təql. xi-xi-xi (yavaş gülüş bildirən səs təqlidi); хи-хи авун dan. istehza ilə gülmək, bığaltı gülmək, irişmək
(хипи, хипе, хипер) ay adı (xalq təqvimində); хъуьтӀуьн хиб qışın beşinci ayı (təxminən 19 fevral – 6 mart)
qocalıqdan ağlı (yaddaşı) zəifləmiş, sərsəmləmiş, xərif; хибри хьун qocalıqdan yaddaşı zəifləmək, ağlını itirmək, başı xarab olmaq, beyni kütləşmək, x
yaddaş zəifliyi, ağıl seyrəkliyi, sərsəmlik, xəriflik.
bax хевелаг.
dan. göy soğan.
(-ди, -да, -ар) 1. ailə, külfət; хизандин ailə -i [-ı]; хизан хуьдайда хуьрни хуьда. Ata. sözü ailəsinin qədrini bilən, el-obasının da qədrini bilər;
1. xəzri, şimal küləyi; 2. şimal mənasında.
(-ди, -да, -ар) xeyir; fayda, mənfəət; хийир гун xeyir vermək, mənfəət vermək, fayda vermək; * аллагьди хийир гурай! (хийирдихъ хьуй!) allah xeyir ver
xeyir-bərəkət.
xeyir-dua, səadət, xoşbəxtlik, xoşgün, uğur diləyi; хийир-дуьа авун (хийир-дуьа гун) xeyir-dua vermək (demək, eləmək), birinə səadət, xoşbəxtlik arzul
xeyir-şər, toy-vay, hər cür məclis (mərasim); хийирни шийир стхаяр я. Ata. sözü xeyir ilə şər qardaşdır; хийир-шийирдик хьун xeyir-şərdə iştirak etmək
qəd. diqqət, fikir; baxış, nəzər.
dial. yun əlcək.
xilas, qurtulma, xilas olma; nicat, qurtuluş; хилас авун xilas etmək, azad etmək, qurtarmaq, nicat vermək; azadlığa çıxartmaq, azadlıq vermək; хилас х
(-из, -на, -а) bax хилас (хилас авун).
1. xilaf, yalan, qeyri-həqiqət; хилаф квачиз лагь xilafsız söylə, həqiqəti söylə; 2. zidd, qarşı, əks
(акт.п., чкад.п.) bax хел.
köhn. kömək, köməkçi; müdafiəçi, tərəfdar.
(-ди, -да, -ар) qolçaq.
“хел”-in cəmi; 1. budaqlar, şaxələr; 2. qollar; 3. qanadlar, taylar (qapı, pəncərə haqqında); 4. şöbələr, sahələr; 5
dial. bax хелер.
bax далу².
qəd. 1. göstəriş; məsləhət; 2. rəhm, şəfqət, mərhəmət.
dial. səfeh, axmaq, gic, sarsaq.
kimyaçı (1. kimya mütəxəssisi, alimi; 2. kimya sənayesi işçisi).
dial. bənövşəyi; химиска ранг bənövşəyi rəng.
kimya.
iki qaya arasında düzənlik.
bax хине.
Xınalıq (Azərbaycanda azsaylı xalq, habelə Qubada qədim kənd adı); хиналугъ чlал xınalıq dili.
xınalıqlı.
köhn. töhmət, tənbeh, məzəmmət, danlaq; cəza.
(-ди, -да, -яр) xına, həna; хинеда тун xına qoymaq, xınalamaq.
bot. xınaçiçəyi, xınagülü, balzamin.
kinə, xinin; хинидин kinə -i [-ı].
(-ди, -да, -ер) xingal dənəsi.
hıçqırıq, hıçqırtı; хинкӀ ягъун hıçqırmaq, gəyirmək.
1. aşp. xingal; куьзай хинкӀар quru xingal; хумрав хинкӀар dan. xurma xingalı; 2. təpitmə (xingal bişirmək üçün yayılıb doğranmış və azacıq qurudulmuş
qoyunçu.
qoyunçuluq; хипехъанвилин qoyunçuluq -i [-ı].
bax хиб; хъуьтӀуьн хипиз qışın xib (5-ci) ayında.
(-ини, -ина, -ер) 1. çəltik əkilmiş yer, çəltik tarlası, çəltiklik; хир кутӀунун çəltik (xır) əkmək; 2
dan. əd. axı, axır; за лугьузва хир deyirəm axı (bax эхир 3).
cücərti, göyərti (təzəcə göyərmiş taxıl); göy taxıl, xəsil.
ХИРЕЗ, ХИРЕЛ, ХИРЕН bax хер.
bot. bağayarpağı (uzunsov yarpaqlı).
“хер”-in cəmi; yaralar; bax хер.
xırd, xirid; хиритӀ авун a) xırd eləmək, satmaq; satıb başdan eləmək; b) məc. dan. israf etmək, sağa-sola xərcləmək, sovurmaq (pulu)
(-и, -а) çöküntü; xılt.