibarət olduğunu və əxlaq üstündə əsaslanan ideologiyadır. Hər hansı formada kosmopolitizm ideyasına sadiq olan bir insana kosmopolitan və ya kosmopolit deyilir. Kosmopolitanizm bütün insanların əslində vahid dünyəvi icmaya malik olmalarını və eyni mənəviyyatı paylaşmalı olduqlarını müdafiə edən ideologiyadır. Kosmopolitanizm ideologiyasının tərəfdarları kosmopolitan və ya kosmopolit adlanırlar. Kosmopolit cəmiyyət özündə universal dəyərləri, hərtərəfli mənəviyyatı ehtiva edir. Bu cəmiyyətin üzvləri irqi, etnik, milli mənsubiyyətlərindən asılı olmayaraq bir-biriləri ilə ortaq siyasi, iqtisadi, ictimai-mədəni əlaqələ qura qarşılıqlı hörmət, anlayış şəraitində yaşaya bilərlər. Müasir kosmopolitanizm heç də mütləq onun fəlsəfi köklərinə uyğun deyil sadəcə fərqli irqlərin, dinlərin, mədəniyyətlərin nümayəndələrinin birlikdə, heç bir ayrı-seçkilik etmədən vahid icma kimi yaşamasını nəzərdə tutur. == Fəlsəfi kökü == Kosmopolitanizmin tarixi yunan filosofu Sinoplu Diogenə bağlıdır. Diogenə sual verəndə ki, "sən haralısan"- belə cavab vermişdi: "Mən bu dünyanın vətəndaşıyam" Stoik kosmopolitanizmdə deyilir ki: "insan özünü bir neçə ictimai çevrədə görə bilər.

Digər lüğətlərdə

аксессуа́рный вариа́нт вкус впро́желть живенько заштампо́ванный испижо́ниться ке́ды наши́ть печёный слова́ки фона́рь выскреба́ние доза́ривание зауря́дность мусульма́нин пря́ничник фигля́рничать палач bridle-rein dish-towel garter-blue shoeing-horn богиня осилить